Ижтимоий педагогика


Download 3.57 Mb.
bet65/107
Sana03.06.2024
Hajmi3.57 Mb.
#1899126
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   107
Bog'liq
Ijtimoiy pedagogika (Nodira Egamberdiyeva)

Жисмоний нуксонларга инсон органининг фаолият юргизишига ёки ривожланишига халакит берадиган доимий ёки вактинчалик камчиликлар, шунингдек, \ар кдндай соматик ёки юкумли хасталиклар киради.
Рухий нуксонларга инсоннинг рухий ривожланишидаги доимий ёки вактинчалик камчилик киради. Буларга нутк, ва мия фаолиятининг, шунингдек, акдий ривожланишнинг бузилишлари хосдир.
Мураккаб нуксон белгиланган тартибда тасдикданган жисмоний ва рухий камчиликларни узида мужассам этади.
Огир нуцсон белгиланган тартибда тасдикданган шундай нуксонки, бу нук,сон мавжуд булган холатда давлат таълим стандартларига мос равишда таълим олишнинг иложи умуман булмайди.
Бола жисмоний ривожланишидаги огишларга касаллик, куриш, эшитиш крбилиятларининг бузилишлари киради. Рухий огишлар, авваламбор, боланинг акдий ривожланиши хамда рухий нук,сонларига богликдир. Бу турдаги огишларга рухий ривожланишнинг тухтаб колиши ва окибатда, болаларнинг акдий жихатдан ортда колиши киради. Акдий колокдик асаб тизимининг тугма нуксонлари ёки жарохати асосида пайдо булади. Болаларда акдий колокдик турли даражада енгил акдий заифликдан, чукур — тентакликкача намоён булади.
Рухий огишларга турли даражадаги нутк бузилишлари хам киради. Рухий огишларнинг яна биртури эмоционал-иродавий сохадаги фаолиятнинг бузилишидир. Бу огиш турининг энг огир шакллари деб аутизм (юнонча aytos — узим) — мулокотга эхтиёж сезмаслик ва суицид (уз-узини улдириш) кабиларни келтириш мумкин.
Болаларнинг икдидорлилиги алохида огиш тури хисобланади. Бу бирор-бир фаолиятни муваффакиятли бажарилишини таъминлаб берувчи кобилиятларнинг узига хос уйгунлигидир. Иктидорлилик даражаси нафакат кобилиятларга караб, балки фаолият махсуллари тавсифга караб хам белгиланади.
Педагогик огишлар тушунчаси педагогика ва ижтимоий педагогикада хозирча кам кулланиладиган тушунчадир. Вахоланки, педагогик фаолиятда педагогик максадларни амалга ошириш, шахе ривожланиши учун шароитлар яратиб бериш
165
учун таълим олаётганлар фаолиятини тартибга солишда турли меъёрлар кулланилмокда. Авваламбор, бу таълим даражасини белгилайдиган стандартларга, шунингдек, укувчи интилаётган максадларга тегишли. Буларга кушимча к«илиб, таълим олишда юкрри натижаларни таъминлаб берувчи бола ривожланишининг меъёрларини хам киритсак булади.
Таълим олиниши ёки олинмаслиги меъёрлари \ак,ида ни\оятда, аникдик билан гапирса булади. Турли сабабларга кура таълим ололмаган болалар хам мавжуд булиб, меъёрдан бундай огишларни “педагогик огиш” десак булади. Умумий таълим олмаган, мактабга бормайдиган, факдтгина бошлангич макгабни тугатган, умумий урта таълим олмаган болаларни алохида тоифага киритамиз. Бундай холатларни юзага келишининг сабаблари талайгина: даре к;олдириш укишга интилишни сусайтиради, оиладаги нотинч вазият болани пул топиш учун кучага чикдради, экологик ва ижтимоий катаклизмалар болалар ота-оналаридан жудо булишларига олиб келади. Дайдиликка мойиллиги булган болалар сони хам купаймокда. Болалар мактабларда тахсил олишмаётганининг яна бир кднча сабабларини келтириш мумкин.
Рухий ва жисмоний ривожланишда огишга эга булган болаларнинг таълим олишларидаги катта кийинчиликларини хам таъкидлаб утиш жоиз. Юк,орида айтилганидек, бундай болалар учун алохида мактаблар булиб, у ерда улар етук мутахассислар кул остида таълим олишади. Бирок, куп нарса бола кдерда яшашига (к,ишлок,ёки шахарда) ва кдндай оиладан эканлигига боглик. Баъзи соглигида муаммоси бор болалар учун таълим уйда индивидуал тарзда берилади. Бу болаларнинг жамиятга интеграииялашувининг асосий муаммоси уларнинг кейинчалик касбий таълим олишлари билан боглик;.
Ижтимоий ривожланишларининг бузилиб булганлиги сабабли, бирор-бир касбий фаолиятни танлай олмайдиган болаларни хам назардан четда крлдирмаслик керак. Бундай болаларни бирор-бир ижтимоий ахамиятга эга фаолият сохдсида узларини синаб куриш хохишларининг йукдиги бирлаштиради. Бу холатдаги огишни енгиб утиш учун мутахассиснинг ижтимоий педагогик ёрдамига мухтож болалар хам пайдо буладилар.

Download 3.57 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   61   62   63   64   65   66   67   68   ...   107




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling