Ii yorug’likning kombinatsion sochilishini spektrlar bo’yicha molekulyar analizi. Kombinatsion sochiluvchi yorug’likning spektroskopiya texnikasi. Spektral apparat. Umumiy tavsilot

Spektrlarni fotografik qayd qilish. Spektrograf tirqishini hajmiy manba(sochiluvchi idish) bilan yoritilganda , tirqishdan o’tuvchi yorug’lik oqimining kattaligi, geometrik optika hisoblaridan ma’lum bo’lgani kabi quyidagiga ten bo’ladi:
(13.3)

Bunda I- izotop nurlanishdagi qoim kattaligi

n- o’rganilayotga moddaning nur sindirish ko’rsatkichi
l-sochilayotgan idish uzunligi
Ω-kollimator fazoviy burchagi
s-tirqish kengligi
h-tirqish balandligi
spektrlarni o’rganishning fotografik metodida tirqishning yoritilishini bir jinsliligi muhim ahamiyatga ega, chunki chiziqlarning intensivligini o’lchash aniqligi, spektrni bir jinsli ravishda yoritilgan qismi kattaligiga bog’liq. Silindrik formaga ega bo’lgan sochiluvchi idish plastinkada h balandlikli bir tekisda spektrni ta’minlab berishi hamda shuning o’zida foydalanilaytogan spektrograf kollimatorini to’ldirishi uchun, idishning diametri quyidagidan kam bo’lmasligi kerak:
(13.4)
Bu munosabatni tanlashda spektrograf tirqishining yoritilish shartidan foydalaniladi(137rasmda keltirilgan). Bunday idishning minimal hajmi quyidagicha bo’ladi:
(13.5)
Bunda D-kollimator obyektivining diametri, f-kameraning fokus masofasi. (13.5) formuladan ko’rinadiki, idishning minimal hajmi spektrograf tirqishining bir tekisda yoritilgan qismidagi foydalanilayotgan balandlikka bog’liq ekan; o’z holidan, spektr balandligini kamaytirgan holda sochilayotgan idishning kerakli hajmini ham kamaytirish mumkin. Aytib o’tish kerakki, fotografik metodda o’rganishlar olib borilayotganda, plastinkadagi spektr balandligi 0,7mmdan kam bo’lmasligi kerak, aks holda plastinka urug’larining bir jinslimasliga, proyavkaning bir tekisdamasligi va shu kabilar bilan bog’liq bo’lgan eksperemental xatoliklar ko’payib ketadi. U yoki bu spektral asbobni qo’llayotganda bunday holatlarni hisobga olish kerak bo’ladi. Hodisalar bilan bir qatorda, hajmiy manbadan effektiv foydalanish uchun sochilayotgan idishning berilgan o’lchamlarida birgina kondensorli linzada to’xtab qolish kerak emas. U xolda, o’ziga mos keluvchi fokus masofalarga ega ikkita linzadan iborat bo’lgan, teleskopik tizimdan foydalaniladi.