Iqtisodiy bilim asoslari

BILIMINGIZNI SINAB KO‘RING!
Buni yodda tuting!
• 
Yalpi ichki mahsulot mamlakat iqtisodiy salohiyatining asosiy 
o‘lchovidir. U mamlakat iqtisodiyotining ahvolini aks ettiradi.
• 
Turli mamlakatlardagi aholining turmush farovonligi bu mamlakat-
lar aholisi jon boshiga to‘g‘ri kelgan YaIM yordamida o‘zaro taqqosla-
nadi.
• 
Aholi jon boshiga to‘g‘ri kelgan YaIM mamlakat aholisining mehnat 
unumdorligini ham ko‘rsatadi.
TOPSHIRIQLAR?
1. "Paxta – milliy boyligimiz" degan iborani izohlang. 
2. Daladan terib olib, davlatga topshirilgan paxta xom ashyosi uchun fermerning 
olgan daromadi, paxta eksportidan tushgan chet el valutasi, chevarlarning 
tikkan ko‘ylaklari uchun oladigan haqlarini mamlakatimizning ichki 
mahsuloti deb atasak bo‘ladimi? 
3. "O‘zbekiston havo yo‘llari" milliy aviakompaniyasining xizmatlari uchun chet 
ellik sayyohlar tomonidan to‘langan valutani, bozorlarda sotilayotgan tropik 
meva (banan, ananas, apelsin kabi)larni, eksport uchun ishlab chiqarilgan 
"Cobalt" avtomobilini-chi? 
4. O‘zbekiston kompaniyasining chet eldagi shoxobchasi ishlab chiqargan 
mahsulot mamlakatimiz ichki mahsuloti bo‘la oladimi?
5. Chet el kompaniyasining mamlakatimizdagi shoxobchasi ishlab chiqargan 
mahsulot yoki ko‘rsatgan xizmati-chi? 
YaIM esa 12,3 mln so‘mni tashkil etdi. Bu ko‘rsatkich 2017- yilga nisbatan 
3,3% ga o‘sgan.
http:eduportal.uz

---

102
IQTISODIY O‘SISH VA RIVOJLANISH 
Ma’lumki, mamlakatning muayyan yildagi makroiqtisodiy ko‘rsatkich-
lari (YaIM, YaMM, SIM, SMM va MD) o‘sha yilda amalda bo‘lgan 
narxlarda hisoblanadi. Bu ko‘rsatkichlarning qaralayotgan yildagi 
joriy narxlarda hisoblangan qiymati nominal qiymat deb yuritiladi. 
Lekin ma’lumki, narxlar yildan yilga o‘zgarib turadi. Shuning uchun 
mamlakatning turli yillardagi ko‘rsatkichlari o‘zaro taqqoslanayotganda, 
ularning real qiymatidan foydalaniladi.