Irsiy kasalliklar

Sepkilsizlik

7.Qora soch	Malla soch
8.Jingalik soch	Tekis soch
9.Axondroplaziya - pakanalik	Bo’yning normal bo’lishi
10.Polidaktiliya (ortiqcha barmoqlilik )	Normada
11.Braxidaktiliya (panjaning qisqa va yo’g’on bo’lishi )	Normada
12.Qonning normalligi	Gemofiliya
13. A , B , AB qon guruhlari	0-qon guruhlar
14.Silga moyillilik	Normal
15.Sindaktiliya (panjalarning tutashganligi )	Normada

Nasl kasalliklarining material asosi xromasoma va genlar mutatsiyasi haqida tushuncha.

• Nasl (irsiy) kasalliklari haqida so`z yuritishdan avval, bu kasalliklarning material asosi bo`lgan xromasoma va genlar haqida tushunchaga ega bo`lish lozim.
• Odam organizmi barcha hujayra, to`qima, a`zolarining tuzilishi, shakli,funksiyasi,hayotiy jarayonlarining har bir odamga xos xususiyatlari, avloddan-avlodga (nasldan-naslga) xromasomalar va genlar orqali beriladi. Nasldan-naslga berilish (o`tish) qonunlarini genetika fani o`rganadi.Nasldan berilish xususiyatlarining material asosi xromasomalar va genlar hisoblanadi.
• Xromasomalar odam organizmining, shuningdek, barcha mavjudodlarning, hujayralari yadrosida joylashgan.Barcha hayvon, hashorat organizmining har bir turi uchun xromasomalarning o`ziga xos soni va shakli bo`ladi.

Odam organizmining hamma somatik (tananing barcha to`qima va a`zolarining) hujayralari yadrosida 46 ta xromasoma bo`ladi.Har bir xromasoma tarkibida ko`plab genlar bo`ladi. Har qaysi xromasoma va gen odam tanasidagi ma`lum hujayra, to`qima, a`zolarning tuzilishi, shakli, funksiyasi, moddalar almashinuvi va barcha hayotiy jarayonlarini normal bo`lishini ta`minlaydi.

• Odam organizmining hamma somatik (tananing barcha to`qima va a`zolarining) hujayralari yadrosida 46 ta xromasoma bo`ladi.Har bir xromasoma tarkibida ko`plab genlar bo`ladi. Har qaysi xromasoma va gen odam tanasidagi ma`lum hujayra, to`qima, a`zolarning tuzilishi, shakli, funksiyasi, moddalar almashinuvi va barcha hayotiy jarayonlarini normal bo`lishini ta`minlaydi.
• Somatik hujayralardan farqli o`laroq, ayol va erkak jinsiy hujayralari (ayol tuxum hujayrasi, erkak spermatozoidi) yadrosida xromasomalar soni 46 ta emas, balki 23 ta bo`ladi. Bularning 22 tasi autosomalar bo`lib, ular yuqorida aytilganidek, ota-ona (oldingi avlod) organizmlarining irsiy (nasl) belgilarini bo`lg`usi avlod (homila) ga o`tkazadi. Jinsiy hujayralardagi 23-nchi xromasoma esa ayol va erkak (ota-ona) jinsiy hujayralarini ayol ichki jinsiy a`zosida (bachadon yo`lida) qo`shilishi (birikishi) natijasida bunyod bo`lgan yangi hujayra (homila) ning jinsini belgilaydi.