Фалсафа 2-семестр Ражаббоев Равшанбек


ЭПИКУРНИНГ БОРЛИҚ ХАКИДАГИ ТАЪЛИМОТИ


Download 304.91 Kb.
bet37/63
Sana16.06.2023
Hajmi304.91 Kb.
#1496315
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   63
Bog'liq
FALSAFA

ЭПИКУРНИНГ БОРЛИҚ ХАКИДАГИ ТАЪЛИМОТИ
Эпикур Демокрит фалсафасини янги поғонага кўтарган Кд-
димги Юнонистоннинг йирик мугафаккири. Эпикур Демокрит-
нинг атомистик назариясини янада такомиллаштириб, унга те-
гишли янгиликлар киритган. •

У Демокрит сингари аввал биринчи ўринга материянинг тузилиш муаммолари, оламнинг асосини ташки.1 этувчи даст-лабки моддий унсурларнинг тизимини қўйган.
Унинг таълимотича, олам моддий, материя збадий ва чек-сиз. Эпикурнинг фикрича, моддий олам атомлар ва бўшликдан гашкил топган. Атомлар энг маида заррачалардан иборат бўлган-лиги сабабли кўзга кўринмас моддий заррачалардир. Атомлар бўлинмас, моддий заррачалардан ташкил топган ҳар бир пред-мет, маълум чегарагача бўлиниши мумкин. Атомларнинг бўлин-маслигини Эпикур унинг зичлигида деб билади.
Агар атомлар ҳам бўлинувчи хусусиятга эга бўлганда, унда йўқолган бўлур эди, дейди Эпикур. Лекин атомлар бўлинмай-ди, йўқдан бор, бордан йўқ бўлмайди, деган хулосага келади у.
Эиикур бу фикрини «Геродотта ёзган хатида» келтиради. Эиикур ўзининг бу фикрини давом этгириб, «Агарда кўздан ғойиб бўлувчи нарсалар бугуилай йўқ бўлиб кетгднда, унда барча нарсалар ҳам йўқ бўлур эди»1, — дсйди.
Эиикурниш таъкидлашича, олам абадий мавжуд. Унинг ма-гериянинг абадийлиги, бу1унлай йўқ бўлиб кетмаслиги ҳақида-ги фикри гениал тахминдир. Бу билан у жисмларнинг сақла-ниш қонунига асос солди. Эпикур оламни худо ҳеч нарсасиз яратган, деган ғояни қатъий рад этади. Геродотга ёзган хатида «Олах* жисм ва бўшлиқдан иборат», — деган файласуф.
Барча жисмларни Эпикур 2 гуруҳга бўлади.

  1. Биринчи гуруҳга жисмларни ташкил этувчи атомларни киритади.

  2. Иккинчи гуруҳга атомларнинг бирикишдан ёки ажрали-шидан ташкил топган жисмларни киритади.

Эпикурнинг фикрича, оламнинг асосини ташкил этувчи ва мураккаб жисмларни яратувчи моддий дастлабки унсурлар — атомлар табиатан ўзгармас, зич ва парчаланмайди. Атомлар зич-лигининг сабаби улар ичида бўшлиқнинг йўқлигидадир, деб билади Эпикур.

Download 304.91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   33   34   35   36   37   38   39   40   ...   63




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling