I-мавзу. Бухгалтерия ҳисоби, унинг моҳияти ва аҳамияти


Масала. Асосий воситаларни қайта баҳолаш


Download 5.64 Mb.
bet87/138
Sana02.06.2024
Hajmi5.64 Mb.
#1838641
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   138
Bog'liq
БУХГАЛТЕРИЯ ҲИСОБИ-2022

Масала. Асосий воситаларни қайта баҳолаш.


Корхонада 2021 йилнинг январ ойида асосий воситалар бўйича қуйида келтирилган маълумотлардан фойдаланиб уларни 2021 йилнинг 1 январ ҳолати бўйича қайта баҳоланг ва қайта баҳолаш бўйича бухгалтерия проводкаларини тузинг. Асосий воситалар Тошкент шахрида жойлашган.

Асосий воситаларни қайта баҳолаш ведомости



Асосий восита

Фойдаланишга топширилган сана



Бошланғич қиймати



Жамғарилган эскириш



Қайта баҳолаш индекси



Бошланғич Қиймат (қайта баҳолашдан
сўнг)

Жамғарилган эскириш(қайта баҳолашдан сўнг)

Бино

25.12.1997

25 000 000

15 000 000










Ишлаб
чиқариш ускунаси

15.05.2017



30 000 000



24 750 000












Компьютер

10.05.2019

2 500 000

1 250 000










Мебель

20.04.2016

2 000 000

800 000










Енгил
автомобил

02.01.2019

36 000 000

21 000 000














Операциялар мазмуни

Сумма

Д-т

К-т

1

Бино қайта баҳоланди

бошланғич қиймати

.......







эскириш қийматига

.......







2

Ускуна қайта баҳоланди

бошланғич қиймати

.......







эскириш қийматига

.......







3

Компьютер қайта баҳоланди

бошланғич қиймати

.......







эскириш қийматига

.......







4

Мебель қайта баҳоланди

бошланғич қиймати

.......







эскириш қийматига

.......







5

Енгил автомобил қайта баҳоланди

бошланғич қиймати

.......







эскириш қийматига

.......






2022 йил 1 январь ҳолати бўйича асосий фондлар, ўрнатиладиган ускуналар ва қурилиши тугалланмаган объектлар қийматини (уларни харид қилиш, тайёрлаш, қуриш даврлари бўйича) ҚАЙТА БАҲОЛАШ ИНДЕКСЛАРИ*




Асосий фондларнинг гуруҳлари ва кодлари

2000
йилгача (2000 йил
хам киради)



2001-
2010 йй.



2011-
2019 йй.



2020
й.

2021 й.

I
чора к

II
чора к

III
чора к

IV
чора к

1.Ишлаб чиқариш ва ноишлаб чиқариш бинолари (10000-10018)

Р-1 гуруҳи

1,000

1,037

1,070

1,091

1,077

1,047

1,035

1,012

Р-2 гуруҳи

1,000

1,026

1,059

1,080

1,066

1,037

1,024

1,002

Р-3 гуруҳи

1,000

1,016

1,048

1,070

1,056

1,027

1,014

1,000

Р-4 гуруҳи

1,000

1,006

1,038

1,059

1,045

1,016

1,004

1,000

Р-5 гуруҳи

1,000

1,000

1,027

1,048

1,035

1,006

1,000

1,000

2. Иншоотлар (20000-20382)

Р-1 гуруҳи

1,000

1,037

1,070

1,091

1,077

1,047

1,035

1,012

Р-2 гуруҳи

1,000

1,026

1,059

1,080

1,066

1,037

1,024

1,002

Р-3 гуруҳи

1,000

1,016

1,048

1,070

1,056

1,027

1,014

1,000

Р-4 гуруҳи

1,000

1,006

1,038

1,059

1,045

1,016

1,004

1,000

Р-5 гуруҳи

1,000

1,000

1,027

1,048

1,035

1,006

1,000

1,000

3. Узатиш қурилмалари (30000- 30124)

1,065


1,124


1,160


1,184


1,160


1,098


1,058


1,027


4. Машиналар ва ускуналар (40000-49303)

4.1 Куч машиналари
ва ускуналар (40000-
40719)

1,008

1,064

1,098

1,120

1,106

1,073

1,054

1,028

4.2 Ишчи машиналар ва ускуналар (41000- 46119)

1,008


1,064


1,098


1,120


1,106


1,073


1,054


1,028


4.3 Ўлчов ва бошқарув асбоб ва қурилмалари, лаборатория жиҳозлари (47000-47066)

1,008


1,064


1,098


1,120


1,106


1,073


1,054


1,028


4.4 Ҳисоблаш техникаси (48000-48010)

1,000

1,000

1,023

1,044

1,040

1,030

1,020

1,008

4.5 Бошқа машина ва ускуналар (49000-49303)

1,008

1,064

1,098

1,120

1,106

1,073

1,054

1,028

5. Транспорт воситалари (50000-50709)

5.1 Енгил автомобиллар (50415- 50419)

1,000

1,000

1,003

1,024

1,023

1,019

1,013

1,005

5.2 Бошқа транспорт воситалари (50000, 50414, 50420-50709)

1,003

1,059

1,092

1,114

1,109

1,086

1,057

1,031

6. Асбоб-ускуналар (60000- 60002)

1,000

1,012

1,044

1,065

1,060

1,047

1,033

1,015

7. Ишлаб чиқариш ва хўжалик анжомлари, мебелсиз
(70000-70002,70005-70012)

1,000


1,012


1,044


1,065


1,060


1,047


1,033


1,015


8. Мебель (70003-70004)

1,007

1,063

1,097

1,119

1,105

1,070

1,041

1,011

9. Ишчи ва маҳсулдор моллар (80000)

1,028

1,085

1,120

1,142

1,114

1,053

1,035

1,015

10. Кўп йиллик кўчатлар (90000- 90021)

1,000

1,010

1,042

1,063

1,058

1,043

1,030

1,015

11. Қурилиши тугалланмаган объектлар

1,004

1,059

1,093

1,115

1,098

1,062

1,046

1,019

12. Бошқа асосий фондлар (100000-110001)

1,000

1,010

1,042

1,063

1,058

1,043

1,030

1,015

13. Кутубхона фондлари

1,000

1,000

1,011

1,032

1,028

1,017

1,011

1,006

14.Ўрнатилмаган ускуналар

1,008

1,064

1,098

1,120

1,106

1,073

1,054

1,028

Изоҳ.


Асосий фондлар кодлари 1990 йилги Амортизация ажратмаларининг ягона меъёрларига мувофиқлаштирилган.
Ташкилотлар балансидаги турар жой фонди объектлари, уларни қайта баҳолашга доир бошқа меъёрий ҳужжат бўлмаса, 1,0 коэффициенти билан қайта баҳоланади.

Минтақалар гуруҳлари:


Р-1 гуруҳи - Тошкент ш.
Р-2 гуруҳи - Тошкент, Қашқадарё, Фарғона, Андижон вилоятлари.
Р-3 гуруҳи - Бухоро, Навоий, Самарқанд вилоятлари.
Р-4 гуруҳи -Сурхондарё, Хоразм, Наманган вилоятлари.
Р-5 гуруҳи - Жиззах вилояти, Қорақалпоғистон Республикаси, Сирдарё вилояти.
  1. Асосий воситаларнинг таъмирланиши ҳисоби


Асосий воситалар объектларини таъмирлаш уларни иш ҳолатида сақлаб туриш учун зарур. Ўз вақтида ўтказилган таъмирлаш корхона ишининг бир маромли бўлишини таъминлайди ва иш тўхтаб қолишларини қисқартиради, асосий воситаларнинг хизмат муддатини кўпайтиради.
Ишлаб чиқариш хусусиятига эга асосий воситаларни таъмирлаш харажатлари маҳсулот таннархига, маъмурий аҳамиятдаги асосий воситаларники – давр харажатларига киритилади.
Таъмирлаш ишлари пудрат ва хўжалик усулларида бажарилиши мумкин. Пудрат усулида уларни ихтисослаштирилган таъмирлаш ташкилотлари бажаради, хўжалик усулида эса, корхона ўз кучи билан чегараланади. Асосий воситаларни таъмирлаш пудрат усулида ўтказилганида нуқсонлар қайдномаси, смета ва шартнома тузилади. Чунончи, таъмирлашни ўз кучлари билан ўгказишга материаллар, иш ҳақиниҳисобдан чиқариш қуйидаги бухгалтерия ёзуви билан расмийлаштирилади:
Д-т 2010, 2510, 9420
К-т 1010, 6710, 6520.
Таъмирлашни бошқа ташкилот билан шартномалар бўйича ўтказиши:
Д-т 2010, 2510, 9420
К-т 6010
Тўловномани тўлаш пайтидаги ёзув:
Д-т 6010
К-т 5110.
Асосий воситаларни таъмирлаш харажатларини сарф-харажатларга бир маромда киритиш мақсадида корхоналар (масалан, мавсумий ишловчилар) Молия вазирлигининг рухсати билан таъмирлаш фондини ташкил этишлари мумкин. Унинг меъёри корхона томонидан асосий воситаларнинг бошланғич қийматига нисбатан фоизлар кўринишидаги қайд этилган суммада мустақил равишда белгиланади.
Таъмирлаш фондини шакллантириш қуйидагича акс эттирилади:
Д-т 2010, 2510, 9420
К-т 8910 «Келгуси харажатлар ва тўловлар резервлари», «Таъмирлаш фонди» счёти; Таъмирлаш ишларини бажаришга қуйидагича ёзув амалга оширилади:
Д-т 8910
К-т 1010, 6710, 6520, 6010 ва ҳоказо.
Хақиқатда бажарилган таъмирлаш харажатларидан ошадиган резерв суммаси йил охирида «қизил сторно» усули билан ёзилади. Таъмирлаш фонди етишмаганда ҳисоб-китоблар харажатларни ҳисобга олувчи счётларга ўтказилади.
Таъмирлаш фондини ташкил этиш ва ундан фойдаланиш услубияти корхонанинг ҳисоб сиёсати тўғрисидаги буйруқда акс эттирилиши керак.



  1. Download 5.64 Mb.

    Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   83   84   85   86   87   88   89   90   ...   138




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling