Iqtisodiy bilim asoslari

 FAOLLASHTIRUVCHI SAVOL VA TOPSHIRIQLAR
http:eduportal.uz

---

25
— korxonadagi ishchilarning malakasi, ularning kasb mahorati;
— ishlab chiqarish dastgohlari va asbob-uskunalarining sifati;
— ishlab chiqarish texnologiyasining to‘g‘ri tanlanganligi;
— mehnat taqsimotining to‘g‘ri tashkil etilganligi.
IJOBIY TOMONLARI:
— odamlar yaxshi ud dalaydigan 
ishga ixtisoslashadi;
— arzon bahoda ko‘proq mah-
sulot ishlab chiqariladi;
— mashina va dastgoh larni ishla-
tish imkoniyati tug‘i ladi;
— har bir ishchi o‘z ishini yaxshi-
roq va tezroq bajarish malakasiga 
ega bo‘lib boradi;
— ishchining bir joydan ikkinchi 
joyga ko‘chishiga hojat qolma-
ganligi uchun vaqti tejaladi;
— ishchilarning biror kasbni egal-
lashi osonlashadi.
SALBIY TOMONLARI:
— faqat bir xil ishni baja rish 
ishchilarni toliqtirishi mumkin;
— hamma tovarlar bir xil qolipda
ishlab chiqariladi; 
— ishchilarning mahorat darajasi 
pasayib boradi, chunki ularning 
ishini mashinalar bajara boshlaydi;
— unumdorlik barcha ishchi-
larning ish lash tezligiga bog‘liq 
bo‘lib qoladi;
— ishchilar bir xil ishni baja-
rishga ixtisoslashgani uchun ish-
dan bo‘shatilganda ishga joy-
lashish muammosiga duch keladi.
MEHNAT TAQSIMOTINING
Biror korxonaga borib mahsulot yaratish jarayonini kuzatgan bo‘lsan-
giz, xom ashyoga ishlov berish jarayoni ishchilar orasida taqsimlab 
olingan bo‘lib, har bir ishchi o‘ziga ajratilgan ishnigina bajaradi. Ishni 
ishchilarga bunday taqsimlab berishga, o‘z nomi bilan mehnat taqsimoti
deb ataladi. Mehnat taqsimotining asosida — ishni tezroq bajarish, kamroq 
resurs sarflab, ko‘proq yaxshi, sifatli mahsulot ishlab chiqarish, ya’ni 
mahsuldorlikni oshirish yotadi. Mehnat taqsimoti natijasida, odamlar turli 
xil kasblar bo‘yicha ixtisoslashadi. Bularning hammasi birgina maqsad 
— mehnat unumdorligini oshirishga qaratilgan bo‘ladi.