Irsiy kasalliklar

Irsiy (nasl) kasalliklari.

Yangi mavzuni yoritish rejasi
1) Irsiyat va xromosoma haqida tushuncha.
2) Gen kasalliklari va uning turlari.
3) Xromosoma kasalliklari va ularning turlari.
4) Tibbiy-genetik maslahat berish
Irsiyat bu organizmlarning belgi va rivojlanish xususiyatlarinin kelgusi avlodlarga otkazib turish xossasidir.irsiyat tufayli tur doirasidagi hamma individlar o’xshash bo’ladi.Irsiyatning moddiy asosi xromosomalardagi genlardir.Gen DNKning ma’lum bir qismi bo’lib,alohida belgilarning rivojlanishini aniqlaydi yoki oqsl molekulasini shakllantiradi
Xromosoma. Shimpanze maymunida,suvarakda,hamda qalampirda 48 ta, zog’ora baliqda 104 ta xromosoma uchraydi. Odamda 23 juft yani 46 ta xromosoma bo’ladi.Ushbu xromosomaning 22 jufti (44 tasi ) autosoma, 1 jufti (2 tasi) jinsiy xromosoma.Odamda jinsiy xromosomalar ayollarda XX, erkaklarda XY bo’ladi.
GEN KASALLIKLARI
Gen kasalliklari dominant va retsessiv bo’ladi.Fenotipda aniq yuzaga chiqadi,davolash imkoni bor. Yashirin holatda faoliyatsiz,kasallik rivojlanmaydi. aa gen genotipda geterozigota holatida yasirin bo’ladi,lekin keyingi avlodda gen kasalligiga olib keladi.

DOMINANT ( AA )	RETSESSIV ( aa )
1.Qora ko’z	Ko’k ko’z
2.Mongoloid ko’z	Yevropoid ko’z
3.Kipriklarning uzun bo’lishi	Kipriklarning qisqa bo’lishi
4.Ko’zning katta bo’lishi	Ko’zning kichik bo’lishi
5.Teri rangining normal bo’lishi	Albinizm
6.Sepkillarning bo’lishi