Iqtisodiy protsessual huquqi yakuniy nazorat

20- kazus
Tumanlararo iqtisodiy sudining 2018-yil 9-martda qabul qilingan hal qiluv qarori bilan «Grand point invest» masʼuliyati cheklangan jamiyati (bundan buyon matnda qarzdor deb yuritiladi) bankrot deb topilgan va tugatishga oid ish yuritish ochilgan.
Tugatish jarayonida Toshkent shahar bojxona boshqarmasida (bundan buyon matnda bojxona deb yuritiladi) qarzdorga tegishli 3836,00 АQSh dollari qiymatida boʼlgan tovarlar mavjud boʼlib, ular «Аrk blok» hamda «Chuqursoy» bojxona omborxonalarida saqlanayotganligi aniqlangan.
Qarzdorning murojaati boʼyicha «Bojxona ombori» rejimida saqlanayotgan tovarlar boshqa bojxona rejimiga belgilangan boj toʼlangan holda oʼtkazilishi maqsadga muvofiqligi haqida tushuntirish berilgan.
Shundan soʼng, qarzdor tumanlararo iqtisodiy sudiga daʼvo arizasi bilan murojaat qilib, omborlarda saqlanayotgan, qarzdor nomiga kelgan tegishli tovarlarni «Bojxona ombori» rejimidan «Erkin ombor» rejimiga rasmiylashtirish va rasmiylashtirish bilan bogʼliq bojxona toʼlovlarini kreditorlar reestriga kiritish majburiyatini bojxonaga yuklashni soʼragan.
Birinchi instantsiya sudining 2018-yil 25-avgustdagi hal qiluv qarori bilan qarzdorning daʼvo talablarini qanoatlantirish rad etilgan, tovarlarni bir rejimdan boshqasiga rasmiylashtirish bilan bogʼliq bojxona toʼlovlarini kreditorlar reestriga kiritish talabi boʼyicha ish yuritish tugatilgan.
Ushbu hal qiluv qarori ustidan qarzdor tomonidan berilgan kassatsiya shikoyatida birinchi instantsiya sudi ish uchun ahamiyatli holatlarni toʼliq oʼrganmagani, moddiy va protsessual huquq normalarini notoʼgʼri qoʼllagani, daʼvo talabini qanoatlantirishni rad etish haqida barvaqt xulosaga kelganligi bayon qilinib, hal qiluv qarorini bekor qilib, daʼvo talabini qanoatlantirish haqida yangi qaror qabul qilish soʼralgan.
Ish hujjatlaridan koʼrinishicha, qarzdorga nisbatan ochilgan tugatish jarayonida qiymati 3836,0 АQSh dollariga teng boʼlgan, qarzdorning nomiga rasmiylashtirilgan tovarlar «Аrk blok» va «Chuqursoy» bojxona postlari omborxonalarida saqlanayotganligi aniqlangan.
Oʼzbekiston Respublikasi Bojxona kodeksi (BK)ning 7-moddasiga muvofiq, Oʼzbekiston tovarlari Oʼzbekiston Respublikasida ishlab chiqarilgan tovarlar yoki Oʼzbekiston Respublikasi hududida erkin muomalaga chiqarilgan tovarlardir.
Ushbu holatda tegishli raqamli bojxona yuk deklaratsiyalari asosida qarzdor nomiga import qilingan tovarlar «Bojxona ombori» bojxona rejimiga rasmiylashtirilgan. Ular «Erkin muomalaga chiqarish» bojxona rejimiga rasmiylashtirilmaganligi sababli, Oʼzbekiston Respublikasining tovarlari hisoblanmaydi.