Dilnavoz Yusupova

Ijodiy faoliyati 
I. She’riy to‘plamlari 

«Oqshom qo‗shiqlari» (ilk she’riy to‘plami, 1882) 

«Tonggi qo‗shiqlar» 

«Suratlar va qo‗shiqlar» 

«Chitra» 

«Lahza» 
II.Hikoyalari 

«Hisob-kitob» 

«Jazo» 

«Nur va soyalar» 
III. Romanlari 

«Bibha sohili»

«Donishmand Roja» 

«Halokat»
IV. Pyesalari 

«Roja va Rani» 

«Qurbonlik» 

---

442 

«Chitrangoda» 

«Malini» 

«Pochta» 
V. O‘zbek tilida chop etilgan kitoblari 

«Nur va soyalar» (1957) 

«Ko‗zga tushgan cho‗p» (1973) 
«Nur va soyalar». Asar syujeti. San‘at magistri darajasini olgan Shoshibushon 
Xorkumarning 8 yashar qizini ikki yil o‗qitadi, bir kuni Kalkuttaga ketay deb 
turganda qishloqqa kelgan sud raisi Xorkumarni hammaning oldida haqoratlaydi, 
Shoshibushon uni himoya qilishga tirishadi, ammo Xorkumar qo‗rqib da‘vosidan 
voz kechadi. Gribalani shu orada erga beradilar. Daryo yo‗li bilan Kalkuttaga 
qaytayotgan Shoshibushon politsiya boshlig‗i baliqchilarning 800 rupiylik to‗rini 
kesib, yana 4 kishini nohaq qiynagani uchun do‗pposlaydi va sud qilinib 5 yilga 
qamaladi. Qamoqdan qaytganda uni tul qolgan Gribala o‗z uyiga chorlaydi… 
Xulosa. Asar haqiqat va adolatni tiklash yo‗lida intiladigan e‘tiqodli insonlar imon 
yo‗lida yashashni umrning bosh mazmuni deb biladilar. 
 
Sergey Yesenin 
(1895 – 1925) 
Hayotiga doir muhim ma’lumotlar 
Sergey Aleksandrovich Yesenin 1895-yilning 3-oktyabrida (eski hisob bo‗yicha 21-
sentyabr) Rossiyaning qadim tarixga ega Ryazan guberniyasiga qarashli Konstantinovo 
qishlog‗ida oddiy dehqon oilasida tug‗ildi. Otasining kambag‗alligi, ayolmandligi uchun u 
ikki yoshligidan o‗ziga to‗qroq bo‗lgan ona tomonidan bobosining oilasida tarbiya topdi. 
Besh yoshligida o‗qishni o‗rgandi, to‗qqiz yoshidan xalq qo‗shiqlariga o‗xshatib she‘rlar 
bita boshladi. 
Qishloq muallimlari tayyorlaydigan maktabni tugallab, o‗n yetti yoshida Moskvaga 
bordi. Savdogarning idorasida ishladi, bosmaxonada musahhihlik qildi, adabiy-musiqiy 
to‗garakka qatnashdi, she‘rlar yozishni davom ettirdi. O‗n to‗qqiz yoshidan she‘rlari 

---

443 
Moskva jurnallarida bosilib mashhur bo‗ldi. Yigirma yoshida Petrogradga kelib, yana bir 
mashhur rus shoiri Aleksandr Blok bilan tanishdi. 
1916-yildan armiya xizmatiga kirdi. 1918 – 1921-yillarda Murmansk, Arxangelsk, 
Qrim, Kavkaz, Bessarabiya, shuningdek, Turkiston bo‗ylab safar qildi. 1922 – 1923-
yillarda esa taniqli amerikalik raqqosa Aysedora Dunkan bilan Yevropaning Germaniya, 
Fransiya, Belgiya, Italiya mamlakatlarini aylandi, to‗rt oy AQShda yashadi. 
Sergey Yesenin 1925-yil 28-dekabrda fojiali tarzda vafot etdi.