Elektr mexanikasi va texnologiyalari

Elektr tavsifi. Zaryadlangan nikel-temir (NJ) akkumulyatorlarning elektr yurituvchi kuchi (e.yu.k) 1,5 V, zaryadsizlangan akkumulyatorlarniki 1,3 V, NK turdagi akkumulyatorlarda esa mos ravishda 1,4 V va 1,27 V. Zaryadlash oxiridagi kuchlanish U_z = 1,8 V ga teng. Normal zaryadsizlangan-da kuchlanish U_r.o = 1,0 V gacha pasayadi, qisqa vaqtli rejimda kuchlanish U_r.o = 0,5 V gacha tushadi. Zaryadsizlanishni o‘rtacha kuchlanishi U_r = 1,27 V.
Akkumulyatorlarning sig‘imi plastinkalar soni va o‘lchamiga bog‘liq bo‘lib, elektrolit harorati va zaryadlash tokiga deyarli bog‘liq emas. Ishqorli akkumulyatorlar uchun sig‘im bo‘yicha berish η_s = 0.65, energiya bo‘yicha berish esa η_w = 0.5 ga teng.
Zaryadlangan akkumulyatorlarning ichki qarshiligi r_ich = 0.35/C_n, zaryad-sizlanganniki esa r_ich = (1.5…2) · 0,35/C_n ga teng. Ishqorli akkumulyator-lar t = 20º S xaroratda 30 kun mobaynida saqlanganda, o‘z-o‘zidan zaryadsiz-lanishi nominal sig‘imning 30…50 % ni tashkil etadi. Ishqorli akkumu-lyatorlar asosiy elektr tasniflari bo‘yicha, kislota-qo‘rg‘oshinli akkumu-lyatorlardan past, lekin katta zaryadsizlanish tokiga va qisqa tutatish-larga bardoshli va katta mexanik mustahkamlikka ega bo‘ladi.
Nazorat savollari
1. Akkumulyatorni zaryadlash va zaryadsizlanishdagi faol moddalarning kimyoviy tarkibi qanday o‘zgaradi?
2. Zaryadlash va zaryadsizlanishda elektrolitning zichligi nima uchun o‘zgaradi?
3. Qo‘rg‘oshinli akkumulyatorningzaryadsizlanish sig‘imi nimaga bogliq bo‘ladi?
4. Sig‘im va energiya bo‘yicha berish nima?