Farg`ona davlat universiteti mustaqil tadqiqotchisi

Kasbga yo‘naltiruvchi o‘yinlar. O‘yin uslubi turli vaziyatlarni , shu jumladan. Kasbga yo‘naltiruvchi axborotlarni izlash hamda tahlil qilishni talab etuvchi holatlarni modellashtirishga imkon beradi. O‘yin axborotlar bilan ishlashni qiziqarli mashg‘ulotga aylantiruvchi sharoitni yuzaga keltirishga imkon beradi. Uyinlar orasida mashhurlarini aytib o‘tish mumkin: “Nima? Qachon?, Qaerda?” Bu o‘yinga tayyorgarlik ko‘rishda kasbga yo‘naltiruvchi mazmundagi savollarni tuzish uchun katta hajmdagi ma’lumotlar bilan ishlashga to‘g‘ri keladi; “Kasbni top”, “Uyushma”,”Ochiq firmalar” – bular o‘quvchilarning tanish kasblar haqidagi bilimlarini kengaytiradi.. “Ma’lumotlar manbai”, “Aqliy hujum” mashqi. Kasb tanlash va rivojlantirish (alohida qiyinchilik va masalalarni hal etish) uchun zarur bo‘lgan axborot manbaalarini ajratib olishda ushbu metoddan foydalanish o‘quvchilarga ilgari qo‘llanmagan uslublarni ko‘rish va turli usullarning samaradorligini baholash imkonini beradi. Eslatib o‘tish kerakki, bu usul bir qancha bosqichlarda amalga oshiriladi. Avvaliga o‘quvchilar tanqidsiz va baholashsiz ma’lumot olishning turli manbalarini ko‘rsatib o‘tadilar: gazeta , uchrashuv, axborotlar, bukletlar va boshqalar. SHundan keyingina ular ma’lumot ko‘rsatkichlar orqali baholanadi: haqqoniylik, to‘liqlik, tezkorlik va boshqalar. O‘zaro tekshiruv (ekspertiza). Uning mohiyati o‘quvchilar juftliklarga birlashib (bir-birlariga) o‘zaro ishonch sharti bilan), ketma-ket vazifalari va uni hal qilish yo‘llarini bayon etadilar. Ularni tinglagan “ekspertlar” esa bu usullarni ma’qullaydi va ularga o‘zining qo‘shimcha variantlarini taklif etadi. Atamalarning shaxsiy lug‘atini tuzish. SHaxsiy lug‘at, kartotekani tuzish, kasbga yo‘naltirish tushunchalari va atamalari turlarga ajratish – kasb tanlash ma’lumotlari asosini tizimlashtirishga imkon beradi.
Foydalanilgan adabiyotlar
1.“Umumiy o‘rta va o‘rta maxsus ta’limning davlat ta’lim standartlarini tasdiqlash to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasining 187-son qarori. 06.04.2017y.
2. Kasbiy fanlar metodikasi jurnali 2013 yil. Avgust 8-son. Saule Alnazarova.
3. Muslimov N. A, Sharipov Sh.S. , Qo’ysinov O.A., Mehnat ta’lim o’qiyish metodikasi, kasb tanlashga yo’llash Toshkent – 2014.

1

2

3

4^  Ralph H. Kilmann and K. W. Thomas. “Developing a Forced-Choice Measure of Conflict-Handling Behavior”  // Educational and Psychological Measurement. — 1977.

5^ Kilmann R. H., Thomas K. W. Developing a Forced-Choice Measure of Conflict-Handling Behaviour: The “MODE” Instrument // Educational and Psychological Measurement. 1977. Vol. 37. №. 2. P. 309-325.

6^ Загорюев А. Л. Статистическое обоснование результатов измерений профессиональной направленности // Профессиональная направленность личности в условиях инновационных преобразований общества : мат-лы межрегион. заочн. науч.-практ. конф., Екатеринбург, окт. 2011 г. Екатеринбург : ЕФ ЛГУ им. А. С. Пушкина, 2011. С. 58-64.

7^ Тест описания поведения К.Томаса (адаптация Н. В. Гришиной) // Психологические тесты / Под ред. А. А. Карелина: В 2т. — М., 2001. — Т.2. С. 69-77