Iqtisodiyotimizda so‘nggi yillarda Vazirlar Mahkamasining 13 fevral 2009-yildagi majlisida ta’kidlaganidek

3. Termoplastlarning turlari. Ularning va-zifasi, tovarlik xossalari, markalash usullari
Polietilen, polipropilen, polivinilxlorid, poli­stirol, etilen ftorid polimerlar, poliamidlar, poli­metilmetakrilat, poliformal`degid, pentaplast va x.okazolar polimerzasiya yuli bilan olinadigan polimer-larning asosiy turlaridir. Shular asosida x.osil Qilinadigan termoplastlar suyuq x.olga kelguniga qadar kup marta kiziydi va sovutilganida yana kotadi, ya`ni takroriy qoliplanishga krdir buladi. Odatda bu plastmassalar tuldirilmagan buladi, lekin etarlicha solishtirma pishiklikka, yaxshigina dielektrik xossalar-ga, kimyoviy barqarorlikka va yuksak zarbiy krvushoklik-ka egadir. Issiqqa uncha chidash bermasligi, eskirish sababi xossalarining turgun bulmasligi va yoyilishga moyilligi ularning kamchiliklari qatoriga kiradi. Plastmassa tarkibiga 20—30 foiz kukun va tola tuldirgach moddalar qushish natijasida uning texnolo-giyaviyligi saklanib qoladi va ishlatilish xossalari oshadi. 10-jadvalda berilgan ma`lumotlar ba`zi termo­plastlarning asosiy xossalarini ko’rsatadi.
4. Polietilen

Polietilen —termoplastlarning eng kup tarqal-gan turlaridan biridir. Sanoatda u neftni xayta ishlashda qo’shimcha max.suli bulmish etilenni polimerlash yuli bilan olinadi. Etilen — rangsiz gaz bulib, me`yordagi bosim va 0°Sli x.aroratda zichligi 1,26 g/l va MPa bosim va 25°S xaroratda zichligi 557 g/l buladi. Etilenni polimerlash sxemasi:

p (SN2qSN)2 (-SN2-SN2-)„
Polietilenning xossalari uni ishlab chiqarish usuliga kup jihatdan bogliq buladi. qozirgi vaqtda polietilen uch xil usulda ishlab chiqariladi: jarayonning tashabbuskorlari kislorod yoki peroksid ishtirokida 100—250 MPa yuksak bosim va 180—200°Sli haroratda x.osil qilinadigan yuksak bosim polietileni, oksid katalizatorLar ishtirokida urtacha 3—7 MPa bosimli polietilen va trietilalyuminiy+titan (IV)—xlorid kabi metall organiq katalizatorlar ishtirokida 0,2—0,6 MPa past bosim polietileni olinadi. Birinchi usulda uncha zich bulmagan (0,91—0,93 g/sm3), moleqo’lyar massasi 15 000—35 000 bo’lgan polietilen olinadi. Bu polietilen tuzilishining taxminan yarmini kristall uchastkalar va qolgan yarmini amorf uchastkalar tashqil qiladi, ikkinchi va uchinchi usullar bilan zichligi 0,94—0,96 g/sm3,
moleqo’lyar massasi 25 000—100 000 ga boradigan poli­etilen olinadi. Buning tuzilishi 75—85 foiz kristall uchastkalardan iborat buladi. Shuning uchun xam past bosim polietileni yuksak bosim polietileniga nisbatan ancha qattiq, pishiq va issiqka chidamli buladi.