I. B. Isabayev, F. U. Suvanova, Q. H. Majidov


-rasm. Trans-to`yinmagan yog` kislotalari uglerod atomlari


Download 3.76 Mb.
Pdf ko'rish
bet61/159
Sana14.09.2023
Hajmi3.76 Mb.
#1678150
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   159
Bog'liq
I. B. Isabayev, F. U. Suvanova, Q. H. Majidov

13-rasm. Trans-to`yinmagan yog` kislotalari uglerod atomlari 
markazlarining qo`shbog` yonida joylashuvi 
14-rasm. Elaidin kislotasi molekulasining modeli 
15-rasm. Trans-trans-linol kislotasi molekulasi modeli 


102 
Tarkibida atsetilen bog`i bo`lgan yog` kislotalarida C - C va 

 C  orasidagi 
burchaklar 180
0
ga teng.

C bog`i uzunligi 0,12 nm. Bunday molekulalarni 
deyarli to`g`ri chiziqli strukturaga ega desa bo`ladi. 
Tayanch iboralar: 
Kimyoviy bog`lar, karbonil guruhi, karboksil guruhi, elektron bulut siljishi, 
radikal, atsillar, struktura, zigzag, psevdokislota, haqiqiy kislota, atom radiuslari, 
molekulararo radiuslar, assotsiatsiya, klassifikatsiya, yog`lar.
Nazorat savollari: 
1. Tabiiy yog`lar tarkibidagi yog` kislotalarini tavsiflab bering.
2. Tabiiy yog` va moylar tarkibida eng ko`p uchraydigan qanaqa to`yingan 
yog` kislotalarini bilasiz?
3. Tabiiy yog` va moylar tarkibida eng ko`p uchraydigan qandaqa 
to`yinmagan yog` kislotalarini bilasiz? 
4. Tabiiy o`simlik moylari va hayvonlar yog`ida qanaqa formadagi kislotalar 
kam uchraydi yoki deyarli uchramaydi? 
5. Yog`larni klassifikatsiyalash uchun nimalar asos qilib olinadi? 
6. Yog` kislotasidagi karboksil guruhi strukturasini tushuntirib bering. 
7. Atsillar strukturasini tushuntirib bering. 
8. Ikkita assotsiatsiyalangan stearin kislotasi molekulalarining uzunligini 
hisoblab bering. 
9. To’yinmagan yog` kislotalari molekulalarining uglerod zanjirida 
qo’shbog’larning joylashuv tartibi qanday qonuniyatga bo’ysunadi? 
2.3. YOG’ KISLOTALARINING SINTEZI. 
2.3.1. Yog’ kislotalarining sintez usullari,
ularning tabiiylardan farqi.
Yog’ kislotalarini sintez qilishdan maqsad ularning almashtiruvchilari, ya'ni 
sun'iy yog’ kislotalari ishlab chiqarishdir.
Sun`iy yog’’ kislotalari asosan texnik 
mahsulotlar ishlab chiqarishda qo`llaniladi. Sun`iy yog’’ kislotalarining xalq 
xo`jaligida qo`llanilishi katta iqtisodiy ahamiyatga egadir, chunki ular tabiiy 


103 
yog’larga nisbatan ancha arzonroqdir. Bundan tashqari sun`iy yog’’ kislotalarining 
tabiiy yog’’ kislotalaridan asosiy farqi shundaki, ularning tarkibi anchagina 
kengroq -

Download 3.76 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   57   58   59   60   61   62   63   64   ...   159




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling