Fizika va kimyo” fakulteti “ilmiy va metadologik kimyo” kafedrasi

Misollar:
1-misol. Bir tonna glyukoza olish uchun tarkibida 20% saxaroza tutgan qand lavlagisidan qancha tonnasi gidrolizlanishi kerak?
Yechim:
X= 1,9 t ---------------- 1t
C₁₂H₂₂O₁₁ + H₂O C₆H₁₂O₆ + C₆H₁₂O₆
Saxaroza glyukoza fruktoza
342g --------------- 180g
1,9t ------------ 20%
9,5t = x --------- 100%
Javob:9,5t % saxaroza tutgan qand lavlagisidan qancha tonnasi gidrolizlanishi kerak.
2-misol. 180 kg glyukoza necha mol kraxmaldan hosil bo`ladi. (n=500)
Yechim:180kg=180000g glyukoza
180000/180=1000mol
X=2 ---------- 1000mol
(C₆H₁₀O₅)n nC₆H₁₂O₆
1 ---------- 500
Javob:2mol
3-misol. 1,5 mol glyukoza to’liq oksidlanganda necha litr (n.sh.) uglerod(IV) oksid hosil bo’ladi?
Yechim: Mr(C₆H₁₂O₆)=180g/mol
1,5m*180g/mol=270g
270g ------ x = 201,6 l
C₆H₁₂O₆ + O2 6CO₂ + 6H₂O
180g ------- 134.4l
Javob: 201.6l uglerod(IV) oksid hosil bo’ladi.
4-misol. Triasetilsellyuloza tarkibidagi elementlarning (uglerod, vodorod va kislorod) massa miqdorlarini (%) toping.
Triasetilsellyulozaning formulasi:
[(C₆H₇O₂)(OCOCH₃)₃]n
Mr=288g/mol
C%=144/288*100%=50% C
C%=128/288*100%=44,44% O₂
C%=16/288*100%=5,56% H₂
Javob: 50% C , 44,44% O₂ , 5,56% H₂ .
5-misol. Massasi 7,2kg bo’lgan 5%li glukoza eritmasining spirtli bijg’ishi natijasida 44.8l(n.sh.)uglerod(IV) oksid hosil bo’lgan.Etanolning hosil bo’lish unumini aniqlang.
Yechim:7,2*1000=7200gr
7200---100%
360=x—5%
C6H12O6=2C2H5OH+2CO2
180 – 2
360—x=4
2 --- 2
2 —x=2
4 —100%
2 ----x=50%
Javob: Etanolning hosil bo’lish unumi 50%.
6-misol.40,5gr kraxmalni gidrolizlanishi natijasida 36g glukoza hosil bo’lgan.Reaksiya unumini aniqlang.
Yechim:
(C₆H₁₀O₅)_n = C6H12O6
162----- 180
40,5-----x=45


45---- 100%
36----x=80%
Javob:Reaksiya unumi 80%.
7-misol.Saxarozaning to’liq gidrolizi uchun 2mol suv sarflansa, qancha (g) mahsulotlar hosil bo’ladi?
Yechim:
2m=x ----- 2m
C₁₂H₂₂O₁₁+H₂O= C6H12O6 + C6H12O6
1m ----- 1m
Mr(C6H12O6)=180gr/mol
2*180=320g
2mol saxarozadan 2mol glukoza va fruktoza hosil bo’lyabdi.
360*2=720g
Javob:720g mahsulotlar hosil bo’ladi.
8-misol.180g glyukozaning spirtli bijg’ishi natijasida olingan spirt (reaksiya unumi 75%) oksidlanganda hosil bo’lgan kislotani neytrallash uchun zichligi 1.2g/ml bo’lgan 20% natriy ishqori eritmasidan necha ml kera bo’ladi ?