Hojamyrat Goçmyradow

Gyzlar daga çykalyň, 
 
 
 
Gülüp-oýnap bökeliň. 
 
 
 
Derdi egismek üçin, 
 
 
 
Geliň, läle kakalyň!-
diýen setirler munuň şeýledigini subut edýär. 
Läleler öz aýdylyş usullary taýdan birmeňzeş däldir. Eger-de, läleleriň 
käbir bendi başam barmak bilen damaga çalaja kakylyp aýdylýan bolsa, birnäçe 
bentleri eginleri, aýaklary bilen läleleriň heňine laýyklykda, hereket arkaly 
ýerine ýetirilýär. Käbir bentler bolsa barmaklar dodaga, eňege kakylyp 

---

27 
aýdylýar. Şonuň üçin hem olar damak lälesi, dodak lälesi, eňek lälesi, hymmyl 
lälesi ýaly görnüşlere bölünýär. Gelin-gyzlaryň hymmyl lälesinde (egin, aýak, 
el hereketiniň utgaşmagy) milli tansyň käbir görnüşi duýulýar.
Ozalky döwürde onçakly köp bolmasa-da, zähmet ýagdaýyny görkezýän 
aýry-aýry läleler döredilipdir. Olarda geçmişde türkmen halkynyň durmuşynda 
uly orun tutan maldarçylyk, ekerançylyk öz yzyny galdyrypdyr:
Çykdym dagyň pessine, 
 
 
 
Dogan gördüm dessine. 
 
 
 
Dogan orak orýança, 
 
 
 
Saýa boldum üstüne.
Ýa-da 
 Gaýra-gaýra bakar men, 
 
 
 
 Sary gawun eker men. 
Türkmen gelin-gyzlary maşgalada el işlerieri bilen meşgullanypdyr. Olar 
berkligi, owadanlygy bilen tapawutlanýan haly, palas, kilim dokapdyrlar:
 Gaýra-gaýra bakar men, 
 
 
 
 Dokma-darak kakar men. 
Ýa-da 
Inçe egrip ýüplügi, 
Ýarymyň köýnekligi.-
diýen ýaly setirlerde dokma-darak kakylyşy, ýüpek egrip, tara dokalyşy beýan 
edilýär. 
Gyzlar läleleriň köpüsini doganyna, gelnejesine, boýdaşlaryna, ata-
enesine bagyşlapdyr. Läle bentlerinde doganyna, gelnejesine bolan söýgüsi, 
birek-birege söýgi, sylag-hormat beýan edilýär. Gyzlaryň erkek doganyna 
bagyşlan lälelerinde, olaryň batyr ýigit bolup ýetişmegi, öz halanyna öýlenip, 
bagtly ýaşamagy arzuw edilýär: