sollallohu alayhi vasallam “Kim bir bolani onasidan ayirsa, qiyomat kuni
Alloh uni o ‘zini yaxshi ko ‘rganlaridan ayiradi”, yoki aksincha kim bolani
otasidan ayirsa unga ham shu hukm bo ‘lad, deganlar. Qo ‘shniga zarar
keltiradigan uy qurishham, masalan bir inson baland uy qurib qo ‘shniga
havo kelishini to ‘sib qo ‘ysa mumkun emas. Ulamolar aytgan ekan, havoni
yurishini to ‘sib qo ‘yadigan darajada devorni baland ko ‘tarmaslik kerak
ekan. Illo shaxarda shu odat bo ‘lib hokim shu odatni tasdiqlasa joiz ekan.
Qo ‘shnini uyiga nazar tushadiga darajada uyni baland qurish yoki qo ‘shni
56
tomonga darcha ochish ham mumkun emas, ammo qo ‘shni o ‘zini uyini
berkitishga imkoni bo ‘lsa berkitganidan keyin joiz bo ‘ladi.
Haroitiy va Ibni Adiy zaif sanad bilan Rasululloh sollallohu alayhi
vasallamga nisbat berib hadis aytishgan ekan, unda
Rasululloh sollallohu
alayhi vasallam qo ‘shning qo ‘shni orasida haqlari bor deb sanab turib, qo
‘shniga keladiga shamolni to ‘sadigan qilib uy qurmaydi, illo izn so ‘rab
quradi, degan ekanlar. Bir odamga ?qoshnilar ovqatni man qilmoqda, shu
zarar ketkazilib u odamga majburlab bo ‘lsa ham ovqat olib beriladi.
Shuning uchun tuz, suv va o ‘t-o ‘lanlarni qizg ‘anishdan qaytarilgan,
sababi unda qo ‘shniga zarar bor.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam
boyni qarzni cho ‘zib yurish ham zulmdur deganlar ya’ni puli bor odam
qarzini bermasligi, kechiktirib yurishi tushuniladi.
Uchinchi qoida, zararni o ‘ziga o ‘xshagan zarar bilan ketkazilmaydi.
Misol yerimni suv bosib ketmasin deb qo ‘shnini uyiga ariqni burib qo ‘yilsa
nojoiz. Qarindoshlar o ‘rtasida ham ba’zida nafaqa vojib bo ‘ladi. Bu o
Do'stlaringiz bilan baham: |
