Ызбекистон республикаси олий ва ырта

Kommunikativ siyosat strategiyasi bozorni o‗rganilgandan keyin ishlab chi-
qiladi. Ularni umumlashtirib ikkiga ajratish mumkin (8.2-rasm). 
Majburiy o‗tkazish strategiyasi - tovar harakatini bevosita iste‘molchilarga 
yo‗naltirish. Iste‘molchilar talablari o‗sib borishi bilan savdo tashkilotlari tovarni 
sotish uchun korxona bilan majburiy aloqaga kirishadilar. 
Siqilib kirish strategiyasi - tovarni siljitish(harakatlantirish) vositachiga 
yo‗naltiriladi. Vositachi esa savdo kanallari orqali taqsimlashni uyushtiradi. 
1. Majburiy o‗tkazish strategiyasi 
2. Siqilib kirish strategiyasi. 
8.2-rasm. Kommunikativ siyosat strategiyalari 
Marketing kommunikatsiyalari kompleksi o‗z ichiga quyidagi vositalarni 
oladi: reklama, sotuvni rag‗batlantirish, shaxsan sotish, jamoatchilik bilan ishlash, 
to‗g‗ridan-to‗g‗ri marketing, sponsoring, mahsulot-pleysment, brending. 
Ишлаб 
чиқарувчи 
Улгуржи савдо 
Чакана савдо 
Охирги ис-
теъмолчи 
Охирги ис-
теъмолчи
Чакана савдо
Улгуржи савдо 
Ишлаб 
чиқарувчи 

---

95 
Eng maqsadga muvofiq, samarali kompleksni aniqlashda har bir tashkil etuvchi 
vositalarning kuchli va kuchsiz tomonlarini hamda samarali bo‗lish shartlarini 
hisobga olish lozim. 
Reklama - bu ma‘lum sponsor nomidan g‗oyalar, tovarlar hamda xizmatlarni 
taklif va taqdim etishning har qanday pullik shakli. 
SHaxsan sotish - sotuvchining xaridor bilan aloqaga kirishishini ko‗zda tutadi. 
Bunda mahsulotnng iste‘mol xususiyatlari to‗g‗risida og‗zaki tushunchalar beriladi 
va mahsulotni oldi-sotdisi bo‗yicha birgalikda bir qarorga kelinadi. 
Jamoatchilik bilan ishlash (aloqalar) yoki pablik rileyshnz korxonaning 
maqbul imidjini shakllantirish va qo‗llab-quvvatlashga, korxona faoliyat yuritishining 
zarurligi va uning jamiyat hayotiga ijobiy ta‘sir etishiga jamoatchilikni ishontirishga 
yo‗naltirilgan.
Bu vazifalarni bajarishga quyidagi tadbirlar orqali erishish mumkin: jurnal-
istlar uchun axborotlar tayyorlash; brifing; press-konferensiya; ochiq eshiklar kun-
larini o‗tkazish; korxona faoliyati to‗g‗risida ko‗rgazmalar va marosimlar o‗tkazish; 
sponsorlik; fan tadqiqotlar, ta‘lim, san‘at va sportni qo‗llab-quvvatlash; atrof muxitni 
himoya qilish bo‗yicha faoliyat; bolalar va nafaqaxo‗rlarga g‗amxo‗rlik qilish.