Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya

Tayanch so’z va iboralar: 
munosabat, muloqot, individual-
psixologik, xarakter, temperament, diolog, monolog, polilog, layoqat,
qobilyat, mahorat, individual, professionalizm, intelektual.
  

---

David G. Mayers Psycholo
137
Rivojlanib borayotgan jamiyatimizda sog`lom avlodni, komil insonlarni 
voyaga yetkazish masalasiga katta e’tibor berilmoqda. Komil insonning 
muhim sifatlaridan biri muloqot madaniyatidir. Muloqot inson hayoti va 
faoliyatining muhim shartidir. Aynan muloqot yordamida insonlar tabiatni 
o`zlashtirish va o`z ehtiyojlarini qondirish uchun birgalikda harakat qilish 
imkoniyatlariga ega bo`ladilar.
Hozirgi 
kunda 
ijtimoiy 
amaliyotda 
muloqot 
va 
shaxslararo 
munosabatlar muammosi muhim ahamiyat kasb etmoqda. Muloqot va uning 
asosiy xususiyatlari, samarali muloqotning psixologik aspektlari, muloqotga 
o`rgatishga oid psixologik mashqlar, samarali muloqotning psixologik 
vositalarini o`rganish ishbilarmonlik faoliyatida asosiy o`rinni egallamoqda. 
Muloqot psixologiyasi fani muloqotning yuqorida keltirilgan va boshqa 
jihatlarini nazariy va amaliy jihatdan chuqur o`rganishga yordam beradi. 
Shuningdek talabalarda muloqot psixologiyasi bo`yicha amaliy ko`nikmalarni 
shakllantirishga xizmat qiladi. Insonning o`zini qurshab turgan olam bilan 
o`zaro birgalikdagi harakati odamlar o`rtasida ularning ijtimoiy hayoti va 
ishlab chikarish faoliyati jarayonida tarkib topadigan obyektiv munosabatlar 
sistemasida yuz beradi. Har qanday ishlab chiqarish odamlarning birlashuvni 
taqozo etadi. Ishlab chiqarmoq uchun odamlar birlashmog`i lozim. Lekin 
kishilarning hech qanday birligi unga jalb etilgan odamlar o`rtasida bog`lanish 
o`rnatilmagan va ular o`rtasida tegishli xamjihatlikka erishilmagan bo`lsa, 
birgalikda to`lakonli faoliyat yurita 
olmaydi. Masalan, o`qituvchi 
o`quvchilarga biron-bir narsann o`rgata olishi uchun, ular bilan munosabatga 
kirishishi shart.
Munosabat 
- odamlar o`rtasida, birgalikdagi faoliyat ehtiyojlaridan 
kelib chiqadigan boglanishlar rivojlanishining ko`p qirrali jarayonidir. 
Munosabat 
birgalikda 
faoliyat 
ko`rsatuvchilar 
o`rtasida 
axborot 
ayirboshlanish munosabatini o`z ichiga oladi. Munosabatga kirishuvchilarning 
o`zaro birgalikdagi harakati nutq jarayonida faqat so`zlar bilan emas, balki 
harakatlar, xatti-harakatlar bilan xam ayirboshlashdan iborat. Muloqot 
jarayonida munosabatga kirishuvchilarning birbirlarini idrok eta olishlarini 
taqozo qilishidir. Munosabat qonuniyatlarini bilish hamda munosabat 
o`rnatish malakalari va qobiliyatlarini rivojlantirish har bir inson uchun,