Dzyu-do, sambo umumiy qoidalari. Kirish

AYRIM HARAKATLAR TEZLIGINI TARBIYALASH
Ayrim harakatlarni bajarish tezligi tezkorlikning hosil bo‘lish
shakllaridan biri hisoblanadi. H arakatni bajarish tezligini oshirish
uchun texnikadan iloji boricha unum li foydalanish, tegishli
m ushak guruhini zarur darajagacha rivojlantirish va ko‘p m arta
takrorlash bilan harakatni bajarishning eng yaxshi uyg‘unligiga
erishish zarur. Shuningdek, m ushaklar yetarlicha egiluvchan va
b o ‘g‘im lar harakatchan bo‘lishi zarur. Kurashchining o ‘z vaqtida
mushaklarini bo‘shashtira olishi juda ham m uhim . C hunki m ushaklarining
doim o tarang ko‘rsatishi mumkin.
Sharoitni murakkablashtirish usuli
ayrim harakatlarni bajarish usuli
Tezlikni tarbiyalash m aqsadida sharoitni m urakkablashtirish,
musobaqa sharoiti yoki yanada qiyinroq sharoitga maksimal
ravishda yaqinlashtirish m a’quldir ( misol uchun, ancha yuqori
malakadagi sportchi yoki boshqa og‘ir vazndagi sportchi bilan
mashq qilish q o ‘llaniladi).
Shu m aqsadda zarur mushak guruhlarini rivojlantirish uchun
zarur harakatning aniq tuzilishini ifodalovchi m a’lum tezlik
bilan bajaruvchi m ashqlam i m urakkablashtirish q o ‘llaniladi.
Sharoitni soddalashtirish usuli
M urakkablashtirish bilan birga sharoitni yengillashtirish ham
q o ‘llaniladi (yengil jihoz, harakat imitatsiyasi, qarshilik ko‘rsatmaydigan
raqib, birm uncha yengil vazn toifasidagi sherik va
shu kabilar).
Tezlik qobiliyatini rivojlantirishda um um rivojlantirish va
maxsus m ashqlardan foydalanish.
Tezkorlik qobiliyatini rivojlantirish uchun um umrivojlantiruvchi
mashqlarga:
— qisqa masofaga yugurish (vaqtga qarab);
— uzunlikka va balandlikka sakrash mashqlari kiradi.
0 ‘tkazilgan har bir mashqqa musobaqa elem entlarini kiritish
maqsadga muvofiqdir. H ar xil sport o ‘yinlari tezkorlik qobiliyatlarini
rivojlantirishga yordam beradi (futbol, basketbol, q o i
to ‘pi va boshqalar).
13
Tezkorlik qobiliyatlarini rivojlantirish uchun quyidagi maxsus
m ashqlardan foydalaniladi:
1. T urg‘un holda yoki q o ‘lni yerga tirab turgan holda
mustaqil va trenirovka maketi bilan bajariladigan usullar uchun
yondashtiruvchi mashqlar.
2. Sherik bilan bajariladigan mashqlar:
— kim o ‘zish mashqlari;
— texnikaning ayrim elem entlarini tez bajarish mashqlari;
— qaram a-qarshi va takror hujum lar bilan bajariladigan
mashg‘ulotlar.