Texnologiyasi
Download 16 Kb. Pdf ko'rish
|
Tarmopqlar texnologiyasi. Abdurasulov G`
- Bu sahifa navigatsiya:
- Nazorat savollari
- 57 §. Nafas olish a’zolari
Orqa chiqaruv teshigi — ovqat hazm qilish a ’zolarining eng oxiri
b o ‘lib, tezak massani vaqtincha saqlash va chiqarish uchun xizmat qiladi. Terisi yupqa, yog‘ bezlari ko‘p, shilimshiq parda bilan qoplan- gan. Orqa chiqaruv teshigi silliq va ko'ndalang muskul to ‘qim alaridan iborat bo'lib, bu muskullar qisqarib yozilganda orqa chiqaruv teshigini harakatga keltiradi. Nazorat savollari 1. N im a uchun ovqat hazm qilish murakkab tizim deb hisoblanadi? 2. Hayvon ovqatni og'izga olishda nim a qiladi? 3. So'lak qayerda bo'ladi va vazifasi nim adan iborat? 4. N im a uchun ayrim hayvonlar kavsh qaytaradi? 5. Hayvonlarning oshqozoni qanday kam eralardan tashkil topgan? 6. O 't va uning ahamiyatini so'zlab bering. 7. Jigam ing vazifasi nim alardan iborat? 57 §. Nafas olish a’zolari H ayvonlar organizm i bilan tashqi m u h it o 'rta sid a b o 'lad ig an gazlar alm ashinuvini nafas olish a ’zolari bajaradi. Shuningdek, bu- ru n b o 'sh lig 'i hid bilish, hiqildoq ovoz chiqarish, o 'p k a esa suv bug'latish vazifalarini ham ado etadi. Q uruqda yashovchi hayvonlar havo kislorodi, suvda yashovchi hayvonlar esa suvda erigan kislorod bilan nafas oladi. Nafas olish a ’zolari qon aylanish, ovqat hazm qilish va asab tizimi bilan cham barchas bog'liq bo'ladi, chunki o'pkaga kirgan kislorod qon tarkibiga o'tib, eritrotsitlar orqali butun organizm to'qim alariga 207 tarqaladi va m oddalar almashinuvida alohida o ‘rin egallaydi, paydo b o 'lg an karbonat angidrid tashqariga chiqib ketadi. N afas olish ti- zimining markazi uzunchoq miyada joylashgan. K atta - kichik hayvonlar turlicha nafas oladi. Masalan, quyonlar bir daqiqada 50-60 m arta, otlar esa 8-16 m arta nafas oladi, mayda hayvonlarda m oddalar almashinuvi tezroq kechadi. Nafas olish a ’zolariga burun kataklari, burun bo 'shlig'i, hiqil- doq, kekirdak, bronxlar, o ‘pka kiradi. Nafas— organizmga qabul qilingan kislorodning to ‘qimalarda iste’mol qilinishi va shuning natijasida karbonat angidrid gazi va suvning ajralib chiqishini, bir talay biokimyoviy jarayonlarni o ‘z ichiga oladigan murakkab a ’zolarning biridir. Burun. Nafas olish burundan boshlanadi. Burun havo o'tkazadi, hid biladi, havoni isitadi, havo bilan aralashib kirayotgan yot narsalami ushlab qoladi va tashqariga chiqarib yuboradi. Burunda juft burun bo'shlig'i, uning old qismida burun kataklari bo‘ladi. Burun bo‘shlig‘i kalla suyagi kovaklari bilan qo'shiladi. Download 16 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling