I – laboratoriya ishi I. Laboratoriya ishlari texnikasi I. I. Ish tartibi


Download 232.83 Kb.
Pdf ko'rish
bet3/3
Sana10.02.2023
Hajmi232.83 Kb.
#1185727
1   2   3
Bog'liq
laborotoriya 1)

1.5. TAROZI VA TORTISH. 
Tarozi ximiya laboratoriyasining zarur asbobidir. Shuning uchun
laboratoriyada ishlovchi har bir kishi tarozini ishlata bilishi kerak. 
Ximiya laboratoriyada, odatda, aniq tortish kerak bo’lmagan hollarda 
ishlatiladigan tarozilar (oddiy tarozilir), texno – kimyoviy va analitik tarozilar 
ishlatiladi. Oddiy tarozilar («savdo taroziliri») 1- 2 g ortiq yoki kami ahamiyatga ega 
bo’lmagan hollarda ishlatiladi. 
Texno – ximiyaviy tarozilar esa 0,01 g aniqlik bilan tortishga imkon beradi. 
Ular, ko’pincha, sintez ishlarida, reaktsiya uchun olingan va reaktsiya natijasida 
hosil bo’lgan moddalarni tortishda ishlatiladi. 
Analitik tarozilar eng aniq tortadigan tarozilar bo’lib, ular, asosan, analiz 
vaqtida ishlatiladi. Bu tarozilarda 0,0001 – 0,0002 g aniqlik bilan tortish mumkin. 
Har qaysixil tarozining o’z tarozi toshi bo’ladi: oddiy tarozilarda, odatdagi 
toshlar, texno – ximiyaviy tarozilarda aniq toshlar, analitik tarozilarda esa analitik
toshlar ishlatiladi. texno – ximiyaviy va analitik tarozilarda ishlatiladigan toshlar 
maxsus qutichalarga (g’iloflarga) solib qo’yiladi; ular mayda toshlar deyiladi. 
odatdagi toshlar qo’l bilan olinadi; aniq va analitik toshlarni qo’l bilan olish 
yaramaydi, aks holda ularning aniqligi buziladi. Shuning uchun mayda toshlar 
g’ilofi ichida pittset bo’ladi va tortish vaqtida toshlar anashu pintset bilan qisib 
olinadi.
Odddiy tarozilar har qanday stolga qo’yilishi mumkin. Biror narsani tortish 
uchun, bu narsa tarozining chap pallasiga, tosh esa o’ng pallasiga qo’yiladi. 
Texno – ximiyaviy tarozida tortishda qo’yidagi qoidalarga qat‘iy rioya qilish 
kerak: 
1. Texno – ximiyaviy tarozi buzuq bo’lsa, uni tuzatish o’z qo’lingizdan 
kelmasa, darhol o’qituvi yoki laborantga murojaat qiling. 
2. Tarozi pallasiga issiq, ho’l va iflos narsalarni qo’ymang. Suyuqliklar bilan 
ishlatganda ularni taroziga va toshlarga hech qachon tomizmang. 
3. Tortiladigan moddani to’g’ridan – to’g’ri tarozi pallasiga qo’ymang. 
4. Tortiladigan narsani tarozining chap pallasiga, toshchalarni esa o’ng 
pal*lasiga qo’ying. Tortiladigan narsani va toshlarni tarozi pallasining o’rtasiga 
qo’ying. 
5. Toshlarni faqat pintset bilan oling va ularni tarozi pallasidan olgandan keyin 
g’ilofdagi o’z joyiga qo’ying; toshlarni stolga qo’yish yaramaydi, chunki ular iflos 
bo’lishi va yo’qolishi mumkin. 
6. Bir laboratoriya ishida har xil moddalar ketma–ket tortiladinan bo’lsa, bir 
tarozidan va bir g’ilofdagi toshlardan foydalanish kerak. 
7. Tortib bo’lganingizdan keyin, tarozida hech narsa qoldirmang. 


8. ish tugallangandan so’ng, tarozi va toshlarni tekshiring hamda tarozini 
arretirlab qo’ying. 

Download 232.83 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling