H husanov, M. L. Tursunxodjayev, A. R. Bakiyev moliyaviy menejment
To‘lovchanlik koeffitsiyentlari guruhi
Download 0.63 Mb. Pdf ko'rish
|
Фин менедж Хусаинов
|
4. To‘lovchanlik koeffitsiyentlari guruhi
To‘lovchanlik koeffitsiyenti — bu kompaniyalarga uzoq muddatli kredit beruvchi investorlarning moddiy manfaatlarini himoyalash darajasini va to‘lovchanlik qobiliyatini belgilovchi ko‘rsatkich hisoblanadi. To‘lovchanlik koeffitsiyentlari guruhi tarkibiga, jumladan mulkdorlik koeffitsiyenti kiradi. Bu koeffitsiyent xususiy kapitalning umumiy kapital qiymatidagi ulushini belgilab beradigan ko‘rsatkichdir. Shu tarzda qarzga berilgan kapital hissasini ham hisoblash mumkin. To‘lovchanlik koeffitsiyentiari gunihi tarkibiga moliyaviy bog‘liqlik koeffitsiyenti ham kiradi. Bu koeffitsiyent firmalarning olgan va boshqa kompaniyalarga bergan qarzlarining darajasini bildiradigan ko‘rsatkichdir. Bunda koeffitsiyent miqdori qancha yuqori bo‘lsa korxonaning olgan va bergan qarzlarining miqdori ham shuncha ko‘p bo‘ladi. Bu esa o‘z navbatida shu holatga tushib qolgan kompaniyalar uchun salbiy ko‘rsatkich hisoblanib, ularning bankrotlikka uchraganligidan datolat beradi. Moliyaviy bog‘liqlik koeffitsiyentining yuqori darajada bo‘lishi korxonalarning pul mablag‘i tanqisligini va bu borada katta xavf borligidan xabar beruvchi muhim ko‘rsatkich hisoblanadi. To‘lovchanlik koeffitsiyenti guruhlaridan yana biri — bu kreditorlarni himoyalash koeffitsiyentidir. Bu koeffitsiyent korxonaning olgan qarzlarini o‘z vaqtida foizi bilan qaytarib berish imkoniyati qay darajada himoyalanganligini bildiradigan ko‘rsatkichdir. Shuning uchun bu ko‘rsatkich orqali kompaniyalar hisobot yili davrida o‘z qarzlarini foizi bilan qoplash orqali qanchalik moliyaviy mablag‘ga ega bo‘lganligini va oladigan foydalarining imkoniyatini aniqlash maqsadida, korxona va kompaniyalarning misolida ularning kapital tuzilish 26 |
