Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
maktabining eng yaxshi namoyandalaridan biri. représentatif, ive adj 1. ifodalovchi, ega bo‘lgan, kasb etuvchi; emblème représentatif d’une idée biror g‘oyani ifodalovchi nishon; 2. vakillarga, vakillikka oid; vakillar; assemblée représentative vakillar yig‘ilishi; le système représentatif parlament tizimi; 3. aks, namoyon etuvchi, xos; un garçon représentatif de la jeune génération yosh avlodni aks ettiruvchi bola.
représentation nf 1. tasvirlash, aks ettirish, ifodalash; représentation réaliste, stylisée realistik, uslubiy tasvirlash; 2. psychol idrok, idrok qilish; tasavvur, tushuncha; 3. spektakl, tomosha; donner des représentations tomosha ko‘rsatmoq, spektakl qo‘ymoq; première représentation après la répétition générale yakunlovchi repetitsiyadan so‘ng birinchi tomosha; 4. vakolat, vakillik; allocation pour frais de représentation vakillik xarajatlari uchun ajratilgan pul; la représentation nationale milliy vakillik; 5. kommivoyojorlik, gumashtalik; faire de la représentation gumashtalik qilmoq.
représenter I. vt 1. ifodalamoq, bildirmoq, ramzi, timsoli bo‘lmoq; le glaive représente la guerre qilich urush ramzi; la monnaie représent la valeur des biens pul boylikning qadr-qimmat ramzidir; 2. tasvirlamoq, ifodalamoq, chizmoq; ce tableau représente des ruines bu rasm vayronalarni tasvirlaydi; 3. ta’riflab, chizib, tasvirlab bermoq; représenter les faits dans toute leur complexité bo‘lgan voqealarni butun murakkabligida tasvirlab bermoq; 4. ifodalamoq, tasavvurga keltirmoq, namoyon qilmoq, ko‘z oldiga keltirmoq; ce que représente un mot so‘z ifodalaydigan narsa; 5. namunasi bo‘lmoq, tashkil qilmoq, eslatmoq, ramzi bo‘lmoq; ce film représente un tournant dans l’histoire du cinéma bu film kinochilikdagi burulishning namunasidir; 6. ko‘rsatmoq, qo‘ymoq, ijro etmoq, o‘ynamoq; troupe qui représente une pièce pyesa ko‘rsatayotgan truppa; 7. litt o‘zining qadr-qimmatida, obro‘-e’tiborida turmoq; 8. vakili bo‘lmoq; il représente diverses compagnies d’assurances u turli sug‘urta kampaniyalarining vakili; 9. qayta, yana ko‘rsatmoq, tavsiya qilmoq; le parti représente le même candidat partiya o‘sha nomzodni qayta ko‘rsatyapti; II. se représenter vpr o‘ziga tasavvur qilmoq, ko‘z oldiga keltirmoq; se représenter à un examen im tihonni qayta topshirmoq; représentez-vous ma surprise mening hayratimni o‘zingiz bir tasavvur qilib ko‘ring; si l’occasion se représente agar yana imkoniyat bo‘lib qolsa. répressif, ive adj qatag‘onga oid; repressiv, jazo; jazo tariqasida, jazolash uchun qo‘llaniladigan. répression nm 1. qatag‘on, repressiya, jazolash, jazo chorasini qo‘llash; la répression d’un crime jinoyatni jazolash; 2. bostirish; police, troupes chargées de la répression bostirish yuklatilgan politsiya, harbiy qism. réprimande nf hayfsan, tanbeh, dakki, koyish; faire une réprimande à un élève o‘quvchiga tanbeh bermoq. réprimander vt tanbeh, dakki bermoq, koyimoq, urishmoq, hayfsan bermoq; le maître le réprimanda sévèrement o‘qituvchi uni qattiq koyidi. réprimer vt 1. bo‘ysundirmoq, qo‘lga olmoq, tiymoq, bosmoq; jilovlamoq; réprimer sa colère, son envie g‘azabini bosmoq, xohishini tiymoq; 2. bostirmoq, ezib tashlamoq, yo‘q qilib tashlamoq; réprimer des abus qonunbuzarchilikni yo‘q qilib tashlamoq; la révolte a été durement réprimée isyon shafqatsizlarcha bostirildi; réprimer une insurrection qo‘zg‘olonni bostirmoq. repris
de
justice nm inv retsidivist, ashaddiy jinoyatchi; des repris de justice ashaddiy jinoyatchilar. reprise
1 nf 1. olish, qaytarib olish; 2. qaytadan qilish, qaytadan boshlash; la reprise des hostilités dushmanlikni qayta boshlash; la reprise des cours darslarning qayta boshlanishi; reprise d’une pièce de théàtre spektaklning qayta qo‘yilishi; loc à deux, trois, plusieurs reprises ikki, uch, ko‘p marta, ko‘p bor; 3. ajratilgan vaqt (raund); combat en trois reprises uch raundli jang; 4. qayta, yana jonlanib ketish, yurishib ketish, yuksalish; la reprise des affaires ishlarning yana yurishib ketishi. reprise 2
shimni tuzatish. repriser
vt tikmoq, tuzatmoq, yamamoq; repriser des chaussettes paypoqni tikmoq. réprobateur, trice adj ayblovchi, qoralovchi, yomonlovchi, ta’nali; regard réprobateur qoralovchi qarash. réprobation nf ayblash, qoralash, yomonlash, ta’na qilish; encourir la réprobation de ses amis do‘stlarining ta’nasiga uchramoq. reproche nm ta’na, gina, malomat, gina-qudrat, tanbeh, dakki, koyish; faire des reproches à qqn biror kishini malomat qilmoq; il nous a adressé de vifs reproches u bizni qattiq koyidi; accabler (qqn) de reproches biror kishini ta’nalar bilan joniga tegmoq; sans reproche benuqson, bekam-ko‘st, qusursiz; une vie sans reproche bekam-ko‘st hayot; le chevalier sans peur et sans reproche qo‘rquv va ta’na bilmas ritsar. reprocher vt ta’na qilmoq, yuziga solmoq, malomat qilmoq; gina qilmoq, o‘pkalamoq, urishmoq, koyimoq, ayblamoq, tanbeh bermoq, dakki bermoq; on lui reproche sa désinvolture uning uyatsizligini malomat qilishadi; je ne vous reproche rien men sizdan o‘pkalamayman; elle lui reproche d’avoir laissé passer l’occasion u uni paytni o‘ tkazib yuborganligini yuziga soladi; se reprocher qqch o‘zini ayblamoq, o‘zini koyimoq, o‘zidan o‘pkalamoq, o‘zini urishmoq; il n’a rien à se reprocher u o‘zini ayblaydigan hech narsa yo‘q; je me reproche d’avoir manqué de courage jur’atsizligimdan men o‘zimni o‘zim koyiyman; ce que je reproche à cette théorie, c’est sa banalité men bu nazariyada ma’qul ko‘rmaydigan narsa, uning siyqasi chiqqanligidir. reproducteur, trice adj urchituvchi, bolalatuvchi, ko‘paytiruvchi; urchitadigan, bolalatadigan, ko‘paytiradigan; organes reproducteurs urchitadigan, ko‘paytiradigan a’zolar. reproduction nf 1. urchish, bolalash, ko‘payish; reproduction asexuée jinssiz ko‘payish; 2. xuddi o‘ziday qaytarish, aks ettirish, tasvirlash, takrorlash; ko‘chirish, ko‘chirma; la reproduction de l’image, du son rasmni, ovozni xuddi o‘ziday ko‘chirish; la reproduction de documents par la photocopie kserokopiyada hujjatlarni ko‘chirish; procédés de reproduction ko‘chirish usullari; ajoyib ko‘chirma; 3. qayta bosib chiqarish, qayta nashr qilish; nusxa ko‘chirish; la reproduction d’un article dans un recueil to‘plamda maqolani qayta bosib chiqarish; reproduction intérdite qayta bosib chiqarish, nusxa ko‘chirish taqiqlanadi. reproduire I. vt 1. xuddi o‘ziday, asliday qaytarmoq, aks ettirmoq, tasvirlamoq, qanday bo‘lsa shunday aytib bermoq; un récit qui reproduit la réalité haqiqatni aks ettiruvchi hikoya; ce porteait ne reproduit pas l’impression que fait l’origine bu portret aslidagi taassurotni aks ettirmaydi; 2. qayta bosib chiqarmoq, qaytadan ko‘chirib yozmoq, qayta nashr qilmoq, ko‘paytirmoq; reproduire un dessin, un texte à des milliers d’exemplaires rasmni, matnni minglab nusxada ko‘paytirmoq; 3. xuddi o‘ziday takrorlamoq, bermoq; les objets qui reproduisent un modèle asl nusxani xuddi o‘ziday takrorlovchi narsalar; II. se reproduire vpr 1. urchimoq, bolalamoq, ko‘paymoq; les insectes se reproduisent très rapidement hasharotlar juda tez ko‘payadi; 2. qayta bo‘lmoq, qaytarilmoq; veillez à ce que cala ne se reproduise plus ehtiyot bo‘lingki, bu narsa boshqa qaytarilmasin. réprouvé, ée n jamiyatdan ajratib, surib qo‘yilgan, la’natga uchragan odam, yakkamohov; vivre en réprouvé yakkamohov bo‘lib yashamoq. réprouver vt 1. yuz o‘girmoq, rad qilmoq, inkor qilmoq, qoralamoq; chetga, oradan surib chiqarmoq; ceux que la société réprouve jamiyat inkor qilgan narsalar; réprouver l’attitude de qqn birovning yurish-turishini qoralamoq; 2. la’natlamoq. reps
nm reps (pishiq chiviq gazlama). reptation nf sudralib, o‘rmalab yurish (hayvon va sudraluvchilar haqida). reptile
nm 1. ilon; 2. pl sudralib, o‘rmalab yuruvchi hayvonlar; les reptiles actuels sont sont des représentants d’un groupe d’animaux plus importants hozirgi sudralib yuruvchi hayvonlar eng muhim jonivorlar guruhining vakillaridir. repu, ue adj to‘q, to‘ygan, qorni to‘q; les fauves repus s’endormirent qorni to‘ygan yovvoyi hayvonlar uxlab qolishdi. républicain, aine I. n respublika tarafdori, respublikachi; des républicains convaincus sodiq respublikachilar; II. adj respublikaga, jumhuriyatga oid; respublika, jumhuriyat; un journal républicain interdit
RÉPUBLIQUE
RÉSERVE
496 dans une dictature diktaturada taqiqlangan respublikachi gazeta; constitution républicaine respublika konstitutsiyasi. république nf respublika, jumhuriyat; république socialiste sotsialistik respublika; la République Populaire de Chine Xitoy Xalq Demokratik Respublikasi. répudiation nf xotinini haydab yuborish, taloq qilish, ajrashish. répudier
vt 1. xotinini haydab yubormoq, taloq qilmoq, ajrashmoq; 2. litt voz kechmoq, rad qilmoq, tan olmaslik; répudier ses engagements o‘z majburiyatlarini tan olmaslik. répugnance nf 1. ko‘ngli aynish, jirkanish; il a une véritable répugnance pour le lait uning sutdan ko‘ngli ayniydi, uning sutni ko‘rarga ko‘zi yo‘q; 2. nafratlanish, jirkanish; avoir une grande répugnance pour le mensonge yolg‘ondan o‘ ta nafratlanmoq; 3. botinolmaslik, madori yetmaslik; éprouver une invincible répugnance à faire, à dire qqch biror narsa qilishga, deyishga yengib bo‘lmas darajada botinolmaslik. répugnant, ante adj 1. ko‘ngilni aynitadigan, jirkanch, xunuk, yoqimsiz; une maison d’une saleté répugnante ko‘ngilni aynitadigan darajada iflos uy; une laideur répugnante yoqimsiz bashara; il fait un travail répugnant u xunuk ish qilyapti; 2. jirkanch, yaramas, razil, qabih, murdor, iflos; un individu répugnant jirkanch shaxs. répugner I. vi 1. litt qarama qarshi bo‘lmoq, zid bo‘lmoq, inkor etm oq; il ne répugnait pas à cette perspective u bu istiqbolga zid emas edi; 2. jirkantirmoq, nafratlantirmoq; cette nouriture lui répugne bu ovqat uni jirkantiradi; ce type me répugne! bu nusxa mening nafratimni qo‘zg‘aydi! II. vt ko‘nglini aynitmoq, jirkantirmoq; la puanteur répugnait tout le monde bu sassiq hid hammaning ko‘nglini aynitardi. répulsif, ive adj ko‘ngilni aynitadigan, jirkachli, yoqimsiz; une odeur répulsive badbo‘y hid. répulsion nf jirkanish, hazar, nafrat; elle éprouve une répulsion irrésistible à l’égard des, pour les serpents u o‘zida ilonlarga nisbatan yengib bo‘lmas jirkanch his etadi. réputation nf 1. obro‘, e’tibor, or-nomus; nuire à la réputation de qqn birovning obro‘siga tajavvuz qilmoq; perdre qqn de réputation birovning obro‘sini tushirmoq; la réputation d’une femme ayol kishining or-nomusi; 2. shon, shuhrat, mashhurlik, dong, nom; il doit soutenir sa réputation u o‘z nomini saqlashi kerak; la réputation d’une entreprise korxonaning shuhrati; son dernier livre consacra sa réputation uning oxirgi kitobi uning shuhratini oshirdi; avoir bonne, mauvaise réputation yaxshilik, yomonlik bilan dong chiqargan bo‘lmoq; 3. réputation de nom chiqarish, dong taratish; on lui fait une réputation de tricheur uni fribgarlikda nom chiqargan deyishadi. réputé, ée adj obro‘-e’ tiborli, mashhur, taniqli, dong taratgan, shuhrat qozongan; un vin réputé mashhur vino; une ville réputée pour ses musées muzeylari orqali shuhrat qozongan shahar. réputer
vt 1. litt deb hisoblamoq, deb qaramoq, deb bilmoq, deb tan olmoq; on le répute excellent nageur uni ajoyib suzuvchi deb tan olishadi; des terre réputées incultes ekin ekilmagan deb qaralgan yerlar; il est réputé pour être intelligent uni aqlli deb hisoblashadi. requérir vt 1. litt so‘ramoq, tilamoq, talab qilmoq; requérir l’aide de qqn biror kishining yordamini so‘ramoq; 2. dr so‘ramoq; le procureur requiert la peine de mort pour l’accusé prokuror sudlanuvchiga o‘lim jazosi berilishini so‘radi; 3. litt muhtoj bo‘ lmoq, talab qilmoq; ce travail requiert toute notre attention bu ish bizning bor e’ tiborimizga muhtoj; la vendange requiert tous les bras uzim uzish ko‘p qo‘ lni talab qiladi. requête
nf 1. litt talab, talabnoma, iltimos, iltimosnoma, so‘rov, ariza; adresser une requête à qqn birovga talabnoma yo‘llamoq; requête pour obtenir une faveur hom iylik so‘ralgan iltimosnoma; à, sur la requête de iltimosiga, so‘roviga binoan; 2. dr sud nomiga yozilgan iltimosnoma, ariza; requête en cassation kassatsion sud bo‘limiga berilgan ariza. requiem
nm inv 1. rekviyem (katoliklar cherkovida o‘qiladigan motam ibodati); 2. mus rekviyem, motam kuyi; les requiem de Mozart M otsartning motam kuyi. requin
nm 1. nahang, akula; le requin blanc est dangereux pour l’homme oq akula inson uchun xavfli; 2. ochko‘z, beshafqat, yovuz odam; ajdaho, ajdar; les requins de la finance moliya nahanglari. requinquer I. vt fam kuch bag‘ishlamoq, kuchga kiritmoq; ces vitamines vont te requinquer bu vitaminlar seni kuchga kiritadi; II. se requinquer vpr kuchga kirib qolmoq, o‘ziga kelib qolmoq, yaxshi bo‘lib qolmoq. requis, ise I. adj so‘ralgan, talab qilingan; satisfaire conditions requises so‘ralgan shartlarni qondirmoq; avoir tout juste l’âge requis aynan talab qilingan yoshda bo‘lmoq; II. nm majburiy mehnatga tortilgan odam.
réquisition nm rekvizitsiya (biror ijtimoiy sabab yuzasidan hokimiyatning biror kishini yoki mol-mulkni o‘z ixtiyoriga olib qo‘yishi); en temps de guerre, l’état peut faire la réquisition de véhicules urush vaqtida davlat transport vositalarini rekvizitsiya qilishi mumkin. réquisitionner vt 1. rekvizitsiya qilmoq, olib qo‘ymoq (rekvizitsiya yo‘li bilan o‘z ixtiyoriga olmoq); les autorités ont réquisitionné des locaux pour les réfugiés ma’murlar yashash joylarini qochqinlar uchun olib qo‘yishdi; 2. safarbar etmoq, otlantirmoq, chorlamoq; ishga solmoq, jalb qilmoq. réquisitoire nm 1. suddagi ayblov nutqi, ayblov; le procureur a prononcé un violent réquisitoire prokuror og‘ir ayblov nutqi so‘zladi; 2. qoralovchi aybnoma; un réquisitoire contre le racisme, la violence irqchilikka, zo‘ravonlikka qarshi qoralovchi aybnoma. rescapé, ée n 1. tirik qolgan, sog‘ qolgan, omon qolgan; les rescapés d’un naufrage kema halokatidan omon qolganlar; 2. eson-omon, sog‘-omon yetib kelgan kishi (uzoq va og‘ir sport musobaqasidan); les rescapés du Tour de France Tur de Fransning oxirgi marrasiga eson-omon yetib kelgan sportchilar. rescousse loc adv venir à la rescousse yordamga, madadga kelmoq; il appela son grand frère à la rescousse u akasini yordamga chaqirdi. réseau nm 1. to‘r; réseau de veines apparentes sous la peau teri ostidan ko‘rinib turgan vena tomirlirining tizimi; 2. yo‘l, aloqa tizimi; tarmoq, shoxobcha; un réseau ferroviaire, routier temir yo‘l, yo‘l tarmog‘i, shoxobchasi; le réseau téléphonique telefon tarmog‘i, shoxobchasi; 3. biror tashkilotning o‘zaro bog‘langan qismlari; tarmoq, shoxobcha; réseau commercial savdo tarmog‘i, savdo shoxobchalari; réseau de télévision televizor tarmog‘i; organiser un réseau d’espionnage, de résistance ayg‘oqchilik, qarshilik ko‘rsatish shoxobchalarini tuzmoq; 4. kompyuter tizimi, tarmog‘i; accès à un réseau kompyuter tarmog‘iga kirish, ulanish; 5. litt bir- biriga chirmashib, bog‘lanib ketgan narsa; to‘r; un réseau d’habitudes bir- biriga chirmashib ketgan urf-odatlar. résection nf méd rezeksiya (biror a’zoni yoki uning bir qismini kesib tashlash); la résection de portion du côlon yo‘g‘on ichakning ko‘richakdan to‘g‘ri ichakkacha bo‘lgan qismidan bir bo‘lagini kesib tashlash. réséda nm sayoqgul, oromgul, qalampirgul. réservation nf oldindan band qilib, bronlab qo‘yish. réserve 1
scientifiques ont fait de sérieuses réserves sur cette prétendue découverte olimlar bu soxta kashfiyotga katta ehtiyotkorlik bilan qarashdi; loc sous toutes réserves to‘g‘riligiga kafolat bermay; nouvelle donnée sous toutes réserves to‘g‘riligiga kafolat berilmay aytilgan yangilik; sous réserve de bir sharti bilan; j’accepte sous réserve de vérification men tekshirib ko‘rish sharti bilan rozi bo‘laman; loc adv sans réserve so‘zsiz, e’tirozsiz, shart qo‘ymasdan; il lui est dévoué sans réserve u o‘zini unga so‘zsiz bag‘ishlagan; 3. qo‘r, ehtiyot, zaxira, rezerv; to‘plab, yig‘ib qo‘ygan narsa; avoir des réserves de vivres, d’argent yig‘ib qo‘ygan oziq-ovqat, puli bo‘lmoq; les réserves de graisse de l’organisme organizmning yog‘ zaxirasi; les réserves mondiales de pétrole neftning dunyo zaxirasi; loc mettre, tenir qqch en réserve biror narsani ehtiyot uchun olib qo‘ymoq, ushlab turmoq; de réserve g‘am lab qo‘yilgan, ehtiyotdan olib qo‘yilgan; vivres de réserve g‘amlab qo‘yilgan oziq-ovqatlar; 4. pl zaxiradagi harbiy qo‘shinlar; sing zaxiradagi askar, zobit; 5. qo‘riqxona; réserve zoologique hayvonlar qo‘riqxonasi; 6. rezervatsiya (Shimoliy Amerikada); visiter une réserve indienne qizil tanlilar rezervatsiyasini borib ko‘rmoq.
RÉSERVE
RÉSORBER
497 réserve
2 nf o‘zini tuta bilish, vazminlik, og‘irlik, sipolik, bosiqlik, ehtiyotkorlik; loc se tenir sur la réserve o‘zini tutib turmoq; sa conduite manque de réserve uning yurish-turishida sipolik yo‘q. réservé, ée adj 1. mo‘ljallangan, ajratilgan, atalgan, belgilangan; rue réservée aux piétons piyodalarga mo‘ljallangan yo‘l; 2. olib, band qilib qo‘yilgan; avoir une place réservée dans le train, une table réservée au restaurant poyezdda band qilingan bir o‘rni, restoranda band qilingan bir stoli bo‘lmoq; 3. o‘zini tuta biladigan, vazmin, og‘ir, sipo, bosiq, ehtiyotkor; un homme réservé og‘ir-bosiq odam; il est très réservé dans ses jugement u o‘zining mulohazalarida juda vazmin. réserver I. vt 1. band qilib, olib, atab qo‘ymoq (biror kishi uchun, biror kishiga); on vous a réservé ce bureau bu yozuv stolini siz uchun olib qo‘yishdi; 2. olib qo‘ymoq, saqlab qo‘ymoq, asrab, g‘amlab, ehtiyot qilib qo‘ymoq (zaxiraga, keyinroq foydalanish, ishlatish uchun); réserver le meilleur pour la fin eng yaxshisini oxiriga olib qo‘ymoq; réserver son jugement o‘zining fikr-mulohazalarini asrab qo‘ymoq; 3. band qilib, egallab, bron qilib qo‘ymoq; il est prudent de réserver ses places dans le train u poyezdda joy egallab qo‘yishda ehtiyotkor; avez-vous pensé à réserver une table au restaurant? restoranda stol band qilib qo‘yishni o‘yladingizmi? 4. atab, tayyorlab qo‘ymoq; le sort, l’accueil qui nous est réservé bizga tayyorlab qo‘yilgan taqdir, kutib olish; cette soirée me réservait bien des surprises bu kecha menga ajoyib kutilmagan sovg‘alar tayyorlab qo‘ygan ekan; II. se réserver vpr 1. kutib turmoq, saqlanib turmoq, o‘zini tiyib turmoq; je préfère me réserver pour une meilleure occasion ma’qulroq payt kelguncha men o‘zimni tiyib turaman; 2. o‘zida qoldirmoq, o‘zida saqlamoq; je me réserve le droit de refuser rad qilish huquqini men o‘zimda qoldiraman; se réserver de +inf biror narsa qilish huquqini, imkoniyatini o‘zida qoldirmoq; il se réserve de prendre les dispositions qui s’imposent kerakli choralarni ko‘rish huquqini u o‘zida qoldiradi. réserviste nm rezervist (zaxiradagi harbiy xizmatchi); rappel de réservistes zaxiradagilarni harbiy xizmatga chaqirish. réservoir nm 1. suv ombori, hovuz; 2. rezervuar, bak (suyuqlik saqlanadigan idish); réservoir d’eau suv rezervuari, sisternasi; réservoir d’essence benzin baki; 3. manba, xazina; ce pays est un inépuisable réservoir d’hommes bu mamlakat bitmas-tuganmas odamlar xazinasi. résidence nf 1. manzilgoh, qarorgoh, manzil, o‘rnashgan, turgan, doimiy yashash joyi, makon; changer de résidence yashash joyini o‘zgartirmoq; résidence principale asosiy yashash joyi; résidence secondaire qishloq hovli; 2. rezidensiya, saroy, qarorgoh; une sontueuse résidence hashamatli saroy; 3. dr majburiy yashash joyi, badarg‘a qilingan joy; être assigné à résidence nazorat ostida badarg‘ada yashashga majbur qilingan bo‘lmoq. Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|