Institut français d’Études sur l’asie centrale
Download 18.64 Mb. Pdf ko'rish
|
|
avancé yoshi o‘ tgan kishi; au déclin de son âge yoshi qaytgan davrda; grand âge qarilik, mo‘ysafidlik; groupe d’âge yosh gruppasi; 3. asr, davr; l’âge du bronze, de la pierre bronza, tosh davri. âgé, ée
adj 1. mo‘ysafid, yoshi qaytgan; 2. yoshga kirgan, yoshli; âgé de vingt ans yigirma yoshga kirgan, yoshli; le moins âgé des deux enfants ikki bolaning yoshi kichigi; le plus âgé de mes fils o‘g‘illarimning eng kattasi. agence nf 1. agentlik; byuro (ba’zi muassasalar, tashkilotlar nomi); agence de voyage sayohat byurosi; agence de presse matbuot agentligi; agence de publicité reklamalar byurosi; agence de renseignements ma’lumotxona; 2. bo‘lim, filial; l’agence d’une banque bank bo‘limi. agencement nm tuzilish, joylashish; l’agencement d’un appartement xonadonning tuzilishi, joylashishi; l’agencement d’une phrase gapning qurilishi. agencer
vt tuzmoq, yig‘moq, qurmoq; agencer les éléments d’une armoire shkafni yig‘moq. agenda nm yon daftar, kundalik daftar. agenouillé, ée adj tiz cho‘kkan; être agenouillé tiz cho‘kib turmoq. agenouillement nm tiz cho‘kish. agenouiller
(s’) vpr tiz cho‘kmoq; s’agenouiller devant qqn birov oldida tiz cho‘kmoq; s’agenouiller pour ramasser qqch biror narsani terib olish, yig‘ishtirib olish uchun tiz cho‘kmoq. agent
1 nm 1. faktor, ta’sir etuvchi kuch, narsa, modda; agent moteur harakatga keltiruvchi kuch; agents radioactifs radioaktiv moddalar; 2. gram complément d’agent majhul darajadagi fe’l bilan qo‘llanilgan to‘ldiruvchi. agent 2
josus; agent de renseignement razvedkachi; agent de la sûreté qidiruv politsiyasining agenti; 2. vakil, agent, xodim; agent commercial savdo agenti; agent comptable hisobchi; agent diplomatique elchixona xodimi, diplomatik vakil; agent immobilier ko‘chmas mulk savdosi bilan shug‘ullanuvchi agent; agent maritime kemadagi dallol; agent matrimonial nikohni rasmiylashtiruvchi vakil; agent d’affaires savdo agenti, firma vakili; agent d’assurances sug‘urta agenti; agent de change birja dalloli; agent des douanes bojxona xodimi; agent de l’Etat amaldor, davlat xizmatchisi; agent d’exécution ijrochi; agent du Trésor moliya agenti, xazinachi; agent de police politsiyachi; agent de la force publique jandarm. agglomérant nm bog‘lovchi modda. agglomérat nm 1. géol aglomerat (har xil tog‘ jinslari va minerallarning bir-biriga yopishuvidan hosil bo‘lgan g‘ovak to‘plam); 2. turli toifadagi kishilar yoki narsalarning to‘dasi, to‘plami. agglomération nf 1. aholi punkti; l’agglomération parisienne Parij va uning atrofidagi aholi yashash punktlari; 2. uyushma, ittifoq; 3. birikish, qo‘shilish (turli moddalarning biriktiruvchi modda yordamida birikishi). aggloméré nm I. nm aglomerat, presslangan material; yaxlit qurilish materiali; II. adj zichlangan, presslangan, taxtakachlangan. agglomérer I. vt zichlamoq, presslamoq, taxtakachlamoq; II. s’agglomérer vpr 1. to‘planmoq, yig‘ilmoq; les hommes s’agglomèrent dans les villes odamlar shaharlarda yig‘ilib, to‘planib qolmoqdalar; 2. presslanmoq, taxtakachlanmoq, bir-biriga yopishmoq; le sucre s’est aggloméré qand yopishib qoldi. agglutinant, ante adj 1. bog‘laydigan, bog‘ lovchi; yopishqoq, shirador; 2. ling agglutinativ, agglutinatsiyalanuvchi; langues agglutinantes agglutinativ tillar (so‘zlari so‘z o‘zagi yoki negiziga affikslar qo‘shilishi natijasida yasaluvchi va o‘zgaruvchi tillar). agglutination nf agglutinatsiya 1. ling ayrim tillarning, shu jumladan o‘zbek tilining grammatik qurilishiga xos xususiyat-grammatik shakl va yasama so‘zlarning so‘z o‘zagi yoki negiziga affikslar qo‘shilishi natijasida yasalishi; 2. biol qizil va oq qon tanachalarining bir-biriga yopishib g‘ujlanishi; yopishish, birikish, yopishtirish, biriktirish. agglutiner I. vt biriktirmoq, yopishtirmoq, yig‘moq; to‘plamoq; les grains de sable étaient agglutinés qum donalari bir-biriga yopishgan edi; II. s’agglutiner vpr yopishmoq, birikmoq; les mouches s’agglutinent sur la confiture pashshalar murabboga yopishib qolardilar. aggravant, ante
kuchaytiradigan, chuqurlashtiradigan, jiddiylashtiradigan, og‘irlashtiradigan; une circonstance aggravante aybni og‘irlashtiruvchi holat. aggravation nf 1. kuchaytirish, yomonlashtirish, og‘ irlashtirish, yomonlashish, og‘irlashish, kuchayish, ortish, battar bo‘lish; l’aggravation d’une maladie kasallikning zo‘rayishi; l’aggravation de la situation vaziyatning yomonlashuvi; l’aggravation du conflit ixtilof, nizo, mojaroning kuchayishi; une aggravation de peine jazoning og‘irlashuvi; l’aggravation du chômage ishsizlikning ortishi; 2. dr aybni og‘irlashtirish. aggraver
I. vt yomonlashtirmoq, og‘irlashtirmoq, kuchaytirmoq, murakkablashtirmoq, jiddiylashtirmoq, chuqurlashtirmoq, oshirmoq; les circonstances aggravent son crime vaziyat uning aybini og‘irlashtirmoqda; aggraver les difficultés qiyinchiliklarni chuqurlashtirmoq; aggraver l’état de qqch biror narsaning holatini yomonlashtirmoq; aggraver une maladie kasallikni zo‘raytirmoq; aggraver la situation vaziyatni murakkablashtirmoq; II. s’aggraver vpr kuchaymoq, og‘irlashmoq, ortmoq, yomonlashmoq, chuqurlashmoq, murakkablashmoq, keskinlashmoq; la situation s’aggrave d’heure en heure soat sayin vaziyat yomonlashardi; la maladie s’est aggravée kasallik zo‘raydi; les oppositions s’aggravent nizo, qarama- qarshilik keskinlashmoqda; le chômage s’aggrave ishsizlik ko‘paymoqda. agile
adj 1. epchil, chaqqon, ildam; agile comme un chat mushuk kabi chaqqon; 2. fig tez, ildam ilg‘ab oladigan, ziyrak; un esprit agile zo‘r aql egasi, oqil, dono. agilement adv epchillik bilan, chaqqon, ildam, chaqqonlik bilan. agilité
nf epchillik, ildamlik, chaqqonlik; l’agilité d’un acrobate akrobatning epchilligi; avec agilité epchillik bilan, chaqqonlik, ildamlik bilan. AGIOS
AGRÈS
22 agios
nm pl shirinkoma, vositachilik haqi. agiotage
nm ajiotaj (1. biror maqsadni ko‘zlab sun’iy ravishda ko‘tarilgan shov-shuv; 2. spekulyativ maqsadlar bilan pul, qimmatbaho qog‘oz, mol va shu kabilarning narxini sun’iy ravishda oshirib yoki kamaytirib yuborish). agioteur
nm birja chayqovchisi. agir
vi 1. harakat qilmoq, ish ko‘rmoq; le moment est venu d’agir harakat qilish payti keldi; agir avec précaution ehtiyot bo‘lib harakat qilmoq; rester sans agir harakatsiz turmoq; agir en ami o‘rtoqlarcha ish ko‘rmoq; je n’aime pas sa manière d’agir buning bunday ish tutishini yoqtirmayman; 2. ta’sir qilmoq, amal qilmoq; ce remède n’agit que lentement dori asta-sekin ta’sir qilyapti; agir sur les événements voqealarga ta’sir ko‘rsatmoq; agir conformément à la loi qonunga muvofiq ish ko‘rmoq. agir
(s’)
vpr impers il s’agit de gap haqida borayotir; -ning muhimligi aytilayotir; de quoi s’agit-il nima gap o‘zi, gap nima haqida borayotir? il s’agit maintenant d’être sérieux hozir jiddiy bo‘lish haqida gap ketyapti. agissant, ante adj 1. muomaladagi, kuchga kirgan, ta’sir, kor qiladigan, ta’sirli, ta’sirchan; un remède agissant ta’sir, kor qiladigan dori-darmon; 2. haqiqiy, namoyon bo‘ladigan; une amitié agissante haqiqiy do‘stlik, amalda namoyon bo‘ladigan do‘stlik. agissements nm pl kirdikor, hiyla-nayrang, fitna, firibgarlik; surveiller les agissements de qqn birovning firibgarligini kuzatib turmoq. agitateur n 1. buzg‘unchi, fitnachi, isyonkor, tinchlikni, osoyishtalikni buzuvchi; 2. techn qorgich, aralashtirgich, chilcho‘p. agitation nf 1. to‘lqinlanish, mavj urish; to‘ lqin, mavj; 2. iztirob, hayajon, tashvish, besaranjomlik, bezovtalik, g‘ulg‘ula; l’agitation d’un malade bemorning bezovtaligi; 3. g‘alayon, tug‘yon, isyon, qo‘zg‘olon, alg‘ov-dalg‘ov, yugur-yugur, to‘polon; l’agitation de la rue ko‘chadagi qiy-chuv, to‘polon; l’agitation gagna toutes les usines g‘alayon barcha zavodlarni qamrab oldi. agité, ée adj 1. hayajonlangan, to‘lqinlanib turgan; bezovtalangan, titragan, jahli chiqqan; 2. og‘ ir, qattiq (bemor). agiter I. vt 1. qimirlatmoq, silkitmoq, tebratmoq, likillatmoq; agiter un mouchoir ro‘molchani silkitmoq; l’oiseau agite les ailes qush qanotlarini qoqmoqda; le chien agite la queue it dumini likillatdi; 2. aralashtirmoq, qormoq (suyuq narsalar); agiter le médicament avant de s’en servir iste’mol qilishdan avval dorini aralashtirmoq (silkitib aralashtirmoq); 3. bezovta qilmoq, hayajonga solmoq, jahlini chiqarmoq; j’étais agité par la curiosité qiziqish menga tinchlik bermasdi; la colère l’agite g‘azabdan u o‘zini yo‘qotib qo‘ygan edi; 4. muhokama qilmoq, ko‘rib chiqmoq; agiter un problème masalani ko‘rib chiqmoq; II. s’agiter vpr harakatga kelmoq, hayajonga tushmoq, qo‘zg‘almoq, yugurib yelmoq; les branches s’agitent shoxlar tebranmoqda; la mer a commencé à s’agiter dengiz to‘lqinlana boshladi; le restaurant était plein, les garçon s’agitaient restoran odamlar bilan to‘la, ofitsiantlar yugurib-yelardilar. agneau nm 1. qo‘zichoq, qo‘zi; doux comme un agneau qo‘zichoqday yuvosh; 2. qo‘zi go‘shti; 3. qo‘zi terisi; manteau d’agneau qo‘zi terisidan tikilgan palto. agnosticisme nm agnostitsizm (obyektiv dunyoni va uning qonuniyatlarini bilish mumkinligini inkor etuvchi idealistik falsafiy ta’limot). agnostique I. n agnostik, agnostitsizm tarafdori; II. adj agnostik. agnus-dei nm inv relig agnus-dei (katolik cherkovlarda shu so‘zlar bilan boshlanadigan ibodat). agonie nf 1. o‘lim, jon talvasasi; être à l’agonie o‘lim, jon talvasasida bo‘lmoq; un cri d’agonie o‘lim oldidagi qichqiriq; 2. fig inqirozga yuz tutish, inqiroz, tanazzul, tushkunlik, inqiroz; l’agonie d’un régime politique siyosiy tuzumning inqirozga yuz tutishi. agonir
vt agonir d’injures, de reproches haqoratga, o‘pka-ginaga ko‘mib tashlamoq. agonisant, ante I. adj o‘lim talvasasida bo‘lgan; tugayotgan, o‘chayotgan; II. n o‘layotgan, jon taslim qilayotgan. agoniser
vi 1. o‘lim, jon talvasasiga tushmoq, jon talashmoq; un soldat qui agonise sous nos yeux ko‘z o‘ngimizda jon berayotgan askar; 2. inqirozga yuz tutmoq, tanazzulga uchramoq; tugamoq; l’empire romain agonisait Rim imperiyasi tanazzulga uchramoqda edi. agoraphobie nf agorafobiya (jamoat joylari, ochiq maydonlar va kengliklarda paydo bo‘ladigan patologik qo‘rquv). agrafe
nf 1. bezakli ilmoq, ilgak, to‘qa; 2. qisqich, skrepka; 3. med techn skoba, iskanja. agrafer vt to‘g‘namoq, tugmalamoq, tugmalarni, ilgaklarni qadamoq, solmoq; agrafer une robe, une ceinture ko‘ylakni, kamarni qadamoq; 2. tutub, ushlab qolmoq, to‘xtatib qolmoq, tutib olmoq, qo‘lga tushirmoq, qamoqqa olib ketmoq; il s’est fait agrafer par les flics uni politsiyachilar qo‘lga tushirdilar. agrafeuse nf ilgaklovchi asbob. agraire adj yer va undan foydalanish masalalariga, qishloq xo‘jaligiga oid, agrar; réforme agraire agrar reforma, yer islohoti; mesures agraires yer maydoni o‘lchovlari. agrandir I. vt 1. kattalashtirmoq, kengaytirmoq, ko‘paytirmoq, orttirmoq; agrandir une photo suratni kattaytirmoq; agrandir une ouverture teshikni kengaytirmoq; 2. kattalashtirmoq, kengaytirmoq, rivojlantirmoq; agrandir une entreprise korxonani kattalashtirmoq, kengaytirmoq; rivojlantirmoq; II. s’agrandir vpr kattalashmoq, kengaymoq; la ville s’agrandit shahar kattalashmoqda; cette tache s’agrandit bu dog‘ kengaymoqda, tarqalmoqda. agrandissement
nm kengaytirish, kengayish, kattalashtirish, kattalashish; l’agrandissement continuel de Paris Parijning to‘xtovsiz kengayishi; l’agrandissement d’une photo rasmni kattalashtirish. agrandisseur nm kattalashtirgich, yiriklashtirgich (fotografiya va kinematografiyada tasvirni kattalashtiradigan asbob). agréable adj yoqimli, dilkash, ko‘ngilli; une odeur agréable yoqimli hid; un fruit agréable au goût ta’mi yoqimli meva; une nouvelle agréable à entendre quloqqa yoqadigan yangilik; c’est une personne de caractère agréable tabiati dilkash, yoqim li kishi. agréablement adv yoqimli, ko‘ngilli, dilkashlik bilan. agréé, ée adj tanilgan, shuhrat qozongan, manzur bo‘lgan; un représentant agréé tanilgan vakil. agréer I. vi yoqmoq, ma’qul bo‘lmoq; si cela vous agrée agar bu sizga yoqsa, ma’qul bo‘lsa; II. vt bajonidil qabul qilmoq, ma’qullamoq; agréer une demande iltimosni bajonidil qabul qilmoq; veuillez agréer mes salutations distinguées mening chuqur hurmat-ehtirom imni qabul qilgaysiz. agrégat
nm agregat; géol tog‘ jinsini tashkil etgan minerallar majmui. agrégatif, ive n agreje darajasini olish uchun konkursga tayyorlanayotgan talaba (agreje Fransiyadagi ilmiy daraja bo‘lib, u litsey, tabiiy va ijtimoiy fanlarga dars berish huquqini beradi). agrégation nf 1. agreje ilm iy darajasini olish uchun konkurs, tanlov; agreje ilmiy darajasi; se présenter à l’agrégation de lettres filologiya bo‘yicha agreje ilmiy darajasini olish uchun tanlovga qatnashmoq; il a son agrégation agreje ilm iy darajasiga ega; 2. géol phys qo‘shilish, birikish, to‘planish une agrégation de molécules molekulalarning qo‘shilishi. agrégé, ée n agreje (agreje ilmiy darajasini olgan kishi); un agrégé d’histoire tarix bo‘yicha agreje. agréger I. vt 1. qo‘shmoq, birlashtirmoq (qattiq jismlar); 2. qo‘shmoq, birlashtirmoq, biriktirmoq (biror jamiyat, kompaniya kabilar); nous l’agrégerons à notre groupe uni guruhimizga qo‘shib olamiz; II. s’agréger vpr to‘planmoq; qo‘shilmoq; to‘lmoq; le groupe s’est agrégé quelques nouveaux membres guruh bir necha yangi a’zolar bilan to‘ldi. agrément 1 nm rozi bo‘lish, rozilik, ma’qullash; donner son agrément à qqch biror narsaga rozilik bermoq; demander l’agrément pour uchun roziligini so‘ramoq; obtenir l’agrément de qqn birovning roziligini olmoq. agrément 2 nm 1. mamnun bo‘lish, xursandchilik, o‘yin-kulgi, huzur- halovat; se donner de l’agrément o‘zini-o‘zi xursand qilish; 2. joziba, sehr, yoqimlilik, jozibalilik, dilbarlik, istarasi issiqlik; l’agrément d’une maison de campagne dala hovlining sehri, jozibasi. agrémenter vt bezamoq, bezatm oq, yasatm oq; une nappe agrémentée de broderies kashta bilan bezatilgan, kashta tikilgan ko‘ylak; agrémenter un discours de citations sitatalar qo‘shib nutqni chiroyli qilmoq. agrès
nm pl 1. mar kema abzallari, arqonlari; 2. sport gimnastika snaryadi, asbob, anjomlari. AGRESSER
AIGU
23 agresser
vt hujum qilmoq, tajovuz qilmoq; agresser un passant yo‘lovchi, o‘ tkinchiga hujum qilmoq. agresseur nm 1. polit agressor, bosqinchi, bosib oluvchi; 2. bosqinchi, yo‘lto‘sar, bandit, bosmachi; il a pu reconnaître son agresseur u o‘ziga hujum qilgan kishini tanib qoldi. agressif, ive adj tajovuzkor, agressiv; une politique agressive tajovuzkor siyosat; un ton agressif tajovuzkor ohang. agression nf tajovuz, agressiya, bosqinchilik; guerre d’agression bosqinchilik urushi; commettre une agression tajovuz qilmoq, bosqinchilik qilmoq; être victime d’une agression tajovuz, bosqinchilik qurboni bo‘lmoq. agreste
adj qishloqqa xos bo‘lgan; qishloqdagi, qishloqlik, qishloqi, qishloq; la vie agreste qishloq hayoti. agricole adj qishloq xo‘jaligiga, dehqonchilikka oid; un pays agricole qishloq xo‘jaligi, dehqonchilik bilan shug‘ullanadigan mam lakat, agrar mamlakat; les travaux agricoles qishloq xo‘jalik ishlari, dehqonchilik; les produits agricoles qishloq xo‘jalik mahsulotlari; les problèmes agricoles qishloq xo‘jalik muammolari; population agricole dehqonchilik bilan shug‘ullanuvchi aholi; un ouvrier agricole qishloq xo‘jaligidagi ishchi; un ingénieur agricole muhandis-agronom. agriculteur, trice n dehqon; qishloq xo‘jalik xodimi; fermer. agriculture nf qishloq xo‘jaligi, dehqonchilik; une école d’agriculture qishloq xo‘ jaligi maktabi, qishloq xo‘jalik bilim yurti; le ministère de l’agriculture qishloq xo‘jaligi vazirligi. agripper I. vt 1. ushlamoq, tutmoq; il agrippait la barrière pour ne pas tomber u yiqilmaslik uchun to‘siqni tutib turardi; II. s’agripper vpr ushlamoq, yopishmoq; tutmoq; ushlab, yopishib, tutib olmoq; chang solmoq, mahkam ushlab, yopishib olmoq; xippa yopishmoq; s’agripper au bras de qqn birovning qo‘liga yopishib olmoq; s’agripper d’une main à une branche bir qo‘li bilan shoxga xippa yopishmoq. agrologie nf tuproqshunoslik. agronome
nm agronom. agronomie nf agronomiya (qishloq xo‘jaligiga va ziroatchilikka oid fan). agronomique adj agronomiyaga oid, agronomlik; agronomiya. agrumes
nm pl sitruslar; sitrus o‘simliklari; la culture des agrumes sitruskorlik, sitrus o‘simliklari, sitrus o‘simliklarini yetishtirish. aguerrir I. vt 1. chiniqtirmoq, toblamoq; chidamli qilmoq; aguerrir un enfant aux difficultés de la vie bolani hayot qiyinchiliklariga chiniqtirmoq; le sport aguerrit l’homme contre la fatigue physique sport kishini chidamli qiladi; 2. mil jangovor holatga, jangga o‘rgatmoq; mashq qildirmoq; aguerrir ses troupes qo‘shinni jangga, jang qilishga o‘rgatmoq; II. s’aguerrir vpr chiniqmoq; toblanmoq, chidamli bo‘lmoq; il s’aguerrit dans les épreuves u sinovlarda toblandi; s’aguerrir au froid o‘zini sovuqqa o‘rgatmoq, chidamli qilmoq. aguets
(aux)
loc adv tayyor, shay, hozir bo‘lib, hushyor, sergak holda, qulog‘i ding; shaylanib; être aux aguets hushyor, tayyor, shay, hozir, sergak bo‘lib; shaylanib turmoq. aguichant, ante adj havasni keltiradigan, yo‘ldan ozdiradigan, o‘ziga tortadigan; tannoz, ishvali, g‘amzali. aguicher vt havasni keltirmoq, o‘ziga tortmoq; yo‘ ldan ozdirmoq (ishva, g‘amza, qichiq bilan). aguicheur, euse I. adj havasni keltiradigan, o‘ziga tortadigan, ishvali, g‘amzali; II. n o‘ziga tortuvchi, yo‘ldan ozdiruvchi, tannoz, ishvagar ayol. ah! intj eh! ah! a! e! obbo! oho! voy! uf! o‘! (turli ma’nolarni ifodalab keladi); ah! que je suis content! eh, men qanchalik xursandman! (sevinch); ah, que c’est beau! Оh-oh-oh! B u qanday chiroylik! (zavq); ah, que ça fait mal! voy- voy, og‘ritib yubordi! (og‘riq azobi); ah, comme c’est dommage! eh, afsus, attang! (achinish). ahuri, ie I. adj hayratga tushgan; esankiragan, dovdiragan; l’air ahuri esankiragan, dovdiragan qiyofa; rester ahuri devant qqch biror narsa oldida, biror narsani ko‘rib dovdirab qolmoq; II. n kaltafahm, qovoqbosh, to‘pori. ahurir
vt hayratlantirmoq, juda ham ajablantirmoq, hayratga solmoq, esankiratib, dovdiratib qo‘ymoq; cette déclaration nous a complètement ahuris bu bayonot bizni esankiratib qo‘ydi. ahurissant, ante adj hayratga soladigan, hayratda qoldiradigan; esankiratib qo‘yadigan; hayratomuz. ahurissement nm juda hayron, qoyil, mahliyo bo‘lish; qattiq hayrat, mahliyolik; sarosimalik, dovdirash, esankirash, shoshib qolish. aiche
nf voir esche. aide
1 nf yordam, madad, ko‘mak; j’ai besoin de votre aide men sizning yordamingizga muhtojman; venir en aide yordamga kelmoq; aide précieuse qimmatli yordam; aide mutuelle o‘zaro yordam; aide militaire harbiy yordam; aide technique texnik yordam; demander l’aide de qqn birovdan yordam so‘ramoq; recevoir de l’aide yordam olmoq; à l’aide! yordam beringlar! loc prép à l’aide de yordamida, ko‘magida; il a traduit cet article à l’aide d’un dictionnaire u maqolani lug‘at yordamida tarjima qildi. aide 2
hisobchi. aide-mémoire nm xotiranoma (biror fan asoslari yoki dasturni unutmaslik uchun yozib olingan qisqacha ma’lumotlar). aider I. vt 1. yordam bermoq, ko‘mak bermoq, yordamlashmoq; aider qqn dans son travail birovga ishda yordam bermoq; aider qqn de ses conseils birovga maslahatlari bilan yordam bermoq; aider qqn à se relever birovga Download 18.64 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|