Hammaga omad) Moddalar almashinuvi bosqichlari
Elektron tashuvchilarning oksidlanish-qaytarilish potensiallari
Download 1.76 Mb. Pdf ko'rish
|
biokimyo javoblar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Substratli fosforillanish
15. Elektron tashuvchilarning oksidlanish-qaytarilish potensiallari.
Электронлар нафас занжйрида оксйдланиш-қайтари лиш градиенти бўйлаб силжиб боради. Оксидланиш- қайтарилиш потенциали оксидланиш-қайтарилиш реакцияларининг эркин энергияси учун ифодалаш шаклидир; £ ва G0 ўртасидаги муносабат мана бундай тенглама билан тасвирланади: — ∆G 0 =nF∆E 0 бу ер да ∆G — реакциянинг стандарт эркин энергияси; n — реакцияда иштирок этадиган электронлар сони; F — Фарадей доимийси; ∆E 0 — дастлабки моддаларнинг оксидланиш- қайтарилиш потенциаллари қиймати билан реакция маҳсулотлари оксидланиш-қайтарилиш потенциаллари қиймати ўртасидаги тафовут. НАД-Н билан О2 ўртасидаги оксидланиш- 10 қайтарилиш потенциалларининг умумий тафовути 1,14 В [0,82— (—0,32) = 1,14] га тенг; олиб ўтиладиган ҳар жуфт электронларга айлантириб ҳисоблаганда 220 кЖ га баробар бўладиган Ди эркин энергиялар тафовути шунга мос келади. Шунча миқдордаги энергия тўрт молекула АТФ синтезлашга етган бўлур эди. Лекин аслида кўпи билан учта АТФ молекуласи синтезланиши мумкин. Молекуляр водород билан молекуляр кислороддан сув синтезланишининг энергияси 230 кЖ/моль га тенг келишини, яъни тирик ҳужайрада НАД- Н дан молекуляр кислородга водород олиб ўтишдаги сув синтези энергиясидан кўп фарқ қилмаслигини айтиб ўтамиз. 16. ADF ning fosforillanish yo’llari(substrat va oksidlanishli fosforillanish). Moddalaming oksidlanishi kislorodli (aerob) va kislorodsiz (anaerob) sharoitda kechishi mumkin. Bulaming barchasida energiya ajralib chiqadi. Bu energiya ATF yoki issiqlik sifatida ajraladi. ATF sintezi fosforillanish bilan borib, bunda ADFga makroergik bog'lar tutuvchi moddalardan yoki kislorodni oksidlanishi natijasida anorganik fosfomi birikishi kuzatiladi. Shuning uchun ADFning fosforillanishi 2 xil yo’l bilan boradi: oksidlanishli fosforillanish va substratli fosforillanish. Oksidlanishli fosforillanish asosiy energiya generatori hisoblanadi. Oksidlanishli fosforillanish mitoxondriyalaming ichki membranasida joylashgan nafas zanjirida kechadi. Birjuft proton va elektronlami nafas zanjiri orqali o'tishi natijasida ko'p miqdorda energiya ajralib chiqadi. Awal aytilganidek NADga bog'liq bo'lgan substratlaming oksidlanishi natijasida 52,7 kkal energiya ajralib chiqqanligi ko'rsatilgan. Shunday 21,3 kkal 3 ta ATF sinteziga sarflanadi. Qolgan energiya esa issiqlik sifatida tarqaladi. Shuni aytish kerakki, 1 molekula ATFni sintezlash uchun 7,3 kkal energiya talab qilinadi, glyukozani to'liq aerob sharoitda oksidlanishida esa 686 kkal energiya ajralib chiqadi va 38 molekula ATF sintezlanadi. 38 molekula ATF sinteziga esa 277,4 kkal energiya talab qilinadi. Bu 686 kkal energiyani atigi 40% ini tashkil etadi. Qolgan 60% energiya esa issiqlik shaklida chiqadi va organizmning temperaturasini muvozanatda ushlashga safarbar etiladi. Hosil boigan ATF energiya quyidagi jarayonlarga sarflanadi: kimyoviy, mexanik, plastik, faol transport, transdegidrogenaza reaksiyalariga. Substratli fosforillanish esa membranaga bogiiq boimay sitozolda kechadi. Bunda makroergik bogiar tutuvchi metabolitlar energiya manbai hisoblanadi. Bularga asosan 1,3-difosfoglitserat, fosfoyenolpiruvat, kreatinfosfat, argininfosfat va boshqalar kiradi. Substratli fosforillanishda kam miqdorda ATF sintezlanadi. Ular yordamchi energetik mexanizmlardir. Jumdalan, glyukozani anaerob oksidlanishi natijasida 2 molekula sut kislotasi va 4 molekula ATF sintezlanadi, ya’ni atigi 29,2 kkal energiya ajralib chiqadi. Filogenetik jihatdan substratli fosforillanish ustun turadi. Ular kislorodsiz sharoitda oddiy hayvonlaming asosiy energetik manbai hisoblangan. Ammo energetik qiymati kam bo'lsada, u katta ahamiyatga ega, chunki yadrosi, mitoxondriyasi bo'lmagan eritrotsitlarda, shuningdek, ko'pchilik kasalliklarda kuzatiladigan gipoksiya sharoitida hujayraning asosiy energiya manbai bo’lib qoladi. Download 1.76 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling