Fizika va kimyo” fakulteti “ilmiy va metadologik kimyo” kafedrasi

Kimyoviy xossalari.
1) Kraxmalni gidrolizlab dastlab dekstrin, so`ngra maltoza va nihoyat glukoza
hosil bo`ladi:
Kraxmal Dekstrin Maltoza Glyukoza
2) Kislota ta`siri
(C₆H₇O₂(OH)₃)n+nHONO₃→ [C₆H₇O₂(OH)₂ONO₂]n+nH₂O mononitroselluloza
(C₆H₇O₂(OH)₃)n +2n HONO₃→[C₆H₇O₂(OH)₂ONO₂]n +2n H₂O dinitroselluloza
(C₆H₇O₂(OH)₃)n +3n HONO₃→[C₆H₇O₂(OH)₂ONO₂]n +n H₂O trinitroselluloza
Trinitrotselluloza tutunsiz porox tayyorlashda, dinitro- va nitro sellulozalar (koloksilin) esa nitrolaklar tayyorlashda, koloksilin bilan kanfora
aralashmasi (113 nisbatda) selluloid deb atalib, kinolentalar, qo"g'irchoqlar
tayyorlashda ishlatiladi. Shuning Llchun selluloza xalq xo'jaligida katta
ahamiyatga egadir


II-bob.Uglevodlarga oid masalalar yechish metodikasi.
2.1. Uglevodlarga oid masalalar yechish metodikasi.
Kimyoda masalalar yechishga qo'yiladigaa yagona metodik
talablar. O'quvchilarning masala yechish malakalarini egallashlarida asosiy vazifa o'qituvchilar zimmasiga yuklatiladi. O'quvchilarda mustaqil holda masalalar yechish ko'nikmalarini hosil qilish ham o'qituvchining vazifasidir. Masalalar yechishga quyidagicha didaktik talablar qo'yiladi:
1. Masala yechish uchun qanday tushuncha, qonun, nazariya va faktlar masala yechish jarayonida foydalanilganligi, unda moddaning qaysi xossasi va qanday kimyoviy reaksiyalardan foydalanilganligi ko'rsatiladi.
2. Masala yechishda qaysi usullardan foydalanish maqsadga
muvofiqligi ko'rsatiladi.
3. Masala yechishda 0'quvchilarning fikrlash jarayonlari rivojlantirib boriladi.
4. Berilgan masalalar qanday didaktik vazifani bajarishi aniqlanadi.
Agar o'qituvchi o'z oldiga faqat nazariy materiallarni mustahkarnlash maqsadini qo'ygan bo'lsa, bunday masalalar o'quvchilarga avvaldan ma'lum bo'lishi kerak. Agar o'qituvchi o'z oldiga yangi tipdagi masalarni yechish vazifasini qo'ygan bo'lsa, o'quvchilarga masala yechish metodikasini tushuntiradi. O'qituvchi masalalar yechish metodikasini tushuntirishda avval biron
masalani o'zi yechib ko'rsatishi kerak. Masalalar yechish darsida
o'quvchilarning masala yechishga oid bilimlarini faollashtirish lozim. Shundan so'ng masala sharti tahlil qilinadi. Masala shartida berilgan va aniqlanishi zarur bo'lgan kattaliklar belgilanadi va masala yechish algoritmi tuziladi, hisoblashlarning matematik va fizik usullari amalga oshiriladi. Yangi tipdagi masalalami yechish usullarini o'rgatishda avval masalani yechish algoritrni aniq qilib tuziladi, ularni o'quvchilar yozib oladilar va u masala yechishning qaysi tipiga kirishi tushuntiriladi. O'qituvchi masalani yechib ko'rsatadi, so'ngra doskaga a'loehi o'quvchilardan birini ehiqarib, unga yeehllgan masalaga o'xshash masala yeehishni taklif qiladi.
Shundan so'ng sinfdagi o'quvchilar shunga o'xshash masalani yechadilar. Murakkab masalalarni yechish bilimdon o'quvchilarga beriladi. Murakkab masalalarni yechish sinfdan tashqari mashg'ulotlarda olib borilishi maqsadga muvofiqdir. Chunki dars jara yonida murakkab masalalarni yechish ko'p vaqt talab etadi va dars rejasi bajarilmay qolishi mumkin.Quyida uglevodlar mavzusiga oid masalalar yechish metodikasini keltiramiz.