Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
résident, ente n 1. bir davlatning chet elda yashaydigan fuqarosi; les résidents espagnols en France Fransiyada yashovchi Ispaniya fuqoralari; 2. biror joyda doimiy yashovchi odam; les résidents d’une cité universitaire universitet shaharchasida doimiy yashovchilar. résidentiel, elle adj yashash uchun belgilangan, mo‘ljallangan; odamlar yashaydigan, turar joy; immeubles, quartiers résidentiels turar joy binolari, mavzelari. résider vi 1. biror joyda yashamoq, biror joyga o‘rnashib qolmoq; biror joyga manzil, makon, qarorgoh qurmoq; il réside actuellement en province u hozirda qishloqda yashaydi; 2. iborat bo‘lmoq, tarkib topmoq, o‘z ichiga olmoq; la difficulté réside en ceci ishkallik mana shunda. résidu
nm chiqit, chiqindi, tashlandiq, axlat; le goudron est un des résidus de la distillation du pétrole gudron neftni qayta ishlagandan qolgan chiqit. résignation nf taqdirga tan berish, royishlik, itoatkorlik, nolimaslik, zorlanmaslik; tous supporter avec résignation hamma narsaga taqdirga tan berib chidamoq. résigné, ée adj taqdirga tan bergan, itoatkor, nolimaydigan, zorlanmaydigan; il est résigné u taqdirga tan bergan. résigner 1
(se) vpr (à) ko‘nmoq, ko‘nikmoq, o‘rganib qolmoq; je ne peux me résigner à son départ men uning jo‘nab ketishiga ko‘nikolmayapman; taqdirga tan bermoq; il faut se résigner, c’est la vie! taqdirga tan berish kerak, bu hayot! résigner
2 vt litt tark etmoq, voz kechmoq, bermoq. résiliation nf bekor qilish, buzish, uzish; la résiliation d’un contrat bitimni bekor qilish. résilier
vt bekor qilmoq, buzmoq, uzmoq; résilier un bail, un marché ijara, savdo bitimini bekor qilmoq. résine nf 1. smola, yelim (ba’zi o‘simliklarning oqib chiqib qotib qoladigan shirasi); résine du pin qarag‘ay yelimi; 2. plastmassa; sun’iy plastmassa tish.
résineux, euse I. adj 1. yelim li, smolali; arbres, bois résineux yelimli daraxtlar, yog‘ochlar; 2. yelim, smolaga taalluqli; smola, yelim; odeur résineuse yelim hidi; II. nm pl yelimli o‘simliklar; les pins sont des résineux qarag‘aylar yelimli o‘simliklardir. résistance nf 1. phys qarshilik; résistance d’un corps au choc biror jismning urilishdagi qarshiligi; la résistance de l’air havo qarshiligi; résistance mécanique mexanik qarshilik; résistance des matériaux materiallar qarshiligi; 2. qarshilik ko‘rsata olish, chidash, bardosh berish qobiliyati, chidamlilik, bardoshlilik; manquer de résistance, n’avoir aucune résistance chidamlilik, bardoshlilikning yetishmasligi, butunlay bo‘lmasligi; la résistance au froid, à la chaleur des espèces animales hayvon turlarining sovuqqa, isiqqa chidamliligi, bardoshliligi; 3. qarshilik qilish, ko‘rsatish; to‘siq; la résistance à l’oppression zulmga qarshilik ko‘rsatish; il n’opposa aucune résistence u hech qanday qarshilik ko‘rsatmadi; se heurter à une forte résistance kuchli to‘siqqa uchramoq; 4. qarshilik ko‘rsatish; la Résistance qarshilik ko‘rsatish harakati (Ikkinchi jahon urushi vaqtida Fransiyada fashistlar bosqinchiligi davrida). résistant, ante I. adj 1. qarshilik ko‘rsata oladigan, chidamli, bardoshli; juda chidamli, pishiq; 2. chidamli, baquvvat; u juda chidamli; II. n qarshilik ko‘rsatish harakatining a’zosi. résister
vi 1. chidamoq, bardosh, dosh bermoq, buzilmasdan butun turmoq; quelques arbres ont résisté à la tempête bir necha daraxtlar bo‘ronga bardosh berdi; des couleurs qui résistent au lavage yuvganda ketmaydigan ranglar; 2. chidamoq, bo‘sh kelmaslik, dosh bermoq; résister à la fatigue, à la maladie charchoqqa, kasallikka chidamoq; elle a résisté à ce malheur u bu baxtsizlikka chidadi; 3. qarshilik ko‘rsatmoq, qarshi chiqmoq, o‘zini himoya qilmoq; il résista aux agents qui tentaient de l’empoigner u uni tutib olishga uringan agentlarga qarshilik ko‘rsatdi; résister à des assauts répétés qayta-qayta qilingan shiddatli hujumlarga bardosh bermoq; 4. qarshi kurashmoq, qarshilik qilmoq, rad qilmoq; résister à l’oppression zulmga qarshi kurashmoq; personne n’ose lui résister hech kim unga qarshilik qilishga jur’at etolmaydi; 5. biror narsa oldida o‘zini tutib, tiyib, bosib, qo‘lga olib turolmoq; je n’ai pas pu résister à l’envie de venir men o‘zimni kelish xohishi oldida tiyib turolmadim. résolu, ue adj qat’ iy, keskin, ikkilanmaydigan; le directeur est un homme résolu direktor qat’iy odam. résolument adv qat’iylik, dadillik, keskinlik bilan; ikkilanmay; s’opposer résolument à une décision biror qarorga qat’iylik bilan qarshilik qilmoq. résolution 1 nf 1. xulosa, fikr, qaror, to‘xtam; prendre la résolution de biror qaror qabul qilmoq; bonne résolution yaxshi xulosa; ma résolution est prise men bir to‘xtamga keldim; 2. qaror, qat’iyat, keskinlik; elle resta imbranlable dans sa résolution u o‘z qarorida qat’iy qoldi; 3. yechim, yechilish, javob; la résolution d’une équation tenglamaning yechim i. résolution 2 nf boshqa narsaga aylanish, o‘zgarish; résolution de l’eau en vapeur suvning bug‘ga aylanishi. résonance nf 1. jarang, aks sado, yaxshi eshitilishlik, jaranglash; la résonance d’une voûte gumbazning jaranglashi; 2. litt aks sado, taassurot, ta’sir; ce thème éveillait en moi des résonances profondes bu mavzu menda chuqur taassurot uyg‘otardi. résonner nf 1. aks sado bermoq, jaranglamoq; la rue résonnait de cris d’enfants ko‘chadan bolalar qichqirig‘i eshitilib turardi; 2. yangramoq, jaranglamoq, eshitilmoq, kelmoq; cloche qui résonne jaranglayotgan ko‘ng‘iroq; des pas résonnaient sur la chaussée ko‘chadan oyoq tovushi kelar edi. résorber I. vt 1. méd so‘riltirib yubormoq; 2. yo‘q qilib yubormoq, yeyishtirib yubormoq; résorber un déficit kamomadni to‘ldirmoq; II. se
RÉSORPTION
RESSEMBLER
498 résorber vpr 1. so‘rilib ketmoq; hématome qui se résorbe lentement sekin asta so‘rilib ketadigan g‘urra; 2. yeyishib ketmoq, kirishib ketmoq; les excédents se sont résorbés ortiqchalari yeyishib ketdi. résorption nf 1. so‘rilib ketish, qaytish; résorption d’un abcès yaraning so‘rilib ketishi; 2. tugatish, bartaraf qilish, yo‘qotish; la résorption du chômage ishsizlikni tugatish. résoudre 1 I. vt 1. yechmoq, hisoblab chiqarmoq, hal qilmoq; résoudre un problème, une équation, une énigme masalani, tenglamani, jumboqni yechmoq; résoudre une difficulté qiyinchilikni hal qilmoq; 2. undamoq, majbur qilmoq, ko‘ndirmoq; être résolu(e) à rozi bo‘ lmoq, ko‘nmoq, qaror qilmoq, tayyor bo‘lmoq; il est résolu à partir u ketishga qaror qildi; il est résolu à tout u hamma narsaga tayyor; 3. ahd qilmoq, bel bog‘lamoq; je fais ce que j’ai résolu men ahd qilgan narsamni bajaraman; j’ai résolu de voyager men sayohatga bel bog‘ladim; II. se résoudre vpr (à) jur’at etm oq, botinmoq, qaror qilmoq; il ne peut pas se résoudre à y renoncer buni rad qilishga u jur’at etolmaydi. résoudre
2 vt aylanmoq; bo‘linib, parchalanib ketmoq; brouillard qui se résout en pluie yomg‘irga aylanadigan tuman. respect
nm 1. hurmat izzat, izzat-ikrom, ehtirom; inspirer le respect izzat-ikromda bo‘lmoq; témoigner du respect à qqn biror kishiga o‘z ehtiromini bildirmoq; j’ai beaucoup de respect pour lui men uni juda izzat qilaman; manquer de respect à, envers, à l’égard de qqn biror kishiga nisbatan hurmatsizlik qilmoq; le respect de soi-même o‘z hurmatini bilish; marques de respect hurmat belgisi; loc sauf votre respect, sauf le respect que je vous dois hurmatsizlik deb hisoblamasangiz, aybga buyurmasangiz aytsam; 2. izzat, izzat-ikrom, ehtirom; le respect pour les morts, dû aux morts o‘ lganlarga nisbatan izzat-ikrom, ehtirom; 3. pl hurmat, hurmat-ehtirom (odob yuzasidan); présenter ses respects à qqn biror kishiga o‘z hurmat-ehtiromini bildirmoq; 4. hurmat qilish, amal qilish; le respect de la parole donnée bergan so‘ziga amal qilish; vieilli respect humain odam larning nazari, yuz-xotirchilik, andisha, rioya; 6. tenir qqn en respect biror kishini o‘ziga nisbatan hurmattda tutib turish (kuch, qo‘rqitish yo‘li bilan). respectable adj 1. hurmatga, ehtiromga, izzat-ikromga loyiq; un homme respectable hurmat-ehtiromga loyiq odam; 2. ulkan, katta, ko‘p, talay, ancha-muncha (miqdor); une somme respectable katta mablag‘. respecter I. vt 1. hurmat, ehtirom, izzat qilmoq, ko‘rsatmoq, e’zozlamoq; respecter ses parents ota-onasini hurmat qilmoq; un chef qui sait se faire respecter o‘zini hurmat qildirishni biladigan boshliq; respecter certaines valeurs ayrim xususiyatlarni e’zozlamoq; 2. hurmat, amal qilmoq; respecter le sommeil de ses voisins qo‘shnilarining uyqusini buzmaslik; II. se respecter vpr o‘z hurmatini bilmoq; fam qui se respecte o‘z hurmatini biladigan. respectif, ive adj o‘zaro, ikki taraflama, ikki o‘rtada bo‘lgan, har ikki tomonga tegishli; les droits respectifs des époux er-xotinning o‘zaro huquqlari; la position respective des astres osmon yoritgichlarining o‘zaro joylashishi. respectueux, euse adj 1. hurmat, izzat qiladigan, siylaydigan; odobli; ils sont respectueux envers leurs parents ular ota-onalarini izzat-hurmat qiladilar; 2. odob, hurmat yoki ehtiromni ifoydalaydigan; ehtiromli; veuillez agréer mes sentiments respectueux mening chuqur hurmat-ehtiromimni qabul qilgaysiz. respiration nf 1. nafas olish, nafas, dam; respiration difficile qiyin nafas olish; retenir sa respiration nafasini tutib turmoq; 2. respiration artificielle sun’iy nafas olish; respiration pulmonaire o‘pka orqali nafas olish. respiratoire adj nafas olishga oid, nafas; appareil respiratoire nafas olish a’zolari; les voies respiratoires nafas yo‘ llari. respirer
I. vi 1. nafas olmoq; respirer par le nez par la bouche burnidan, og‘zidan nafas olmoq; respirer avec difficulté qiyinchilik bilan nafas olmoq; les plantes respirent o‘simliklar nafas oladi; 2. bir oz tin olmoq, nafasni rostlamoq; laissez-moi respirer! ouf! on respire! meni nafasimni rostlab olgani qo‘ying! uf! bir oz tin oldima! II. vt 1. ichiga tortmoq, simirmoq, hidlamoq; on lui fit respirer de l’éther unga efir hidlatishdi; respirer profondement chuqur nafas olmoq; 2. ifodalamoq; il respire la santé uning yuzlaridan qon tomadi; son visage respire d’intelligence uning yuzidan donolik yog‘ilib, balqib turadi. resplendir vi yaraqlamoq, charaqlamoq, porlamoq, yorqin nur sochmoq, barq urib turmoq, balqmoq. resplendissant, ante adj yorqin nur sochayotgan, porlagan, yaraqlagan, charaqlagan, balqigan; église resplendissante d’or oltindan yaraqlagan cherkov; visage resplendissant de bonheur baxtdan yal-yal yonayotgan yuz; vous avez une mine resplendissante yuzingizdan salomatlik barq urib turibdi. responsabilité nf 1. javobgarlik, mas’uliyat; la responsabilité de l’employeur dans les accidents du travail ish beruvchining ish vaqtidagi baxtsiz hodisalar uchun javobgarligi; 2. javobgar bo‘ lish, oqibatini o‘z zimmasiga olish; accepter, assumer une responsabilité javobgar bo‘lmoq; prendre la responsabilité de qqch biror narsaning javobgarligini o‘z zimmasiga olmoq; décliner toute responsabilité har qanday javobgarlikdan voz kechmoq; 3. mas’uliyat; le premier ministre a engagé la responsabilité du gouvernement bosh vazir hokimiyat mas’uliyatini o‘z zimmasiga oldi. responsable adj 1. javobgar, mas’ul; vakolatli; les experts jugeront si l’accusé est responsable ayblanuvchining vakolatli yoki vakolatsizligini ekspertlar hal qiladi; être responsable de qqn biror kishi uchun javobgar bo‘lmoq; rendre qqn responsable de qqch biror kishini biror narsaga mas’ul qilib tayinlamoq; qui est responsable de cette plésanterie? bu hazil kimdan chiqdi? le gouvernement est responsable devant le parlement, en France Fransiyada hukumat parlament oldida javobgar; 2. asosli, mas’uliyatli, jiddiy, o‘ylab qilingan; soyez responsable mas’uliyatli bo‘ling; attitude responsable jiddiy munosabat. resquiller I. vi transportda chiptasiz ketmoq; tomoshalarga chiptasiz kirmoq; II. vt egallab, o‘ziniki qilib olmoq; il a resquillé sa place u uning joyini egallab oldi. ressaisir
(se) vpr o‘zini qo‘lga olmoq, o‘zini bosib olmoq, o‘zini tutib olmoq, es-hushini yig‘ib olmoq, o‘ziga kelmoq; un instant affolé, il n’a pas tardé à se ressaisir bir dam o‘zini yo‘qotib qo‘ygandan so‘ng, u darhol o‘zini qo‘lga oldi; le boxeur s’est ressaisi au quatrième round bokschi to‘rtinchi raundda o‘zini tutib oldi. ressasser vt 1. bir narsani qaytaravermoq, bir narsani ta’kidlayvermoq, eski narsani chaynayvermoq; il ressasse ses difficultés, ses mécontentement u o‘zining muammolarini, noroziligini qaytaraveradi; 2. bir narsani qaytaraverib, gapiraverib hammani zeriktirmoq; ressasser les mêmes plaisanteries bir xil hazilni qaytaraverib hammani zeriktirmoq. ressaut
nm bo‘rtiq, bo‘rtib chiqqan joy (imoratning peshtoqida yoki tekis joyda).
ressemblance nf o‘xshashlik, bir xillik; la ressemblance de deux objets, entre deux objets, d’un objet avec un autre ikki narsaning bir xilligi, ikki narsa o‘rtasidagi o‘xshashlik, bir narsaning ikkinchisiga o‘xshashligi; ils ont des ressemblances ularning o‘xshashliklari bor; il y a une ressemblance frappante entre la mère et la fille ona bilan qizning o‘rtasida hayratlanarli o‘xshashlik bor; ce portraitiste cherche la ressemblance bu rassom o‘xshashlik qidiryapti. ressemblant, ante adj o‘xshash, o‘xshagan, bir xil, bir xildagi; un portrait très ressemblant juda o‘xshagan portret. ressembler I. vi 1. o‘xshamoq; un enfant qui ressemble à sa mère onasiga o‘xshaydigan bola; fam dis-moi à quoi il ressemble aytchi, uning aft-basharasi qanaqa; elle resemble plus à son père qu’à sa mère u onasidan ko‘ra ko‘proq otasiga o‘xshaydi; prov qui se ressemble s’assemble o‘xshatmasdan uchratmas, ko‘r ko‘rni qorong‘ida topibdi; 2. o‘xshamoq, o‘xshab ketmoq, bir xil bo‘lmoq; une roche blanche qui ressemble à du marbre marmarga o‘xshab ketadigan oq xarsang; votre question ressemble étrangement à un défi sizning savolingiz g‘alati, u chaqiriqqa o‘xshab ketadi; loc cela ne ressemble à rien buning o‘xshashi yo‘q; II. se ressembler vpr bir biriga o‘xshamoq; ils se ressemblent ular bir biriga o‘xshashadi; loc se ressembler comme deux gouttes d’eau bir biriga ikki tomchi suvday o‘xshamoq; ce portrait lui ressemble bu portret unga o‘xshaydi; cela lui ressemble tout à fait bu unga quyib qo‘yganday o‘xshaydi; cela ne lui ressemble pas bu unga o‘xshamaydi. RESSENTIMENT
RESTER
499 ressentiment nm kek, adovat, gina saqlash, xusumat; il garde un profond ressentiment des torts qu’on lui a faits unga qilingan adolatsizlikka u chuqur adovat saqlab yuribdi. ressentir I. vt 1. litt his qilmoq, boshdan kechirmoq, totmoq, tatib ko‘rmoq, chekmoq, tortmoq; ressentir une injure, une privation haqorat, muhtojlikni tatib ko‘rmoq; ressentir de la sympathie, de la colère pour, à l’égard de qqn biror kishiga nisbatan mayli bo‘lmoq, g‘azablanmoq; 2. his qilmoq, sezmoq; ressentir la faim ochlikni his qilmoq; II. se ressentir vpr sezilmoq, bilinmoq; sezilib, bilinib turmoq; son travail se ressent de son humeur ishi uning kayfiyatidan darak berib turibdi; se ressentir d’une chute, d’une opération yiqilganligi, opperatsiya qilinganligining asorati sezilib turibdi; le pays se ressent de la crise mamlakatda inqirozning asorati sezilib turibdi. resserre
nf omborcha, kichkina omborxona. resserrement nm mustahkamlash, mahkamlash. resserrer I. vt 1. qisqartirmoq, toraytirmoq, kichraytirmoq, cheklamoq; lotion astrigente qui resserre les pores teri teshikchalarini toraytiradigan yuvuvchi losyon; 2. siqmoq, mahkamlamoq, mustahkamlamoq qotirmoq; resserrer un nœud, un boulon tugunni, boltni qotirmoq; ce malheur a resserré leurs liens bu baxtsizlik ularning aloqalarini mustahkamladi; II. se resserrer vpr qisilmoq, siqilmoq, jipslashmoq; l’étau se resserre iskanja siqildi; leurs relations se sont resserrées ularning aloqalari jipslashdi. resservir I. vt qaytadan tortmoq, qaytadan bermoq (ovqat); II. vi qayta xizmat qilmoq, qayta ishga yaramoq; cela peut resservir bu hali ishga yaraydi. ressort
1 nm 1. ressor, prujina; ressort à boudins, à lames spiralli, plastinkali ressor; ressorts de sommier prujinali to‘shak; 2. litt vosita, qurol; les ressorts cachés de nos actes bizning faoliyatlarimizning yashirin vositalari; 3. loc avoir du ressort g‘ayratli, faol bo‘lmoq; un être sans aucun ressort lapashang, latta odam. ressort 2
provardida; en dernier ressort, il l’a emporté provardida u uni olib ketdi; 2. loc zimmasida bo‘lgan, vazifasi bo‘lgan, sohasi bo‘lgan; cette affaire est du ressort de la cour d’appel bu ish apellatsion sudning vazifasi; cela n’est pas de mon ressort bu mening sohamga kirmaydi. ressortir 1 I. vt qaytarib chiqarmoq, qayta olmoq; il a ressorti ses vieux disques u o‘zining eski plastinkalarini qayta oldi; II. vi 1. qaytib chiqmoq; il ressortait de chez lui u uyidan qaytib chiqdi; la balle est ressortie par le cou o‘q bo‘ynidan chiqib ketdi; 2. ajralib turmoq, ajralib ko‘rinmoq, ko‘zga tashlanmoq; la couleur ressort mieux sur ce fond rang bu fonda yaxshiroq ajralib ko‘rinadi; faire ressortir qqch ajratib ko‘rsatmoq; 3. kelib chiqmoq, natijasi bo‘lmoq. ressortir 2 vi 1. sudda ko‘rilishga tegishli bo‘lmoq; 2. tegishli, taalluqli bo‘lmoq; tout ce qui ressortit au théâtre hamma teatrga qarashli bo‘lgan narsalar. ressortissant, ante n fuqaro, biror joylik kishi. ressource nf 1. imkoniyat, vosita, iloj, chora, tadbir, yo‘l; je n’ai d’autre ressource que de partir mening jo‘nab ketishdan boshqa choram qolmadi; sans ressource chorasiz, imkoniyatsiz, um idsiz, bedavo; cette situation apparait sans ressource bu holat chorasiz ko‘rinadi; 2. pl boylik, mablag‘, pul, davlat; ses ressources sont modestes uning boyligi kam tarona; être sans ressources mol-davlati bo‘lmaslik; les ressources de l’état davlat mablag‘i; 3. boylik, imkoniyat, manba; les ressources naturelles d’un pays mamlakatning tabiiy boyliklari; ressources humaines inson omillari; 4. imkoniyat, vosita; il a dû faire appel à toutes les ressources de son talent u o‘z qobiliyatlarining hamma imkoniyatlarini ishga solishi kerak edi; loc un homme de ressources uddaburro odam; il a de la ressource uning imkoniyatlari bor; les ressources d’une langue tilning imkoniyatlari. ressouvenir
(se)
vpr eslamoq, esga olmoq, xotirasiga keltirmoq, xotirlamoq; elle s’est ressouvenue de cet épisode u bu voqeani esga oldi. ressusciter I. vi 1. qayta tirilmoq, qayta jonlanmoq, qayta jon kirmoq; 2. qayta tiklanmoq, qayta bunyod bo‘lmoq, qayta tirilmoq; pays qui ressuscite après une catastrophe ofatdan so‘ng qayta tiklangan mamlakat; II. vt 1. qayta tiriltirmoq, qayta jon bag‘ishlamoq; 2. hayotga qaytarmoq, jonini saqlab qolmoq (narsa); ce traitement l’a ressuscité bu muolaja uning hayotini saqlab qoldi; 3. xayolida qayta tiklamoq, qayta tiklamoq, qayta tug‘ iltirmoq; ressusciter les héros du passé o‘tgan qahramonlarni xayolida qayta tiklamoq; ressusciter un art, une mode biror san’atni, modani qayta tiklamoq. restant 1
mois men sizga qolganini bir oydan keyin to‘layman. restant
2 , ante
adj 1. qolgan; les cent francs restants qolgan yuz frank; la seule personne resrante yolg‘iz qolgan kishi; 2. poste resrante yo‘qlab olinadigan (xat). restaurant nm restoran; les restaurants du cœur xayriya restorani (kambag‘allarga bepul xizmat ko‘rsatadigan restoran). restaurateur 1 , trice n ta’mirlovchi, restavrator, qayta tiklovchi. restaurateur 2 , trice
n restoranchi, restoran egasi. restauration 1 nf 1. ilgarigi, ag‘darilgan siyosiy tuzumni qayta tiklash; la Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|