D. Mamatkulov 2023-yil zokirjonova shahlo toxirjon qizining

1-bob yuzasidan xulosalar
Xulq-atvor motivatsiyasi ilmiy tadqiqot predmeti sifatida ilmiy nazariy tahliliga asoslangan holda quyidagi xulosalarga kelindi:
1. Yosh davrlar psixologiyasida alohida yo‘nalish sifatida o‘spirinlikning xulq-atvor motivatsiyasi shakllanishining psixologik xususiyatlari muammosi tanlab olingan bo‘lib, harakatlantirish, harakatga undash, insonning qandaydir faoliyat vositasida о‘z ehtiyojlarini qondirish salohiyati, harakatchan ruhiy-fiziologik jarayon ma’nolarini anglatadi.
2. Motivatsiya so‘zi psixologik, fiziologik jihatdan
harakatlantirish anglatadigan bo‘lsa, ayrim holatlarda motivatsiya
inson fe’l-atvorini ruhiy boshqarish sifatida qaraladi,
uning vazifasi ijtimoiy zarur insoniy fazilatlarni tarkib
toptirish orqali inson hayotini pozitiv boshqarish sifatida
baholanadi.
3.Xulq-atvor motivatsiyasi bilish jarayonlarining optimallashtirilishi
(e’tibor, tasavvur, xotira, his qilish) va aqlning ijobiy fazilatlari
aql, moslashuvchanlik, mustaqillik, tanqidiy fikr, aqlga amal qilish
qobiliyati uchun ichki sharoitlarni yaratadi.
4. Xulq-atvor motivatsiyasi samarasi - u bilim, vaziyat, amallar va tajribalardan iborat. Lekin fikrning xos samarasi ilm bo‘lib, undan boshqa narsa
emas. Agar qalbda ilm hosil bo‘lsa, qalb holati o‘zgaradi. Qalb holati
o‘zgarsa, a’zolar faoliyati ham o‘zgaradi. Xulq-atvor motivatsiyasi barcha
yaxshiliklar uchun asos va kalitdir.
5.Bir qancha olimlarning xulq-atvor haqidagi qarashlarini
umumlashtirib, shuni ta’kidlash mumkinki, sog‘lom tafakkurda, motivatsiyada katta imkoniyatlar mavjud bo‘lib, negativ xulq–atvorni oldini olish,
tuzatish, komil shaxs shakllanishiga yordam beradi.
6. Xulq-atvori ijobiy rivojlangan shaxs mulohazali, o‘zini-o‘zi
boshqara oladigan, har qanday vaziyatda, xattoki favqulotda
xolatlarda ham o‘z emotsiyalarini ijobiy nazorat qila oladi. Turli
xavotirli vaziyatlarda aqliga tayanadi, o‘zini bo‘ysundira olishni
biladi ularga o‘zining psixik hayotining birlashgan tuzilishini
buzilishlariga yo‘l qo‘ymaydi.
7. Xulq-atvori motivatsiyasining nazariyasi va amaliyoti o‘zining asosiy
pozitsiyalarida ma’lum darajada tajribasiga ega bo‘lib, fenomenalogik
tajribalar uchun mavjud insoniy yondashuvlarni yengib aqliy haqiqatni
hisobga oladi. Tuyg‘ularni tushunish va davolashga qaratilgan ushbu
yondashuv shaxsga ijobiy ta’sir ko‘rsatib, kundalik hayotni ilmiy
falsafa darajasiga ko‘taradi.
8.Salomatlik uchun nafaqat hissiyotlarni boshqarish, balki
kasallikka chalinmaslikni ta’minlash lozim. Inson fikrlashdan voz
kechishi emas, balki, ijobiy fikrlashni o‘rganishi lozim.
9. Globallashuv fenomeni ijtimoiy, siyosiy, madaniy muhitning
shakllanishida ilm-fan yutuqlarining tarqalishi, turli
qadriyatlarning umuminsoniy negizida uyg‘unlashuvi bilan birga u
mafkuraviy ta’sir vositasi sifatida deviatsiya holati, turli kriminal
harakatlarni keltirib chiqaruvchi ma’naviy tahdidlarga qarshi
immunitet hosil qilishda shaxs tafakkurining sog‘lom bo‘lishi muhim
ahamiyat kasb etadi.
Insoniyat xavfsizligi, davlatlarning milliy manfaatlari,
kelgusi avlodlarning barqaror kelajagini ta’minlash yo‘lidagi
jiddiy xatarga aylanganligi ham, jamiyat kelajagi bo‘lgan o‘smir
yoshidagi o‘quvchilarning sanogen tafakkurini rivojlantirishning
ijtimoiy-psixologik xususiyatlarini tadqiq qilish ijtimoiy talab
hisoblanadi.