I bob. Quriliish materiallarining asosiy xossalari

1.2.Qurilish materiallarining fizik va gidrofizik xossalari.
Qurilish materiallarining fizik xossalari
Zichlik (g/ ,g/ ) - absolyut zich materialning hajm birligidagi massasi. Agar material massasini m, zich holatdagi hajmini Va deb belgilasak, unda
p= m/
Absolyut zich materiallar juda kam bo‘lib, ularga kvars, shisha, po‘lat, plastmassalaming ba’zi turlari kiradi. Amaliyotda qattiq materiallarning zichligi tarozi va hajm o ‘lchash asboblari yordamida aniqlanadi. Suyuq holatdagi materiallar (suyuq shisha, moyli bo‘yoqlar, polimerlar) zichligi piknometr yoki areometr yordamida topiladi. Ayrim materiallarning zichligi (g/ ) quyidagicha:
Bitum 0,9-1,2 Keramik g‘isht............. 2,5-2,8
Suv (4°C da) 1.0 Kvars qum i........... .......2,6-2,7
Granit 2,6-2,9 Sement............................2,9-3,
Shag‘al 2,7-2.9 Shisha..............................2,5-3,0
Yog‘och 1,35-1,6 Po‘lat...................... ........7,8-7,9
G‘ovaklik (P) materialning hajmidagi (V) g‘ovaklar (K) hajmi bilan' belgilanadi: P=K/V
Materiallar g‘ovaklari havo, gaz yoki suv bilan to‘la bo‘lib, quidagi chegaralarda o‘zgaradi (0 dan 98%gacha). G‘ovaklik materiallaming asosiy xossalarini ifodalovchi ko‘rsatkichdir. Bu ko‘rsatkichlar orqali materiallaming mustahkamligi, o‘rtacha zichligi, namlanuvchanligi, issiqlik o‘tkazuvchanligi, sovuqqa va kimyoviy muhitlarga chidamliligi va boshqa xossalari to‘g‘risida tushuncha hosil bo‘ladi. Yopiq g‘ovaklaming ko‘pligi material chidamliligini belgilaydi.
0‘rtacha zichlik - (kg/ ), tabiiy holatdagi material massasining hajmiga bo‘lgan nisbatidir. Agar material massasini m, tabiiy holatdagi hajmini К deb belgilasak, unda: =m/V

Ba’zi qurilish materiallarining o‘rtacha zichligi (kg/m3) quyida keltirilgan:

Og‘ir (oddiy) beton...2200-2500 Shishaplast........................2000
Yengil beton............. 500-1800 Ko‘pik polimer (minora).... 5-20