H. P. Abdulqosimov O‘zmu iqtisodiyot nazariyasi kafedrasi
Naflilikning tartibli funksiyasi
Download 5.61 Mb. Pdf ko'rish
|
1 tom Mamedov, H., Muminov, N., Umarov, A., Ismailov, A.
- Bu sahifa navigatsiya:
- U(A)=1 , U(B)=2 , U(V)=3
- V=F(U)
|
Naflilikning tartibli funksiyasi faqat befarqlik sinflari yoki ushbu
iste’molchi uchun, bir xil qiymatga ega bo‘lgan nematlarning guruhlari, termalari (bir xil naflilikka ega bo‘lgan ne’matlar) qay tartibda, ma’lum tartibda, birin-ketin joylashganligini, masalan, afzalligi oshib boradigan tartibda joylashganligini ifodalaydi. Uni befarqlikning shu sinflariga mos har qanday birin-ketin keladigan ko‘p sonli raqamlari yordamida qo‘yilgan raqam shu tarzda hosil qilish mumkinki, befarqlikning afzalroq sinfiga mos holda qo‘yilgan raqam afzalligi kam sinfdagi raqamdan kattaroq bo‘ladi. Bunda naflilikning shu xildagi tartibli vazifasi teng qiymatga ega bo‘lgan ne’matlar termalari ma’lum guruhlari faqat qanday joylashganligini (bo‘yiga ko‘ra, birin-ketin, tartib bilan) ifodalaydi: ne’matlarning har qanday A va B termalari uchun U(A)>U(B), U(A) Ko‘pincha naflilikning miqdoriy vazifasi qiymatlarini aniqlash uchun bir sonidan boshlab natural raqamlarning tartibidan foydalanishadi, masalan, U(A)=1, U(B)=2, U(V)=3 va hokazolar. Bunda naflilik tartib vazifasining qiymatlari o‘z-o‘zidan shu xil tartibda joylashadi: U 1 , U 2 , U 3 , ....., U n . Ammo shu bilan birga, har bir iste’mol ko‘pchiligining shu xildagi tartibga solinishi uchun naflilikning son-sanoqsiz ko‘p miqdoriy vazifalari mavjud. Har qanday bir tekisda oshib boruvchi vazifa V=F(U) o‘sha afzalliklar tizimi uchun ham naflilikning tartibli vazifasi hisoblanadi U=f(X) (bu holda X–shu iste’mol ko‘pchiligi tarkibiga kiruvchi har qanday ne’matlar termasi), V=f(f(X)). Amaliyot nuqtai nazaridan olganda, naflilikning tartibli vazifasiga ega bo‘lgan iste’molchi hamisha nimani afzal ko‘rishini, ammo bir terma ikkinchisidan naqadar yaxshiligini aniqlay olmayotganligini aytish mumkin. Naflilikning miqdoriy (kardinalistik) vazifasi befarqlik sinflari qanday joylashganligini va tartibini aniqlabgina qolmay, befarqlikning shu xildagi har bir sinflariga muvofiq bo‘lgan farovonlik darajasidagi tafovutni biz qanday baholashimizni ko‘rsatib o‘tadigan hollarda vujudga keladigan naflilik vazifasidir. Ayni vaqtda naflilik vazifasi qiymatlarining o‘zinigina emas, ularning o‘zgarishlarini ham taqqoslash mumkin, masalan: Download 5.61 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|