Education, upbringing and application of innovative technologies in the field of physical education and sport: problems and solutions


Download 1.09 Mb.
bet96/122
Sana29.12.2022
Hajmi1.09 Mb.
#1072187
TuriСборник
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   122
Bog'liq
1-To\'plam

235
мустахкамлаш, унинг жисмоний ва функционал имкониятларини ошириш жисмоний тарбия билан мунтазам шугулланишни таказо этади. Соглом турумш тарзи - бу инсоннинг хаёт хавфсизлигини таъминлашга хизмат килувчи куникмаларга эга булиш асосида хаётий фаолиятини йулга куйиш хамда саломатлиги юкори даражада булишига эришишни таъминловчи ижтимоий ходисадир.
Инсон саломатлиги унинг жисмоний фаоллиги, харакатчанлиги, жисмоний машклардан окилона ва тугри фойдалана олишга куп жихатдан богликдир. Мунтазам гимнастика машклари билан шугулланиш, кад - коматнинг тугри, ихчам ва гузал шакллана боришига эътибор бериш, хамиша фаол харакат килиш инсон хаётининг хар томонлама тула - тукис булишини таъминлайди, у узининг кайфиятини хамиша чог ва рухан тетик сезади, мехнат унумдорлиги ортади. Ёшларни спортга кизиктириш, уларни турли жисмоний машкларга, спорт уйинларига жалб килиш,
спорт мусобакаларига тайёрлаш, уларда жисмоний тарбияга мойилликни кучайтиришнинг, жисмоний кобилиятини ривожлантириш ва тараккий эттиришнинг воситалари бехисоб ва хилма - хилдир.
Соглом турмуш тарзида, турмуш ва дам олиш гигиенаси, шахслараро муносабатлар маданияти, экологик маданият, уз организмининг физиологик жихатдан нормал холатда саклаб бора олиш ва атрофдагиларнинг саломатлиги тугрисида кайгуриш сингари мажмуавий омилларни уз ичига олади. Инсон хаётининг ана шундай усули турмуш тарзининг хамма томонларини ривожлантириб боришнинг энг мухим шартлари булиб хисобланади. Соглом турмуш тарзининг карор топиши, жумладан, фаол жисмоний харакатда булиш, тугри овкатланиш хамда зарарли одатлардан воз кечиш инсон саломатлигини асрашда мухим урин тутади. Спорт ва бошка мезонларни оммавийлаштиришимизда биринчи навбатда, биз маънавий - ахлокий мухитни хам назардан кочирмаслигимиз керак. Жамиятнинг маънавий - ахлокий мухити давр эхтиёжлари ва талабларига кура такомиллашиб боради. Бугунги Узбекистоннинг ижтимоий тараккиёти хам жамият маънавий-ахлокий мухитининг янги тушунчалар, ахлокий кадриятлар, тамойиллар ва меъёрлар билан ривожланиб боришини такозо этмокда. Шу маънода жамиятнинг маънавий даражасини юксалтириб бориш асосий вазифалардан бири хисобланади. Бугунги кунда бу борада жамиятда инсонпарварлик, ватанпарварлик ва миллатпарварлик кадриятларини чукур таркиб топиб боргани сари унинг иктисодий базаси кенгайиб бормокда. Бу мезонлар одамларнинг рухияти, уз-узини англаши, дид фаросати, адолатни разилликдан, яхшиликни ёмонликдан, окилликни жохилликдан ажрата билиш кобилияти, акл- заковати ва онгли фаолият курсатиш малакасининг талаб даражасида шаклланиши учун меъёр булиб хизмат килади. Соглом турмуш тарзини мактаб укувчиларида шакллантириш ута мураккаб жараён булиб, ушбу жараённи муваффакиятли ташкил этиб махсус тайёргарлик ва билимларга эга булишни такозо этади.
Жисмоний тарбия ва спортнинг ижтимоий ахамияти унинг инсоният ривожига кушган хиссасининг самарадорлигига боглик. Спорт инсонларни ижтимоий фаоллигини ошириш омили сифатида намоён булади. Инсоннинг ижтимоий сифат узгаришлари мухим ахамият касб этади. Ахолини согломлигини таъминлашда бир канча омиллар каби жисмоний тарбия ва спорт хам мухим ахамиятга эгадир. Инсондаги малака ва куникмаларни ривожлантиришда жисмоний тарбия ва спортдан фойдаланиш зарур хисобланади. Чунки жисмоний тарбия ва спорт билан мунтазам шугулланиб келаётган инсонда харакатчанлик куникмалари ривожланган булади. Шунингдек, инсон саломатлиги уам мустаукамланиб боради. Бу эса, саломатлик ва фаолликни таъминлаш билан бирга замонавий иутисодиётдаги асосий омиллардан бири булиб уисобланади.
Фаол - уаракатнинг организмга курсатадиган таъсирини ууйидагича ифодалаш мумкин: юрак уон-томир функцияси фаоллашади, нафас олиш яхшиланади, суяклар мустаукамланиб, мускуллар кучли булади, бугинларнинг уарактчанлиги ортади. Овуатнинг яхши уазм булиши таъминланади, айириш органларининг фаолияти яхшиланади, асаб тизими мустаукамланади. Булар эса марказий нерв тизимида
буладиган уузгалиш уодисаларининг мувозанатини бир меъёрда саулашда катта ауамиятга эга. Инсон психологиясига ижобий таъсир курсатади, суяклар мустаукамланиб, бугинларнинг уаракатчанлиги ортади ва уадди уоматнинг тугри шаклланишига ёрдам беради.
Саломатлик уолатини умр давомида саулаб уолиш инсоннинг уз уулида эканлигини ва бунинг учун фаол уаракат асосида турмуш кечириш, биринчи навбатда, чиниуиш, жисмоний тарбия ва спорт билан шугулланиш - соглом турмуш тарзини таъминлашнинг мууим омилларидан деб уараш лозим.
АДАБИЕТЛАР

  1. К.М.Маукамжонов “Жисмоний маданият назарияси” Дарслик. Тошкент-

  2. Р.Абдумаликов, Т.Холдоров. Саломатлик омиллари ва аломатлари. Услубий уулланма. Тошкент-2008.

SOG‘LOM TURMUSH TARZI VA SPORT

Download 1.09 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   122




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling