Dilmurod quronov a d a b iy o t s h u n o s L ik k a k ir ish oliy va o ‘rta maxsus ta'lim vazirligi

romanida oktyabr inqilobining amalga oshishi ijtimoiy-tarixiy zaruriyat 
emas, balki davr taloto‘plarining hosilasi ekanligini, xalqini chinakam 
saodatga elitishi mumkin boMgan yoM boshqa boMganligini o‘zi uchun 
yana bir karra tasdiqlab oldi-da, o ‘zi anglagan haqiqatni «yoMi bilan» 
o'quvchisiga yetkazishga intildi. Bundan anglashiladiki, chinakam 
ijtimoiy-shaxsiy ehtiyoj mahsuli sifatida dunyoga kelgan roman badiiy 
voqeligini real voqelikka zid, deyishlik maqbul emas. Zero, bunday 
da’vo bilan chiqqan holda ijodkor yaratgan badiiy voqelikni real 
voqelikka emas, ko‘proq o'zimiz o‘z nuqtai nazarimizdan va o ‘zga 
ma’no asosida ko'rgan voqelikka qiyoslagan bo‘lib chiqamiz. Masalan, 
ChoMpon va Oybek romanlarida yaratilgan badiiy voqelik bir-biridan 
keskin farqlanadi, biroq har ikki adib uchun ham o'zi yaratgan 
badiiy voqelik real voqelikdan-da realroq, buni tan olmaslik ijod va 
fikr erkinligini tan olmaslikka olib keladi.
Badiiy asar mazmunining spetsifik xususiyatlari haqida I.Sulton 
alohida to‘xtaladi. Bunda I.Sulton beshta xususiyatni alohida ajratib 
ko‘rsatadi: salmoqdorlik, haqqoniylik, universallik, originallik, 
ta’sirdorlik. Bularning hammasiga qo‘shilgan holda, bugungi kun 
ulaming mohiyati haqidagi tasawumi biroz o ‘zgartirishni talab qiladi.
Mazmunning salmoqdorligi deyilganda uning muhimligi, 
umumbashariy muhimligi nazarda tutilm og‘i lozim. M a’lumki, 
sho'ro davri adabiyotida mazmunning salmoqdorligi kommunistik 
g‘oyalarga nechogMi mos yoki mos emasligi bilan izohlangan va 
belgilangan. Ya’ni bu o'rinda ko'proq mazmunning ijtimoiy 
salmoqdorligi e ’tiborga olingan. Biroq bu xil yondashuvda individ

---