Ijtimoiy hodisa

ESLAB QOLING: XIX asrning ikkinchi yarmidan o’zbek adabiy tilining uslublari shakllandi.
“O’zbek” atamasi haqida
Herman Vamberining “Turkiy xalq” asarida o’zbek so’ziga shunday ta’rif berilgan: “Bu so’z o’z va bek so’zlaridan iborat bo’lib, shulardan birinchisi asl, ajoyib, tagi mustahkam, sardor ma’nolarini bildiradi. Bu so’zning ma’nosi asl bekdir. Shuningdek, o’zbek so’zi musulmoncha tarbiyalangan degandek tushuniladi, ya’ni ular musulmon Osiyo madaniyatiga yo’l ochishgan”.
“O’zbek” atamasi tarixda ilk bor XII asrda Rashididdinning “Mo’g’ullar tarixi” asarida atoqli ot ma’nosida tilga olinadi. Jaloliddin Manguberdining qo’shin boshliqlaridan biri O’zbektoy deb atalgan.
O’zbek so’zi o’ziga bek, otliq qo’shin, sodda, diltortar, suyukli, to’g’ri, insofli, saxiy, odamoxun, diltortar kabi ma’nolarni ham anglatadi.


XVI asrdan o’zbek urug’larining nomi butun xalq nomiga aylanib ketgan.
O’ZBEK TILI – DAVLAT TILI
1989-yil 21-oktabrda O’zbekiston Respublikasining “Davlat tili haqida”gi Qonuni qabul qilindi. Milliy munosabatlarni yaxshilash maqsadida va osoyishtalikni ko’zlab “Davlat tili to’g’risida”gi Qonunga 1995-yil 21-oktabrda ba’zi o’zgartirishlar kiritildi. 1995-yil 21-dekabrida O’zbekiston Respublikasining yangi tahrirdagi “Davlat tili haqida”gi Qonuni e’lon qilindi. Bu qonun 24 moddadan iborat bo’lib, uning 1-moddasida Konstitutsiyaning 4-moddasida ta’kidlanganidek, “O’zbekiston Respublikasining davlat tili o’zbek tilidir” deb yozib qo’yilgan.
2-, 4-, 6-, 10-, 14-moddalarda O’zbekiston Respublikasida boshqa millat vakillari tilining amal qilishi himoya qilinadi deb ta’kidlangan.

1993-yilning 2-sentabrida “Lotin yozuviga asoslangan o’zbek alifbosini joriy etish to’g’risida” Qonun qabul qilindi. 1995-yil 6-mayda esa”Lotin yozuviga asoslangan o’zbek alifbosini joriy etish to’g’risidagi Qonunga o’zgartirishlar kiritish haqida” Qonun qabul qilindi.

1995-yil 24-avgustda “O’zbek tilining asosiy imlo qoidalari” tasdiqlandi.