135
Ibroyim Yusupovning «Ajiniyoz» librettosi, Turob To‘laning «Zulmatdan ziyo»,
«Malikayi ayyor» opera librettolari hamda «Samarqand afsonasi» balet librettolari
respublikamiz teatrlari repertuaridan munosib o‗rin egallagan.
Savol va topshiriqlar:
1. Drama ilk bor qayerda paydo bo‘lgan?
2. Tragediyaning mohiyati haqida fikr yuriting.
3. Komediyada qanday masalalar aks etadi?
4. Melodrama qanday janr? Uning musiqa bilan qanday bog‘liqligi bor?
5. Intermediyaning bosh g‘oyasi nimadan iborat?
6. Libretto nima? O‘zbek librettolarini sanang.
7. Drama va drama janrining farqini topishga harakat qiling.
7. ADABIY ISTILOHLAR, ATAMALAR VA TUSHUNCHALAR
TASAVVUF. Ma‘naviy kamolotga erishish yo‗li bo‗lib,
moddiy istaklardan
voz kechmoq, «men»lik da‘vosini o‗zdan quvmoq, haqiqat ilmiga bog‗lanmoq,
Yaratganga yaqinlashmoq, butun insoniyatga yaxshilikni tavsiya etmoq g‗oyalarini
ilgari suradi. Bu so‗zning kelib
chiqishini Abu Rayhon Beruniy «faylasuf»
so‗zidagi
«suf» so‗zi bilan bog‗laydi. «
Suf» so‘zi arablarda jun va undan
to‘qilgan matoni anglatadi. So‗fiylar kiyimi dastlab jun chakmon yoki qo‗y
terisidan tikilgan po‗stin bo‗lgan, shunga ko‗ra, ana shu talqin to‗g‗riroqdir. So‗fiy
degan so‗z ham «suf»dan yasalgan «tasavvuf», «mutasavvuf» so‗zi
bilan
o‗zakdoshdir.
Ilmda tasavvuf ikki bosqichga ajratiladi:
1)
zohidlik davriga xos xususiyat Alloh yo‗lida toat-ibodat qilish va farzdir.
Ibrohim Adham, Hasan Basriy shu oqim vakili;
136
2)
oriflik davri IX asr o‗rtalaridan boshlanadi. Bu
paytda xonaqohlar vujudga
kelgan, tasavvuf maktablari shakllanib qolgan edi. XIII – XIV asrlarga kelib unda
nazariy-ilmiy va amaliy jihatdan ko‗tarilish davri kuzatiladi.
Tasavvuf insonning ma‘naviy kamolotga erishish yo‗lidir. Bu yo‗l to‗rt
qismga
ajratiladi:
Do'stlaringiz bilan baham: