Enalogiya va umumiy ovqatlanishni tashkil etish

2-Laboratoriya ishi (4soat)
Mavzu:Ozik- ovkat xom ashyosi va tayyor mahsulotlardagi oksilni aniqlash usullari.
Ishning maksadi:Oksilning umumiy miqdorini aniqlashni о‘rganish.
Kerakli jixoz va reaktivlar:NaOH, KOH, kolba, probirka, byuretka, sentrifuga, fotoelektrokolorimetr.
Oksilning umumiy miqdori turli uslublarda aniqlanadi.(Keldal, biuret, nefelometrik louri) Xozirga paytda uch xil uslub keng kullanilmokda.
Keldal uslubi
Bu uslub katalizator ishtirokida konsentrlangan sulfat kislotasi bilan mahsulot namunasini qizdirib mineralizatsiya kilishga asoslangan. Bunda uglerod va vodorodni organiq birikmalari SO2, SO₂, gacha oksidlanadi suv va ammiak xosil bо‘ladi.
NH₃,H₂SO₄ bilan kolbada reaksiyaga kirishib sulfat ammoniy xosil kiladi. Bu reaksiya quyidagicha bо‘ladi:
RCHNH₂COOH+ H₂SO₄=CO₂+SO₂+H₂O+NH₃
2NH₃+ H₂SO₄=(NH₄)₂SO₄
Keyingi boskichda sulfat ammoniy eritmasini distillash uchun konsentrlangan NaOH bilan ishlov beriladi, bunda ajralib chikkan ammiakni titrlangan sulfat kislota eritmasi ushlab koladi. Kolgan H₂SO₄ NaOH eritmasi bilan titrlab olinadi.
Keldal uslubi asosiy mineralizatsiya sharoitidan fark kilib bir necha modifikatsiyalarda kullaniladi. Jarayonni tezlashtirsh uchun bir necha katalizatorlar kullaniladi. Mis oksidi ,selen, qо‘rg‘oshin va boshkalar, kaliy sulfat yoki natriy sulfatni qaynash xaroratini kutariladi. Keldal uslubi bilan ixtiyoriy modifikatsiyadagi azotning umumiy miqdori aniqlanadi.
Oksilning umumiy miqdori, olingan umumiy azot kattaligini utkazish koeffitsiyenti 6.25 ga kupaytirib xisoblanadi. Bundan kelib chikadigan oksil tarkibida urtacha 16% azot bо‘ladi.
Olingan natijani shartli bunday xisoblashdan kurinadiki, oziq-ovqat mahsulotlari ovkat mahsulotlarining tarkibidagi azotning hammasi oksil kurinishida emas, bundan tashkari, azotning oksildagi miqdori 16% dan yukori va past tomonlarga cheklangan xolda bо‘ladi.