Ибрайым юсупов өмир, саған ашықпан…

ШОПАН ХАЛҚЫ - ШЫНЫҚҚАН ШӨЛ ПЕРЗЕНТИ 
 
(Тахтакөпир қойшылық шарўаларының Бийсен булақтағы 
бас қоспа кеңесинде оқылған қосық) 
 
Кəсиптиң жаманы жоқ шығар бəлким,
Мийнеттин маңлай тери тамар алтын,
Қызыл қумға қой жайып, қозы терген,
Мен сүйемен елимниң шопан халқын. 
Бəрқулла оған ҳүрмет етким келер,
Сый көрсетип, кеўлине жетким келер, 
Оларды көрсем, қойып сөз айдаўды,
Қой айдап, Шопан болып кетким келер. 
Тынбас ол дамыл таўып жамғыр, қарда,
Бетегели бел, отлақ жасқаларда,
Шопанның машақатлы машқаласы,
Мен билсем, жоқ-аў деймен басқаларда. 
Бир тынбас жазы менен, қысы менен,
Ойнама бул шарўаның иси менен,
Қалада сойыслыққа бир қой бақсаң, 
Зыр жуўыртар үйиңниң иши менен. 
Күн ысып, бирде суўып, бирде жаўып,
Қой деген жуўас малға бəри қəўип.
Бир шопан жүзлеп, мыңлап қой бағады,
Бəриниң басын жəмлеп, бабын таўып. 
Шопанның бос ўағы жоқ бел таянған,
Кеш жатып, таўықтан да ерте оянған,
Баласы қыймылдаған жүкли анадай,
Дөңбекшип, түн уйқыдан төрт оянған. 

---

269 
Мал деген ел байлығы тынып турған,
Ети қайнап, қаймағы уйып турған.
Өгей əке минезли қатал тəбият,
Шопанды шөл қойнында шынықтырған. 
Қой барда қонақ-күтилип, той саўылар,
Турысы берекет ғой, ой жаныўар!
Əзелден Адам ата жақсы көрген,
Бейиштиң малы ғой бул қой жаныўар. 
Мына бир базар деген заман келди,
Өткели жайпаўытсыз, жаман келди,
Малы бардың ҳəли бар дегендейин,
Қандай базар болса да шамаң келди. 
Бийсен булақ суўлары сыңқылдаған.
Еңбегиң ең байлық ғой ыңқылдаған,
«Қара көл пальто əпер - деп – аукционнан»,
Қызлары миллионердиң қыңқылдаған... 
Пахта ҳəм салы егейик дийхан болып,
Бир жақтан қой бағайық шопан болып, 
Аш-жалаңаш қалмаспыз, қудай берсе,
Пейли кең Қарақалпақстан болып. 
Ағайин ойда өзбек, қырда қазақ,
Туўысқаны көп адам көрмес азап.
Берекет ҳадал еңбек, татыўлықта,
Дүзелип кетер сөйтип заман өзи-ақ. 
Тийсе де мына заман зейнимизге,
Бизге енди қайтыў жоқ кейнимизге,
Елимниң шөл батыры-шопан халқы,
Қудайым бере бергей кең пейлимизге! 
Қолдан келсе, кеўлиңди табар едим,
Булақ болсам, мен сизге ағар едим.
«Шопан ата» деген бир орден ислеп,
Бəриңниң өңириңизге тағар едим... 
18-июнь, 1992жыл. Бийсен аўыл.