H. I. Shukurov, S. Q. Qanoatov jamoada hamshiralik ishi tibbiyot kollejlari uchun darslik Qayta ishlangan uchinchi nashr toshkent «Iqtisod-moliya»

Maxsus profilaktika. Gepatit­ В­ virusi­ bilan­ bog‘liq­
profilaktika­infeksiya­tarqalish­yo‘lini­to‘sishga­asoslangan.­
qonni va qon preperatlarini virus borligiga tekshirish va
vaksinatsiya transfuziya uchun samarali hisoblanadi. Onadan
bolaga­infeksiya­o‘tishini­oldini­olish­maqsadida­gepatit­В­
vaksinatsiyasi bilan bir vaqtda globulin preparatlari qo‘llaniladi,
bu esa yaxshi natija beradi. Tibbiyot xodimlari va zararlanish
xavfi­yuqori­bo‘lgan­boshqa­odamlar­guruhlarida­infeksiyani­
oldini olish uchun vaksinatsiyani amalga oshirish samarali
hisoblandi.
Jamoa hamshirasining uydagi patronaji. Uyda
davolanayotgan bemor va uning oilasini ko‘rishga borgan
hamshira quyidagi punktlarni hisobga olib instruktaj o‘tkazadi.
1. Birinchi yil davomida 2-3 oyda bir marta tibbiy
muassasalarda tibbiy ko‘rikdan o‘tish, jigar tekshiruvdan o‘tish
va jigarning holati to‘g‘risida aniq ma’lumotga ega bo‘lish.
2. Mas’ul vrach bilan maslahatlashib, salomatlikni nazorat
qilshni amalga oshirish uchun reja (tekshiruv orasida intervallar
va hokazo) va kerak bo‘lganda davolash rejasini tuzish.
3. Vrach buyurgan dorilarni qabul qilishni o‘zicha
to‘xtatmaslik va buyurilmagan dorilarni vrach roziligisiz qabul

---

203
qilmaslik (xalq tabobati moddalarini va dorixonadan olingan

dorilarni qabul qilish).
4. Kuchli jismoniy ishdan o‘zini ehtiyot qilsih, ovqatlanish
tartibiga rioya qilish.
Spirtli ichimliklarni iste’niol qilishdan o‘zini tiyish.
Standart tana vaznini saqlashga harakat qilish.
Tashuvchilarni tekshirish va kuzatish.
Samarasi­sust­bo‘lsa­ham­profilaktika­maqsadida­standart­
immunoglobulin qo‘llash tez ta’sir ko‘rsatadi, shuning uchun
gepatit­В­immunoglobulinni­qo‘llash­maqsadga­muvofiqdir,­
BGB tashuvchilar yashaydigan oilada (ayniqsa, ona, qarindosh,
aka-opalar)­BGB­zararlanish­xavfi­yuqori­bo‘lgan­uzoq­vaqt­
gemodializdan­o‘tuvchi­odamlar­va­boshqalarda­profilaktika­
samarasi­ko‘proq­bo‘ladi.­Gepatit­В­virusi­bilan­zararlangan­
onalardan­tug‘ilgan­emizikli­bolalarda­gepatit­В­immunoglobulin­
qilinadi va vaksinatsiya o‘tkaziladi. Bu tadbirlarni o‘tkazish
surunkali­ gepatit­ В­ rivojlanishini­ 70­ %gacha­ oldini­ olish­
imkonini beradi.