_
II
+
2.6- rasm. Kontur toklari va element toklariga doir.
SHunday qilib bizda ikki xil tok paydo bo’ladi I1 , I2 - element toklari va II , III - kontur toklari. Element toklari va kontur toklari orasidagi munosabatni aniqlaymiz. Sxemadan ko’rinadiki R1 elementdan birinchi konturning toki II pastga qarab, ikkinchi konturning toki III yuqoriga qarab yo’nalgan. Natijada R1 qarshilikdan o’tayotgan I1 element toki birinchi va ikkinchi kontur toklari ning ayirmasiga teng. Xuddi shuningdek R2 qarshilikdan o’tayotgan I2 tok ham mos kontur toklarining ayirmasiga teng:
I1 = II - III va I2 = III - IIII
Elektr zanjirlari va ularni xisoblash usullari.
Elektr energiya manbai, elektr iste’molchilari va ulovchi simlardan tuzilgan zanjir elektr zanjiri deyiladi. Elektr zanjiri asosiy elementlariga EYUKmanbaasi, energiya iste’molchilari va elektr energiyani etkazuvchi simlar kiradi. Elektr zanjirlari tarkibiga nazorat va boshqaruv asboblari, shuningdek o’zgarti-ruvchi qurilmalar (transformator, to’g’rilagich va boshqalar) xam kiradi. Elektr zanjirlari tarmoqlanmagan va tarmoqlangan bo’ladi.
2.2-Rasm. Oddiy elektr zanjiri (a) va prinsipial sxemasi (b) manba, istemolchi,
kalit, ampermetr, ulovchi simlar.
Tarmoqlangan zanjirlar bir necha parallel shaxobchalardan tashkil topgan bo’ladi. Elektr zanjiri qanday tok turiga mo’ljallanganligiga qarab u “o’zgarmas tok zanjiri”, “o’zgaruvchan tok zanjiri” deb ataladi.
Om qonuni elektr zanjiriga oid asosiy qonun bo’lib, zanjirdagi tok va kuchlanishni o’zaro qanday nisbatda bog’langanligini ifodalaydi.
Kirxgof qonunlaridan murakkab elektr zanjirlarini xisoblash va ularni elektr xolatlarini to’la aniqlash uchun foydalaniladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |