Iqtisodiy bilim asoslari

Hududiy ixtisoslashuv
— sharoit, an’analar, mahalliy imkoniyatlar 
tufayli butun bir hu dud mahsulotning bi ror turini ishlab chiqa rishga 
moslashuvi. 
http:eduportal.uz

---

27
1. Mehnat unumdorligi nima va unga ta’sir qiluvchi omillarni sanang.
2. Mahsuldorlik va mehnat unumdorligining o‘zaro farqini ayting.
3. Mehnat taqsimoti va ixtisoslashuvdan ko‘zlangan asosiy maqsad nima?
4. Ixtisoslashuvning afzalliklari hamda kamchiliklarini sanang.
5. Ixtisoslashuvni aniq misollar yordamida tushuntiring.
6. Hududiy ixtisoslashuv nima? Mamlakatimizdagi biror-bir mahsulotni 
ish lab chiqarishga ixtisoslashgan vilo yat, tuman, hududlarni aniq lang.
7. Ixtisoslashuvni restoran xizmati ko‘rsatishga nisbatan televizor ishlab 
chiqarishida yo‘lga qo‘yish osonroq ekanligini asoslab bering.
8. “Ixtisoslashuvga bozordagi talab ta’sir qiladi” degan jumlani o‘z 
so‘zlaringiz bilan tushuntirib bering.
BILIMINGIZNI SINAB KO‘RING!
Buni yodda tuting!
• 
Iqtisodiy rivojlanish zamirida mehnat unumdorligini oshirish 
yotadi.
• 
Mehnat unumdorligiga mehnat taqsimoti, ishchi xodimlar 
malakasi, texnologiya va asbob-uskunalarning holati ta’sir ko‘rsatadi.
•
Mehnat taqsimotining bir qator ijobiy va salbiy tomonlari mavjud.
•
Ixtisoslashuvning asosiy maqsadi ishlab chiqarish unumdorligini 
oshirish va ishlab chiqaruvchilar imkoniyatlarini kengaytirishdir.
kartoshkaning bahosi bir necha yil surunkasiga arzon bo‘laversa, fermer 
o‘z yerida boshqa ekin ekishga o‘tishi mumkin.
3. Ixtisoslashuvga bozordagi talab ham ta’sir qiladi. Masalan, mam-
lakatimiz avtomobil sanoati “Malibu” avtomobilini “Spark” avtomobiliga 
qaraganda ancha kam ishlab chiqaradi. Chunki “Spark” tejamkor va 
arzonligi uchun uni olishni xohlovchilar soni ko‘proq.
4. Mahsulotni katta hajmda bir joyda ishlab chiqarilganda uni 
iste’molchilarga yetkazish ko‘p xarajat va vaqtni talab qiladi.
5. Iste’molchilar katta zavod va fabrikalarda ishlab chiqarilgan mah-
sulotga nisbatan hunarmandlar tomonidan mahalliy mahsulotlarni xush 
ko‘rgan hollar ham ko‘p. Masalan, ayollar ayrim hollarda fabrikalarda 
tikilgan kiyimlarga qaraganda kichik tikuv atelyesida maxsus buyurtma 
asosida tikilgan kiyimlarni afzal ko‘radilar.
6. Turizm yoki sartaroshlik kabi xizmat turlarini yirik korxonalardan 
ko‘ra kichik shaxobchalar amalga oshirgani qulayroq. 
http:eduportal.uz

---