Guliston davlat universiteti pedagogika fakulteti pedagogika- psixologiya

Pedagogik muloqot 
- bu «shaxsning eng yaxshi tomonlarini aniqlash 
va ochib byerishga yordam byeruvchi ijodkorlik shaklidir. U boshqa 
insonning qadrqimmatini hurmat qilish, insoniyat tomonidan ishlab chiqilgan 
axloq, odatlarning oddiy qoidalariga amal qilishga asoslanishini»esda saqlash 
zarur.
Muloqotning nazariy asoslarini L.S.Vigotskiy, V.N.Lyeont’yev, 
M.G.Davlyetshin, E.G’oziyev, SH.K.Mardonovlar o’rganganlar, ushbu 
tushunchaning 
faoliyatdagi 
mantiqiy-myetodologik 
izohlarini 
ishlab 
chiqqanlar.Pedagogik muloqot - bu bir vaqtda boshqa insonlar bilan 
harakatlar, fikrlar, syezgilar, hayajonlar almashish hamda insonning o’z 
qalbiga, xotiralariga, vijdoniga, orzulariga murojaat etishidir. Snu bilan birga, 
ijtimoiy-faol, individual-ijodiy, amaliy-pryedmyetli faoliyatdir.
Ta’kidlab o’tilgan tildagi va amaliyotdagi farqlar tilga bog’liq hamda 
ma’daniy guruhlar munosabatlarda va qarashlarda bir-biridan farq 
qiladi.Farqlar haqida to’liq tasvirlangan tavsifnoma ensiklopediadan joy 
olgan (misol uchun Birx, 2005). O’qituvchilar uchun qarashlar markazida 
muhim o’rin egallagan o’zigaxoslikdir ya’ni “siz kimligiz” ma’nosini 
anglatadi.Boshqa ma’daniy amaliyotlar va qarashlar insonlarning o’ziga 
xosligi haqida qanday fikrda bo’lishiga qarab tushuntiriladi.  
Oq tanlilar, Amerikaning o’rta tabaqa vakillarida, o’zlik bu mustaqil 
va yagona birlik – qaror qabul qilish sababi, tanlovlar, imkoniyatlar va 
harakatlarni aks ettiradi(Greenfield, et al., 2003; Rogoff, 2003). O’zlikning 
73
David G. Mayers Psychology,© 2010 by Worth Publishers 218-b. 

---

David G. Mayers Psycholo
141
ushbu ko’rinishi maktablarda ham yashirin holda mavjud bo’ladi, chunki 
o’quvchilar o’zlarining muvaffaqiyati yoki mag’lubiyatiga o’zlari ma’suliyat 
his qilganlarida, ular guruhdan ko’ra individual ravishda sinovdan 
o’tadilar.O’qituvchilar singari biz ham o’quvchilarni bir yaxlit holda 
ko’ramiz, xatto biz bu qarashni amaliyotda kata sinflardagi zo’rlashlar 
tufayli sinab ko’rmasakda.Qanaqa holatga tushsa ham, o’qituvchilar 
mustaqilo’zlika ishonib kelishadi.
74
  
Muloqotda asosiysi-birdamlik, do’stonalik, bag’rikyenglik, fidokorlik 
hisoblanadi.
Ma’lumki, pedagogik muloqot asosan uch shaklda amalga oshiriladi:
➢ 
monolog;
➢ 
dialog; 
➢ 
polilog.