a qo'shilib yasalganda, о tovushi a tovushiga aylanadi: ong-angla, ot
- ata, son - sana, yo sh -y a sh a kabi.
2. Keyingi yopiq bo‘g ‘inda / yoki и unlisi bo'lgan ikki bo‘g ‘inli
ba’zi o‘zak, negizga a yoki о bilan boshlangan qo‘shimcha
qo‘shilganda keyingi bo‘g ‘indagi i, и unlisi aytilmaydi va yozilmaydi:
ulug‘ - ulg‘aymoq, sariq — sarg'aymoq, og'iz - og'zaki, ikki - ikkov,
olti - oltov kabi.
3. Keyingi yopiq bo‘g ‘inda i yoki и unlisi bo‘lgan ikki bo‘g ‘inli
ba’zi o‘zak, negizga egalik shakli qo‘shilsa, keyingi bo‘g ‘indagi i, и
unlisi aytilmaydi va yozilmaydi: og'iz - og'zi, burun - burni, о ‘g'il -
o'g'li.
4. К yoki q undoshi bilan tugagan ko‘p bo‘g‘inli o‘zak-negizga
egalik shakli qo'shilsa, к tovushi g, q tovushi g ‘ tarzida aytiladi va
yoziladi: istak- istagim, qishloq - qishlog'im kabi.
5. Kishilik olmoshining birinchi va ikkinchi shaxs birligiga -ning,
-ni, -niki qo‘shimchasi qo‘shilsa, yonma-yon kelgan ikki n tovushidan
biri aytilmaydi va yozilmaydi: menning emas, mening, senning emas,
sening kabi.
6. Ko‘rsatish olmoshidan u, bu, shu o‘zagiga -ga, -da, -day affiksi
qo‘ shilsa, bir n tovushi orttiriladi va shunday o‘qiladi: unga, undan,
bunga, shunday kabi.
7. Undosh s, t, ch tovushi bo‘lgan isi, qot, achi kabi fe'l o‘zagiga -
q qo‘shilib sifat yasalganda, o‘zakdagi undosh takrorlanadi: issiq,
Do'stlaringiz bilan baham: |