H. R. To`xtaеv, K. A. Cho`lponov, M. B. Qosimova, R. Sh. Zaripova
Download 7.36 Mb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- FOSFOR. FOSFORLI O‟G‟ITLAR.
- FOSFIT ANGIDRID
- O‟G‟IT ISHLAB CHIQARISh
- FOSFOR VA UNING BIRIKMALARINING TIBBIYOTDAGI AHAMIYATI
- Tarqatma material 366 Mishyak, surma va vismut.
Gidroksilamin. Gidroksilamin: NH 2 OH - rangsiz kristall modda. Т s = +34ºC, Т q = 56,3ºC, d=1.35 Oksidlanish darajasi -1. Qaytaruvchi. Gidroksilamin sulfatini gidroliz qilib olinadi.
HO-NH-SO 3 -H + HOH = NH 2 OH + H
2 SO 4 Nitrat kislotani Pb yoki Hg elektrodlari bo‘lganda elektroliz qilib olinadi. HNO 3
2 = NH
2 OH + 2H
2 O NH 2 OH + HCl= NH 3 OHCl
Azotning vodorodli birikmalarini tibbiyotda ishlatilishi. Ammoniy xlorid tibbiyotda yurak xastaligida simobli diuretiklarning ta'sirini kuchaitirish uchun ishlatiladi. NH 4 HCO 3 non mahsulotlari va pechenyelar tayyorlashda ishlatiladi. NH 4 OH
nashatir spirti nomi bilan tibbiyotda ishlatiladi. FOSFOR. FOSFORLI O‟G‟ITLAR. Fosfor keng tarqalgan element, yer sharini 0,04 % ni tashkil qiladi. Oson oksidlangani uchun tabiatda erkin holda uchramaydi. Tabiatda appatit minerali 3Ca 3 (PO
4 ) 2 ·CaF 2 yoki CaCl 2 va fosforitlar Ca 3 (PO
4 ) 2 va har xil qo‘shimchalar bo‘ladi. Fosforitlar va appatitlar fosforli mineral o‘g‘itlar olishda o‘g‘it sifatida ishlatiladi. Appatitlarning katta miqdorda Kola yarim orolida, Ural, Podmoskovyeda bor. Fosfor tirik organizm uchun kerakli element: kon, miya, nerv sistemasi to‘qimalarida bo‘ladi. Ko‘p miqdorda fosfor Ca 3 (PO
4 ) 2 holida hayvonlar suyagida bo‘ladi. Suyak ekilsa uning tarkibidagi hamma organik moddalar yonadi, qolgan modda Ca 3 (PO
4 ) 2 bo‘ladi. Odam organizmida fosforning umumiy miqdori 4,0 % ga boradi. Birinchi marta erkin fosfor 1669 yilda gamburglik alximik Brand tomonidan olingan. Hozirgi paytda kalsiy fosfatdan olinadi. Buning uchun kalsiy fosfat qum, ko‘mir bilan havo kirmaydigan joyda elektr pechlarida qizdiriladi. Ketayotgan prosessni tasavvur qilish uchun kalsiy fosfat: 3CaO·P 2
5 ·3SiO
2 = 3CaSiO
3 + P
2 O 5 P 2 O 5 + 5C = 2P + 5CO Ca 3 (PO 4 ) 2 + 3SiO 2 + 5C = 3CaSiO 3 + 5CO + 2P↑ P +5
0 │ 2
C 0 -2e → C +2 │ 5
Ajralib chiqayotgan fosfor bug‘lari suv bug‘lari bilan ushlanadi. Fizik xossalari: Fosfor elektronlar soniga ko‘ra azotning analogi hisoblaniladi. P 3s 2
5 3d 0 N 2s 2 2p 3
Lekin fosfor 3-davr elementi, 3d orbitallari valent elektron rolini o‘ynaydi. Fosfor uchun sp 3 d 2 , sp
3 d 1 , sp 3 gibridlanish xarakterli. Fosforni maksimal koordinatsion soni 6 ga teng. 11 allotropik modifikatsiyasi bor. Fosfor atomlari ikki atomli P 2 , to‘rt atomli yoki polimer P2 bo‘lishi mumkin. P 2 molekulasi 1000ºC dan yuqorida mavjud. Molekuladagi P 2 bog‘lanish energiyasi juda katta (450 kJ/mol), uning atomlarining parchalanishi 2000ºC sodir bo‘ladi. Suyuq erigan holda, hamda 1000ºC dan pastda P 4 molekulalari barqaror, u tetraedr konfiguratsiyasiga ega. Fosfor bug‘larini kondensatsiyasida oq fosfor hosil bo‘ladi (H=1,8 g/sm
3 ). U molekulyar kristall panjaraga ega, Kristall panjara uchlarida P 4 turadi. Oq fosfor - oq amorf modda. U oson suyuqlanadi. T pl = 44ºC, T k =275ºC, uchuvchan CS 2
Suv ostida saqlansa sarg‘ayib qoladi. Fosforning hidi chesnokka o‘xshaydi. P 4 molekulasida bog‘lar oson uziladi (200 kJ/mol). Shuning uchun oq fosfor ximiyaviy aktiv, u turaverib polimer modifikatsiyaga o‘tadi. 363
Polimer modifikatsiyalardan eng barqarori qizil va qora fosfor. Tashqi ko‘rinishi jihatidan qora fosfor (d=2,7g/sm 3 ) grafitga o‘xshaydi, uni oq fosfordan 200ºC va 1200 atm. bosimda olish mumkin. P oq → P qora H=-42 kJ/mol Qizil fosforni bir qancha modifikatsiyalari bor. Ularning strukturasi hali to‘la aniqlanmagan. Ular polimer moddalar, o‘zaro piramidal bog‘langan. Olinish usuliga qarab qizil fosfor har xil xossaga ega. Masalan, uning zichligi 2,0-2,4 g/sm 3
suyukl = 585-600ºC orasida rangi to‘q jigardan qizil, binafshaga o‘zgaradi. P qizil eritmaga o‘tkazilishi uchun polimer molekulasidagi bog‘larni uzish kerak. Shuning uchun polimer modifikatsiyalar hech qanaqa erituvchilarda erimaydi va yuqori suyuqlanish temperaturasiga ega. Shuning uchun P bug‘larini kondensatsiya qilganda qizil emas, oq modifikatsiya hosil bo‘ladi. P qizil, P qora ximiyaviy jihatdan ancha barqaror. Agar oq fosfor havoda o‘z-o‘zidan 50ºC alangalansa, qizil fosfor 250ºC, qora fosfor 400ºC alangalanadi. Oq fosfordagi farqli polimer modifikatsiyalar zaharli emas. Fosfidlar: yuqori temperaturada P hamma metallarni fosfidlargacha oksidlaydi. S-elementlar II fosfidlari Me 3 P 2 ion kovalent birikmalar deb qaralishi mumkin, ular tuzlariga o‘xshash, suvda oson parchalanadi. 3Mg+2P=Mg 3 P
P qaytariladi. d-elementlar fosfidlari kul rang yoki qora rangga ega (MP, MP 2 , MP 3 ). Ular metallarga xos yaltiroqligiga, elektr o‘tkazuvchanligiga ega. Fosfidlarning ba'zi tiplari ximiyaviy ham aktiv. Kovalent fosfidlarga H 3 P (fosfin) kiradi. Vodorod bilan fosfor deyarli reaksiyaga kirishmaydi. Fosfin bilvosita usul bilan olinadi (Ishqoriy muhitlarda). Ca 3 P 2 + 6H 2 O = 3Ca(OH) 2 + 2PH
3
Fosfid kalsiy 5P + 3H 2 O + 6KOH = 3KH 2 PO 3 + 2PH 3
PH 4 J + KOH = PH 3 + KJ + H
2 O Ximiyaviy xossalari jihatidan PH 3 ammiakka o‘xshaydi. Lekin ammiakka nisbatan kuchli qaytaruvchi. Qizdirilganda 2PH 3 = 2P + 3H 2
Suvdagi eritmada dissotsiatsiyaga uchramaydi, lekin kumush, simob, mis tuzlari bilan cho‘kmaga tushadi. 3CuSO
4 + 2PH
3 = Cu
3 P 2 + 3H 2 SO 4
Havoda 150ºC gacha qizdirilsa, yonadi va fosfat angidridga aylanadi: 2PH 3 + 4O 2 = P
2 O 5 + 3H 2 O Kuchli oksidlovchi (K 2 CrO 7 , KMnO
4 ) ta'sirida PH 3 H
PO 4 gacha oksidlanadi. 5PH 3 + 8KMnO 4 + 12H
2 SO 4 = 5H 3 PO 4 + 8MnSO
4 + 4KSO
4 + 12H
2 O Ammiakka o‘xshash, u kislotalar bilan tuzlar hosil qiladi. Ammoniyga o‘xshab fosfoniy tuzlari deyiladi. PH 3 + HJ = PH 4 J – fosfoniy yodid. Ular ammoniy tuzlariga qaraganda beqaror. Galogenlar bilan birikmasi. Fosfor galogenlar bilan har xil birikmalar hosil qiladi. Ulardan PCl 5 – fosfor (V)-xlorid, PCl 3 -fosfor (III)-xlorid, PJ 3 - fosfor(III)-yodid. PCl 3 - havoda tutaydigan suyuqlik, zichligi d = 1,57; t suyuq
= -92ºC; t qayn
.= 74,2ºC. PCl 3 - fosfat kislotasining xlorangidridi suv bilan parchalanadi. PCl
3 + 3H
2 O = 3HCl + H 2 HPO
3 - fosfit kislotasi.
Kuchli oksidlovchi ta'sirida PCl 3 -(V) gacha oksidlanadi. 2PCl 3
2 = 2PCl
5 ; PCl 3 + Cl
2 = PCl
5
PCl 3 qizdirilganda P va Cl 2 ni ta'sir etib olinadi: 2P + 3Cl 2 = 2PCl 3 + 321.75 kJ/mol 364
PCl 3 organik ximiyada -OH gruppalarini almashtirish uchun ishlatiladi. PCl 5
s =159ºC; T qay =162ºC
PCl 5 = PCl 3 + Cl
2 200ºC -48 5%; 300ºC - 97.3% Xarakter jihatdan fosfat kislotasining xlorangidridi. PCl
5 + H
2 O = POCl
3 + 2HCl 213.4 kJ/mol POCl 3
2 O = H
3 PO 4 + 3HCl 301.25 kJ/mol
Suv yetishmaganda POCl 3 rangsiz o‘tkir hidli suyuqlik d=1.67; T s =1.1ºC; T qay =105.2ºC PCl 5
Cd + PCl 5 = CdCl 2 + PCl
3
2FeCl 2 + PCl
5 = 2FeCl
3 + PCl
3
PBr 3 - fosfor (III)- bromid, rangsiz tutaydigan suyuqlik T s = 40ºC, T qayn = 175.3ºC. PBr 5
s = 108ºC PJ 3
s = - 61ºC PF 3
5 rangsiz gazlar. Fosforning kislorodli birikmalari. P kislorod bilan fosfat angidrid hosil qiladi. P 2 O
va P 2 O 3 yana 2P
2 O 4 birikma ham bor. 2P 2 O 4 = P 2 O 3 + P 2 O 5 birikmasi. P 2
5 - oq kristall modda, suv bilan fosfat kislotalar beradi. P 2
5 + H
2 O = 2HPO
3 - meta
P 2 O 5 + 2H
2 O = H
4 P 2 O 7 - piro P 2 O 5 + 3H
2 O = 2H
3 PO 4 - orto Fosfat angidrid suv bilan juda yaxshi ta'sirlashadi, u o‘ziga suv tortuvchi modda sifatida ishlatiladi. P 2 O 5 - asoslar va asosli oksidlar bilan fosfat kislota tuzlarini hosil qiladi. 6 NaOH + P 2 O 5 = 2Na
2 PO 4 + 3H 2 O 3BaO + P 2 O 5 = Ba
3 (PO
4 ) 2 P 2 O 5 - fosforni havoda to‘la yonishi natijasida hosil bo‘ladi. P 4 + 5O 2 = 2P
2 O 5 Orto-, meta-, pirofosfat kislotalarning bir-biriga o‘tish sxemasi: H 3 PO 4 H 4 P 2 O 7 HPO
3
HPO 3 – Meta fosfat kislotasini – shishasimon modda suvda oson eriydi. H 4
2 O 7 – Pirofosfat kislota rangsiz, kristall modda, suvda oson eriydi.
H 3 PO 4 – Ortofosfat kislota rangsiz kristall modda H 3 PO 4 – kam miqdorda suv bilan siropsimon suyuqlik hosil qiladi. Meta-, piro-, ortofosfat kislotalarni anionlarini farqlash uchun AgNO 3 bilan reaksiyasidan foydalaniladi. Metafosfat kislotasi Ag+ bilan oq cho‘kma hosil qiladi. Metafosfat kislotasi (HPO 3) x x=2,3,6 …. tipdagi polimer. Orto- va pirofosfat kislotasidan farq qilib oqsil moddalarini cho‘ktiradi, bu uing polimer xarakterini ko‘rsatadi. Pirofosfat kislotasi anioni oq cho‘kma Ag 4 P
O 7
ni hosil qiladi. Lekin u tuxum oqsilini cho‘ktira olmaydi. Ortofosfat kislota uch xil tuzlarni hosil qiladi: 1)bir vodorod metallga almashgan NaH 2 PO 4 2)ikkita vodorod metallga almashgan Na 2 HPO
4
3)uchta vodorod metallga almashgan Na 3 PO 4 Barcha ortofosfat kislotasining tuzlari tarkibida natriy, kaliy va ishqoriy metallar va ammoniy bo‘lsa suvda eriydi. Bu tuzlarning tarkibida boshqa metallar bo‘lsa erimaydi. Ortofosfatlarning o‘ziga
xos tarafi
ularning qizdirishga munosabatidir. Bunda
digidroortofosfatlar metafosfatlarga o‘tadi: NaH
2 PO 4 = NaPO 3 + H 2 O Gidrofosfatlar difosfatlarga yoki pirofosfatlarga o‘tadi: 2Na 2 HPO 4 = Na
4 P 2 O 7 + H 2 O 2MgHPO 4 = Mg
2 P 2 O 7 + H 2 O O‘rta tuzlar yoki ortofosfatlar ammiak va kislotaga parchalanadi: (NH 4 ) 3 PO 4 = 3NH 3 + H 3 PO 4 365
Texnikada ortofosfat kislota kalsiy fosfatni sulfat kislota bilan parchalash orqali olinadi: Ca 3 (PO 4 ) 2 + 3H 2 SO 4 = 3CaSO
4 + 2H
3 PO 4 Kimyoviy toza ortofosfat kislota tibbiyotda, oziq-ovqat sanoatida, sun'iy droja va limonadlar tayyorlashda ishlatiladi. Ortofosfat kislotasining tuzlari qattiq suvlarni tozalashda ko‘p ishlatiladi.
2 O 3 – oq kristall modda d=2,13; t s =23,8ºC; t qay =173ºC . P 2 O
- zaharli. P 2 O
– uchuvchan modda. Uning molyar massasi P 4 O 6 to‘g‘ri keladi. 200ºC yuqorida termik parchalanadi: 4P 4 O 6 = P
4 + 6P
2 O 4 ; 3H 2 O + P 2 O 3 = 2H 3 PO 3
P 2 O 3 – qaytaruvchi modda. U O 2 , S, Cl 2 , MnO
2 , PbO
2 , Na
2 O 2 va boshqa oksidlovchilar bilan oson oksidlanadi. P 4
6 + 2O
2 = 2P
2 O 5 Fosfat kislota H 3 PO
suvda yaxshi eriydigan kristall modda d=1,65; t s =73,6ºC unga 2ta tautomer formula mos keladi.
H 2 HPO
3 = 2H
+ + HPO
3 2-
Uni 2 xil tuzlari bor: 1 tasi almashgan – NaHHPO 3 2 tasi almashgan – Na 2 HPO
3 . Ular fosfitlar deyiladi. Fosfit kislota ham qaytaruvchi, ham oksidlovchi. Kuchli oksidlovchilar O 2 , galogenlar, + metalning ionlari, nodir metal ionlari fosfit kislotani ortofosfat kislotasigacha oksidlaydi: H 2 HPO 3 + 2AgNO 3 + H
2 O = H
3 PO 4 + 2Ag + 2HNO 3 Kuchli qaytaruvchilar, ishqoriy, ishqoriy yer metallari ta'sirida, fosfit kislota fosfingacha qaytariladi: H 2 HPO 3 + 3Zn + 3H 2 SO 4 = 3ZnSO 4 + PH 3 + 3H
2 O Fosfor ishlatiladigan soha gugurt ishlab chiqarish sohasi. Birinchi gugurt 1805 yilda paydo bo‘lgan. O‟G‟IT ISHLAB CHIQARISh: Fosfat kislota tuzlari qishloq xo‘jaligi uchun katta ahamiyatga ega. Fosfor oqsil moddalarning tarkibiga kiradi. O‘simliklar fosforni tuproqdan, fosfat kislota tuzi holida oladi. Lekin uning miqdori tuproqda kam bo‘ladi. Yerning hosildorligini oshirish uchun fosforli o‘gitlar solinadi. Tabiiy fosforitlar va apatitlar kam eriydigan Ca 3 (PO 4 ) 2 holida bo‘ladi. Shuning uchun fosforitlar eruvchan nordon tuzlarga o‘tkaziladi. Superfosfat olish uchun maydalangan fosforit H 2 SO 4 aralashtiriladi: Ca 3
4 ) 2 + 2H 2 SO 4 = 2CaSO
4 + Ca(H
2 PO 4 ) 2
bunda gips va kalsiy digidrofosfat hosil bo‘lib u yaxshi eriydi. Hosil bo‘lgan tuz oddiy superfosfat deyiladi. 4H 4
4 + Ca
3 (PO
4 ) 2 = 3Ca(H 2 PO 4 ) 2 qo‘sh superfosfat H 3 PO 4 + Ca(OH) 2 = CaHPO
4 + 2H
2 O Ko‘p miqdorda ammoniy fosfat ishlatiladi (NH 4 ) 3 PO 4 . Turli xil o‘g‘itlar Samarqand superfosfat zavodida ishlab chiqariladi. FOSFOR VA UNING BIRIKMALARINING TIBBIYOTDAGI AHAMIYATI Fosfor organik birikmalar juda muhim biokimyoviy jarayonlarda ishtirok etadi. Fosforsiz miya to‘qimalarida moddalar almashinuvi sodir bo‘lmas edi. Miyadagi fosforilaza fermenti polisaxaridlarning gidrolizlanish jarayoni va sintezini boshqarib turadi. Uglevodlarning miya to‘qimalarida oksidlanishida fosforopiridinnukleotidlar neorganik fosfatlar juda muhim o‘rin tutishi aniqlangan. RNK va DNK mononukleotidlari o‘zaro fosfat kislota qoldiqlari bilan bog‘langanligini esga olsak, bu fosfor birikmalarini ahamiyatini yana bir bor namoyish etadi. Natriy digidrofosfat tibbiyotda oshqozonning kislotaliligi ortib ketganda ishlatiladi. U URODAN preporatining tarkibiga kiradi. Tarqatma material 366
Mishyak, surma va vismut erkin metallarga o‘xshash, ular azot va fosforga o‘xshamaydi. Lekin bu elementlarning muhim birikmalari, formulasi, xarakteri, strukturasi, ionlanish, elektron, oksidlanish-qaytarilish xarakteristikasi buyicha bu elementlarga o‘xshaydi. Mishyak – 5·10 -4 % miqdorda uchraydi. 1690 yil Shrider tomonidan ochilgan. Tabiatda As 4 S 4 – rvalger, As 2 S
– surinigmat, FeAsS – mishyak kolchedani holida uchraydi. Olinishi: Erkin holda mishyak uning metallik birikmalaridan suyuqlantirish orqali olinadi. ( Bunda mishyak pechda haydaladi, priyomnikda yig‘iladi). FeAsS = As + FeS yoki metallik yoki sulfidli birikmalarini kisloroda yoqib, keyin qaytarib olinadi. 2FeAs + 3O 2 = Fe
2 O 3 + As 2 O 3
As 2 O 3 + 3C = 2As + 3CO Fosforga o‘xshab bir qancha allotropik modifikatsiyalar holida uchraydi. Oddiy temperaturada metallik mishyak va kul rang mishyak barqaror. Juda tez sovutilsa sariq mishyak As 4 d=2,0 g/m 3 hosil bo‘ladi. Oddiy holda u sublimatsiyaga uchraydi. Elektr tokini o‘tkazadi. Suvda erimaydi. 4As + 3O
2 = 2As
2 O 3 2As + 5Cl 2 + 8H
2 O = 2H
3 AsO
4 + 10HCl
As va uning birikmalari kuchli zahar. As birikmalarida As -3 , As +3 , As
+5 sifatida uchraydi. Vodorodli birikmalari. As gidridi, arsin AsH 3 , rangsiz juda zaharli gaz, chesnok hidi bor, suvda kam eriydi. AsCl 3 + 6H = AsH 3 + 3HCl
Arsin mishyakni hamma birikmalarini vodorod bilan qaytarishda hosil bo‘ladi. 6Zn + 6H
2 SO 4 = 6ZnSO 4 + 12H; 12H + As 2 O 3 = 2AsH 3 + 3H 2 O 6Zn + 6H 2 SO 4 + As 2 O 3 = 6ZnSO
4 + 2AsH
3 + 3H
2 O AsH 3 t
s = -113,5ºC, t qay = -55ºC, 1m 3 havoda AsH 3 10
-6 gr. o‘ldiradi. Arsin beqaror, qizdirilganda oson parchalanadi. 2AsH
3 = 2As + 3H 2 Bu xossasidan As ochishda foydalanadi, bunda chex alximigi Marsh 1836 yil As ochish usulini taklif qilgan. As 2 O 3 + 12HCl + 6Zn = 2AsH 3 + 6ZnCl
2 + 3H
2 O 200-300ºC 2AsH 3
2
Arsin parchalanadi, hosil bo‘lgan As priborni sovuq joylarida yig‘iladi, xarakterli qora massa bilan qoplanish beradi, bu «mishyak oynasi» deyiladi (10 -8 gr.As). AsH 3 to‘la yonsa: 2AsH 3 + 3O
2 = As
2 O 3 + 3H 2 O Dastlabki qisqa yonish: 4AsH 3 + 3O 2 = 4As + 6H 2 O
3 As, Ca
3 As 2 – arenidlar deyiladi. Kislorodli birikmalari: As 2 O
, As 2 O 5 As 2 O 3- – mishyak angidridi mishyakni havoda yonishi yoki mishyakni rudalarini qizdirish orqali olinadi. 2FeAsS + 5O 2 = Fe
2 O 3 + As 2 O 3 + 2SO
2
As 2 O 3 + 3H 2 O = 2As(OH) 3 = 2H
3 AsO
3 = H
2 O + HAsO
2
Amfoter xarakteristikasi: As 2 O 3 + 6HCl = 2AsCl 3 + 3H
2 O As 2 O 3 + 6NaOH = 2Na 3 AsO 3 + 3H
2 O H 3 AsO
3- – erkin holda olinmagan, faqat suvdagi eritmada mavjud, eritmada quyidagi muvozanatda bo‘ladi: H 3 AsO 3 = H 2 O + HAsO
2 = H
+ + AsO
2 - ; k = 6·10 -10
As (III) birikmalari qaytaruvchilar, ular As(V) gacha oksidlanadi. H 3 AsO 4 – mishyak kislotasi odatdagi sharoitda qattiq modda, suvda yaxshi eriydi: 2H 3
4 = As
2 O 5 + 3H 2 O 3As + 5HNO 3 + 2H 2 O = 3H
3 AsO
4 + 5NO
367
3As 2 S 3 + 28HNO 3 + 4H 2 O = 6H
3 AsO
4 + 9H
2 SO 4 + 28NO H 3 AsO 4 = H + + H
2 AsO
4 -
H 2 AsO 4 - = H + + HAsO
4 2- k = 5·10 -3
HAsO 4 2- = H + + AsO
4 3-
Na 3 AsO 4 , NaHAsO
4 , NaH
2 AsO
4
HAsO 3 – metamishyak kislotasi, H 4 As
O 7 – piromishyak kislotasi, H 3 AsO
4 va uning tuzlari oksidlovchi. K 3 AsO 4 + 2KJ + H 2 SO 4 = K 3 AsO 3 + J
2 + K
2 SO 4 + H 2 O yoki K 3 AsO 4 + J
2 + 2KOH = K 3 AsO
4 + 2KJ + H 2 O
2As + 3S = As 2 S 3 ; 2As + 5S = As 2 S
; 2AsCl
3 + 3H
2 S = As
2 S 3 + 6HCl; 2AsCl 5 + 5H 2 S = 10HCl + As 2 S
Mishyak sulfidlarini sulfidlar ya'ni Na 2 S, K
2 S yoki (NH 4 )
S bilan ta'siri orqali suvda eruvchan tiomishyak H 3 AsS
3 – tioarsenit kislotasi va H 3 AsS
4- tioarsenat kislota hosil bo‘ladi. As 2
3 + 3Na
2 S = 2Na
3 AsS
3 natriy tioarsenit As 2
5 + 3Na
2 S = 2Na
3 AsS
4 As – birkmalari meditsinada, qishloq xo‘jaligida, insektitsid sifatida ishlatiladi, As 2 O 3
sichqonlarni o‘ldiruvchi dori (kemiruvchilarni) sifatida ishlatiladi. Download 7.36 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling