Issn 2181-2292 "солиқ ва ҳаёт" электрон илмий-оммабоп журнали

 
1-расм. Иқтисодиёт ва молия вазирлиги базасида “Big Data” технологияси 
модели
10
 
2. Корея Республикасининг тажрибаси асосида, Солиқ қўмитасининг МХИК 
платформаси доирасида товар ва хизматларнинг ишлаб чиқаришдан – истеъмолгача 
қадар бўлган ҳаракатини реал вақт режимида кузатиш имкониятига эга бўлган 
мониторинг механизмини ишга тушириш (2-расм). 
 
2-расм. Товар ва хизматларнинг ишлаб чиқаришдан истеъмолгача қадар 
бўлган ҳаракатини реал вақт режимида кузатиш имкониятига эга мониторинг 
модели
11
10
Муаллиф томонидан тайёрланган. 
11
Муаллиф томонидан тайёрланган. 

---

www.soliqvahayot.uz
III СОН. 2023 
163 
3. Эстония тажрибаси асосида хуфиёна иқтисодиётни қисқартириш мақсадида, 
босқичма-босқич нақд пулсиз ҳисоб китобга ўтиш. Хусусан, нақд пулсиз ҳисоб-
китоб ҳажмидан келиб чиқиб, платформа фойдаланувчиларига “CASHBACK” 
кўринишида имтиёз ва енгилликларни тақдим этиш. 
4. Сингапур тажрибасидан келиб чиқиб, хуфиёна иқтисодиётга сабаб бўлаётган 
айрим жараёнларни давлат дастурлари доирасида қўллаб қувватлаш орқали 
рақамлаштириш (Йўловчиларни шахсий автотранспортда ташиш фаолиятини 
мисолида 3-расм). 
 
3-расм- Йўловчиларни ташиш бўйича миллий электрон платформа
12
 
5. Сингапур ҳамда Корея Республикаси тажрибаси мисолида иқтисодиётни 
узлуксиз таҳлил қилиш, ундаги хавф-хатарларни аниқлаш ва ўз вақтида бартараф 
этиш имкониятига эга бўлган сунъий онг тизимини жорий этиш (4-расм).
4-расм. Иқтисодиётни узлуксиз таҳлил қилиш, хавф-хатарларни аниқлаш ва 
бартараф этишга қодир сунъий онг тизими модели
13
 
12
Муаллиф томонидан тайёрланган. 
13
Муаллиф томонидан тайёрланган. 

---

www.soliqvahayot.uz
III СОН. 2023 
164 
Юқорида келтирилган таклифларни реализация қилиш орқали, хуфиёна 
иқтисодиётни улуши камида 70 фоизга бартараф этиш мумкин
14
. Хусусан, мазкур 
жараёнларни рақамлаштириш орқали иқтисодиётнинг барча соҳалари инсон 
омилидан холис соҳага айлантирилади. Бундан ташқари, коррупция, маҳаллийчилик 
шунингдек, миллий ўзлигимизга сингган бир қатор қадриятлар ҳам бартараф 
этилади.