Dinlari tarixi

O‘ZBEKISTONDAGI ISLOM SIVILI-
ZATSIYASI MARKAZI FAOLIYATI
O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mah-
kamasi huzuridagi O‘zbekistondagi Islom 
sivilizatsiyasi markazi faoliyatining aso-
siy maqsadi – islom dini bilan bog‘liq boy 
Toshkentdagi Imom Termiziy 
masjidi
Xoja Ahror Valiy masjidi
Baroqxon madrasasi

---

78
Bizning tajribamiz shuni ko‘rsatmoqdaki, birinchi galda yoshlarni 
ilm-ma’rifatga o‘rgatish, ularga islom dinining insonparvarlik mohiya-
ti, islom madaniyatining asl qadriyatlarini yetkazish ekstremizmga 
qarshi kurashishning eng samarali vositasi hisoblanadi.
Bu borada biz Samarqandda Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot 
markazi va Toshkentda Islom sivilizatsiyasi markazini tashkil etishga 
qaror qildik.
Shavkat Mirziyoyev
va noyob merosni ilmiy asosda har tomonlama chuqur o‘rganish, yurtimiz-
dan yetishib chiqqan buyuk alloma va mutafakkirlarning hayoti va ilmiy-ijo-
diy faoliyati haqida yaxlit tasavvur uyg‘otish, ular bilan xalqimiz va jahon 
jamoatchiligini keng tanishti rish, xalqaro miqyosda dinlararo va sivilizatsiya-
lararo muloqotni yo‘lga qo‘yish, islom dinining insonparvarlik mohiyatini 
ochib berish, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish, yosh avlodni milliy 
g‘urur va iftixor ruhida tarbiyalashdan iborat.
Markazning asosiy vazifalari quyidagilardan iborat:
• mamlakatimiz asrlar davomida jahon sivilizatsiyasining ajralmas qismi, 
islom madaniyati markazlaridan biri bo‘lib kelganini aks ettiradigan ilmiy-ta-
rixiy konsepsiyani ishlab chiqish va amalga oshirish;
• markaz tarkibidagi kutubxona va arxiv, qo‘lyozmalar fondlarini bugun-
gi O‘zbekiston zaminidan yetishib chiqqan buyuk alloma va mutafakkirlar, 
aziz-avliyolar, ular tomonidan asos solingan ilmiy va diniy maktablarga doir 
yurtimizda va chet ellarda saq lanayotgan qadimiy qo‘lyozma va toshbosma 
kitoblar, tarixiy dalil va hujjatlar, arxeologik topilmalar, osori-atiqalar, shu 
yo‘nalishdagi zamonaviy ilmiy-tadqiqot ishlari, kitob va to‘plamlar, video va 
foto hujjatlar hisobidan shakllantirish;
• markaz tarkibidagi muzey ekspozitsiyasining mavzu yo‘nalishlarini chuqur 
o‘ylangan, ilmiy asoslangan aniq reja bo‘yicha shakllantirish va uni eng zamona-
viy axborot-kommunikatsiya texnologiyalari asosida namoyish etish;

---

79
• islom dini rivojiga ulkan hissa qo‘shgan buyuk 
vatandoshlarimiz — Imom Buxoriy, Imom Termiziy, 
Hakim Termiziy, Abu Mansur Moturidiy, Abu Muin 
Nasafiy, Qaffol Shoshiy, Abduxoliq G‘ijduvoniy, Naj-
middin Kubro, Burhoniddin Marg‘inoniy, Bahouddin 
Naqshband, Xo‘ja Ahror Valiy kabi allomalarning bena-
zir merosini ilmiy asosda chuqur tadqiq etish, ularning 
ilmiy-ma’naviy jasorati, ulug‘ insoniy fazilatlarini keng 
targ‘ib qilish;
• jahon ilm-fani tarixida o‘chmas iz qoldirgan Mu-
hammad Xorazmiy, Ahmad Farg‘oniy, Abu Nasr Foro-
biy, Abu Rayhon Beruniy, Abu Ali ibn Sino, Mahmud 
Zamaxshariy, Mirzo Ulug‘bek, Ali Qushchi kabi olim 
va mutafakkirlar merosining tarixiy va zamonaviy sivi-
lizatsiya taraqqiyotidagi o‘rni va ahamiyatini, Alisher 
Navoiy, Zahiriddin Muhammad Bobur, Kamoliddin 
Behzod, Mahmud Muzahhib singari mumtoz adabiyot 
va san’at namoyandalari ijodining insonparvarlik 
mohiyatini chuqur ochib berish;
• islom dini odamlarni, barcha millat va xalqlarni ha-
misha nurli hayotga, ezgulik, o‘zaro do‘stlik va insoniy-
likka da’vat etishini, uning asl, gumanistik mazmunini 
teran tahlil etishga qaratilgan ilmiy tadqiqotlar, jahon 
«Yevropaning barcha sohasidagi taraqqiyotida Islom madaniyatining 
xizmati beqiyos va Yevropa taraqqiyotiga katta ta’sir o‘tkazgan keskin 
asarlari bor... Yevropaga hayot bag‘ishlagan nafaqat tabiat ilmlari, balki 
Islom madaniyati Yevropaga ilk nurini yuborganidayoq har tomonlama 
Yevropaga o‘z ta’sirini o‘tkazgan edi».