J a h o n w 2 sargitzasht a d a b iy o t I
Download 109.17 Kb. Pdf ko'rish
|
- Bu sahifa navigatsiya:
- X I V b o b «SH E R N IY O Z O L M A G A N E KA N »
354 ham ta s h r if b u y u rish adi. T u n lari behisob m ash ’allar yoqiladi, d av ralard a b azm lar boshlanadi. Ot poygalari, ko‘p k ari o ‘y in la ri avjiga chiqadi. M an-m an degan polvonlar d av rag a tu sh ib kuch sin ash ad i... Sayilgohga odam sig 'm ay ketibdi. B ir tom onda bozor, b ir tom onda karn ay -su rn ay , h o lv afu ru sh -u q an d o latch ilarn i bolalar o‘rab olgan. K a tta q o ‘r g ‘on d an k elg an qo ‘g ‘ircho q b o zn ing yaqiniga borib bo‘lm aydi. B irov otd a, birov eshak- da, birov o‘g ‘ilch asin i bo‘yn ig a m in d irib tip p a-tik tu rib tom osha qilm oqda. Qo‘g ‘irchoqbozning o‘zi k o 'rin m ayd i; oq bo‘z bilan to ‘silgan p ard a o rtid an tom osha ko‘rs a ty a p ti... B ir tu p g in a q ari tu t i bo ‘lgan ko ‘rim sizgina hovli. T u tg a echki bog‘lab qo‘yilgan. H ovli sahnida uch kish i bor. Boshida savatdek salla, egnida b anoras to ‘n, qorni yetilib pishgan tarv u zd ek ir g ‘ib ch iq q an , qo ra soqol, qo ra qosh, p ak -pak an a badqovoq b ir odam; qarib cho‘k irta k k in a bo‘lib qol g a n k a m p ir; bo sh i k a tta , b o ‘yn i olm anin g sav o g ‘idek in g ich k a, o zg‘in lig id a n q o b irg ‘a la ri sanalib tu rg a n o‘n-o‘n b ir yoshlardagi b ir bola. — Boybuva, xudo x ay rin g izn i bersin , u ch -to ‘r t ku n sab r qiling, — yolvoradi kam pir. — Q arzingni to ‘la deyapman! — o‘sh q irad i boy. — C harx yigiryapm an, besh kalava ipim bor, ola qoling bo‘lmasa. — Q arzni to ‘la! — qam chi o ‘q talad i boy. — Voy xudoyim! — boshini qo‘li bilan to ‘sadi kam pir. — Q arzing evaziga echkingni b er bo‘lm asa. — Bolam och qoladi, Boybuva, — ik k i qo‘lini fo tih a g a ochib y o lv o ra d i k a m p ir, — xudo x ay rin g izn i b ersin , duo qilam an. — Bolangni olam an bo‘lm asa, uyim da dastyor- lik qiladi. Boy bola tom on b ir odim tash layd i. Bola tisa- rilib y ig ‘laydi. K am pirning ko‘zlarid an duvillab yosh quyiladi: — Bolamga tegm ang, u kasalm and. 355 — 0 ‘zing y u r bo‘lm asa, oqsoch bo‘lasan uyim da, — kam p irn in g qo‘lidan ushlab sudram oqchi bo‘ladi boy. — Hech n arsag a m adorim yetm aydi, tir ik tovon bo'lam an. — N im a-nim a? — Xudo x ay rin gizn i bersin. — M ana senga bo‘lm asa, mana! Boy kam p irn i qam chilaydi. Bolani u ra d i. Qiy- chuv ko‘ta rila d i. E chkini yechib olib chiqib ketmoq- ch i bo ‘lg an boyga ona-bola b ird a n ta sh la n ib , oyog‘iga yopishadi. Boy ikkovini ham tepib tash lab , echkini yetaklaganicha ko‘cha eshik tom on y u ra boshlaydi. Y ana qiy-chuv ko‘ta rila d i, echki oyog‘in i tirab , u ham m a’rash g a tu sh ad i. X uddi sh u paytda devor o rtid an b ir bolaning boshi ko‘rin ad i: — Namoz polvon kelyapti, qasoskor kelyapti! — deydi-da, yana g ‘oyib bo‘ladi. K o‘cha eshik yoniga borib qolgan boy, dovdirab, hovlini g ir aylana bosh laydi. B ir tesh ik k a boshini suqm oqchi bo‘ladi, boshi o ‘tad i-y u , k a tta qo rn i s ig ‘m aydi. K alta oyoqlarini tip ir c h ila tib , te sh ik d a n b o sh in i a ra n g c h iq arib oladi. H ovli o ‘rta sid ag i tu tg a chiqib olmoqchi bo‘lib x o ‘p ta ta lan a d i, qorni x a laq it berib chiqolm aydi. Yana hovlini aylanib qochishga tu sh ad i. Shu payt o tin i g ijin g latib , hovliga Namoz polvon k irib keladi: — Bu yerda nim a to ‘polon? H ovlini g ir aylanib qochayotgan boy o ‘zini hech to ‘x tatolm aydi, nih o y at b ir am allab to ‘xtab , k alta qo‘llarin i dum -dum aloq q o rn in in g u stig a qo‘yib t a ’zim qilad i... — M e-ee-ee-n-n-n... — Gapirsang-chi! — o‘sh q irad i Namoz polvon. Boy yerdan b ir gaz bo‘yi sak rab tu sh ad i-y u , to ‘sat- dan tilg a kiradi: — Men bu bevaga yordam berg an i kelib edim , bek, — boy cho‘ntag id an baxm al xaltach a chiqarib kam pirga u zatad i, — oling xolajonim , ola qoling. Tom oshabinlar o‘rta sid a hali boy boshini te sh ik ka tiq ib , oyog‘ini tip irch ilatg a n id a ku lg i bosh- langan edi, u avjiga chiqadi. Q iyqiriq, quvonchdan 356 chalingan chap ak lar ovozi tu tib ketadi hamma- yoqni. — Chakki em as-a? — Namozga yuzlanib sekin so‘rad i N azarm at. — M a’qul, — kulim sirab dedi Namoz, — lekin anavi bo‘g4irso q n i savalash k erak edi. Ikkiyuz- la m a c h ilig in i q a ra -y a , h am m asi sh u n a q a bu itv ach ch alarn in g . K etdik. X I V b o b «SH E R N IY O Z O L M A G A N E KA N » S a y ilg a k e lg a n la rn in g b ir x illa ri to ‘p -to ‘p bo ‘lib d av ra q u rish g an . B a’zan ikki-uch oila bir- lashib d a stu rx o n yozgan. Ba’zi b ir joy lard a bu tu n - b u tu n q ish lo q la r b irla s h ib k e tib d i. D a v ra la r y o n id ag i y e ro 'c h o q la rd a b iq irla b ta o m la r qaynam oqda. Qo‘y larn i so'yib, yog‘ochlarga osib qo‘y g a n lar bor. Boy boy bilan, am aldor am aldor bilan baqam ti q o 'n ib , yal-yal yonib tu rg a n gilam- la r, atlas ko ‘rp a c h ala r to ‘shab yonboshlashib suh- b a t q u rish g an . D avralarda o‘yin-kulgi, bazm lar ham boshlanib ketibdi. K a tta b ir d av ra yonidan o‘ta tu rib Namoz to ‘satd an o tn in g boshini to rtd i. Y uragi hapriqib ketgandek bo‘ldi. N ah o tk i, n ah o tk i bu Sherniyoz bo‘Isa. N ah o tk i, u o‘lm agan bo ‘lsa! Ha, o ‘shaning ovozi bu. Yo rabbiy, odam bolasining ovozi ham b ir-b irig a s h u n a q a n g i o 'x sh a s h bo ‘lad im i? G ‘am ginligi, sh ira d o rlig i, to ‘lq in larg a boyligi — xud d i S herniyozning o ‘zi kuylay o tg an d ek . Namoz sh o sh ib o td a n tu s h d i-y u , tiz g in n i A vazbekka tu tq a z ib , d av rag a yaqinroq bordi. X onanda yig it ash u lasi o‘tk in c h ila rg a m a’qul tu sh g an id an ko‘ngli to g ‘dek ko‘ta rild i sh ek illi, sopol likopchani tarak- latib ch ertib y an a ash u la boshladi: S o li n a v s h u d , qodiro, т ого z i g ‘a m ozod b ik u n , A h li im o n rozi l u t f a t x u r r a m i d ilsh o d b ikun. 357 S o ziy e y ro d o 's t a z baloi h im m a ti, Z a b ri n a y so n k is h tu kori bog'i m a n obod bikun... T ing lay otg an lar a ftid a n , yaqin o ‘rta d a g i to jik qishlog'idan bo‘Isa k erak , ash ula ohangidan m ast bo‘lib: — Salom at boshud. — D ahanatba n a w o t. — Q andata zan! — deb qo'yishm oqda. D av rad ag ilar kam bag‘al, qaro llik bilan kun ko ‘ru v ch i k ish ila r ko‘rin a d i. Bu yilgi ocharchilik o‘zini shundoq ko‘rsa tib tu rib d i; d astu rx o n g a uch- to ‘r t t a suvi qochgan zog‘ora-yu, b ir-ik k i hovuch q u rtlag a n mayiz tash lan g an . H a r jo y -har joyda qora qum g‘on qo‘yilgan. Choyni sopol kosalarga quyib ichishyapti. H uv n arid ag i om onat qoqilgan q o z iq la rg a q a to r e s h a k la r b o g ‘la n g a n , esh ak a ra v ala rn i tik k a qilib qo'yishibdi. A shulachi y ig it qo‘lidagi likopchani goh c h er tib , goh og‘ziga tu tib , k o 'k sid an otilib chiqayotgan d a rd li o h an g n i m ayda-m ayda t o ‘lq in c h a la rg a bo‘lib, goh to ‘plab, k u chay tirib , ash u lasin i avjiga chiqarib borm oqda... qoraqosh, qorako‘z, yuzi ham b u g ‘do y ran g , yo ra b b iy , q iy o fasi ham x u d d i Sherniyozga o ‘xsh ay d i-y a... Namoz qo‘shiq nin g so‘ziga yaxshi tu sh u n m asd i, harq alay m o‘ylovi sh afto lin in g tuk id ek endigina m aysa u rg an bu yigitcha ham qishloqlarining oniy quvonchlarini, dard-u h a sra tla rin i ifodalayotgan bo‘lsa k erak, k atta-y u kichik boshini so lin tirg an ich a jim quloq solmoqda, keksalar ash u la ohangiga moslab goho chayqalib qo‘y ish ad i. B olali ayo llar dilb an d in i b a g ‘rig a olib go‘yo unsiz qotib qolishgandek. Q o'shiq tin d i. Namoz uv ish g an oyoqlarini uqalab o‘rn id an tu rd i: — B arakalla y ig it, o tin g nima? — D avlatniyoz, — deb qo‘ydi yigitcha. — Ism ing ham xuddi ashulangdek yoqim li ekan, o ‘zbekchaga tu sh un asan m i? — Kam-kam. 358 — Boylar d av rasig a borm ay, ham qishloqlaring- n i x u sh n u d e tg a n in g m enga m a ’q u l b o 'ld i. H am isha shunday qilgin. D uto rin g yo‘qmi? — D u to r otliqqa yo‘q-ku... — Eshbo‘r i og ‘a, — n ariro q d a o t u stid a ashula tin g lay o tg an jo ‘ra sin i chaqirdi Namoz, — ash u lachi ukam ga pul berin g , d u to r sotib olsin. So‘ng ra d av rad a o‘tirg a n la rn in g h a r b irig a b ir so'lkavoy- dan u la sh in g , b a y ra m la ri b a y ram d ek o ‘ts in . Zog‘o ra non-u b ir hovuch m ayiz bilan sayil qilib b o ‘larkanm i. D avraning n a rig i tom onidan b ir kish i shoshilib o 'rn id a n tu rd i. B o'yi baland, ko‘ksi to ‘la qop-qora soqol, boshida ko‘k parchadan salla. 0 ‘ng qo‘lida chaqaloq ko‘ta rib , Namozga yaqinlashib kela bosh ladi. — M ehmon, biz sizni ta n id i, — tu tilib -tu tilib g ap ira boshladi. — Siz N am ozbeksiz, xudo xohlasa, y a n g lish m a d ik . Siz b iz n i qish lo q q a b o ‘lg an . Qodirqul m ingboshini kaltaklab, suv pulini bekor qilgan. — «Poyi nav » d an m isizlar? — 0 ‘sha y o qdan... ©‘tirin g , m ehm oni aziz bo‘ling. Sho‘rv a pishdi, baham k o 'rin g . — Q ulluq, — qo‘lin i k o 'k sig a qo‘ydi Namoz, — shoshib tu rib m iz. — Shu chaqaloqni qo‘lingizga oling, peshonasi- dan b ir o‘ping, — iltim os qila boshladi notanish kishi, — to k i sizdek m ard-u maydon bo‘lgay. Namoz yo tsirab tu rg a n bolani qo‘liga ola tu rib so 'rad i: — O ti nim a bu pahlavonning? — Y axshi n iy a t bilan o tin i Namoz qo‘yganm iz. — A dash ekanm iz-da? — neg adir sevinib ketdi Namoz. Bola ham haligi y o tsirash i qolib, endi otasi o‘rg a tg a n b o ‘lsa k e ra k , N am o znin g y o ‘g ‘on b o ‘ynidan quchib oldi. Go‘dak n ing iliq nafasi N am ozning dim og‘iga u rilib , ko ‘ng lin i allanechuk yu m sh atib yubordi. — K asbingiz nim a? — B ofandam an. 359 — Bo‘z to ‘qiysizm i? — Xudo xohad. — 0 ‘g ‘il-qizlardan nechta? — bolani yana biroz bag ‘rig a bosib tu ris h uch u n u n in g o ta sin i ataylab gapga tu ta rd i Namoz. — 0 ‘n ik k i farzan d im bo r, bek. — 0 ‘ho‘, ju d a sirk alab ketibsiz-ku. B u larn i qan- day boqayapsiz? — A kam o‘lib, bolalari m enga qolgan, x o tin i m enga xo tin . — Avazsher! — deb ch aq ird i N am oz, — m ening otim ni k e ltir buyoqqa. Avaz qizil qashqa o tn i yetaklab kelgan edi, Namoz bolani eg arn in g u stig a o ‘tqazib: «Ot min- g a n n ik b , deydilar deb qo‘ydi. — Bu o t seniki, ukam . Dunyoda x o 'rlik ko ‘rm a- gin , eson-omon k a tta bo‘lsang, xo ‘rla n g a n larn in g yonini olgin. Sayilgohga to ‘r t tom ondan odam lar seldek quyi- lib kelmoqda edi. Soy ta ra fd a n v aran g lab k arn ay ovozi ham e sh itila boshladi. Q ayerdadir uloq, qayerdadir k u ra sh boshlanib k etd i chog‘i. — Namoz, bug un uloq chopmaysan! — o tin i n iqtab, do ‘stig a yaqinlashdi N azarm atvey. — Nega chopm as ekanm an, chopam an. — Do‘stim , neg ad ir yuragim notin ch . Oq o‘tov yonidan b ir otliq chiqib, K a ttaq o ‘r g ‘on ta ra fg a uchib ketdi. Yonida qilichi bor, dem ak, m irshab u. — Qachon ketdi? — H ali sen ash u la tin g lay o tg anin g da. — N ega darhol aytm ading? — K ayfing chog‘ edi, buzgim kelm adi. — A rslonqul og‘a, — to ‘satd a n ovozi jiddiy- lashdi N am ozning, — b u y ru g 'im n i esh itin g : K at- taq o ‘r g ‘on ta ra fg a b ir o tliq k e ty ap ti. Quvib yeting un i. M irshab bo‘lsa otib tash lan g . So‘ng sh ah arg a o ‘tin g , teg ish li joy larg a kirib axb o ro t to ‘plab ke- ling, jo ‘nang. A vazsher, sen otdan tu s h , Eshbo‘ri og‘an in g orqasiga m ingash, Sho‘rchaga qaytam iz. 360 X V b o b N U R M O N B A X S H I A Z I Z M E H M O N Q a so sk o rla r qarorgohga qaytib kelishgan palla da bu y er ham kichikroq sayilgohga aylanib ketgan edi. Odam ko‘p, yosh-yalanglar, q ari-q a rta n g la r, bola ko‘ta rg a n ayollar, ten g -ten g i bilan o ‘tirib z iy o fa t y em o q d alar. Bu y il y u r t och edi. O charchilikdan sillasi q u rig an elni m ehm on qil moqda ed ilar. S ergo‘s h t sho‘rv a, yog‘li palov keti- dan h a r b irig a b ir d astad an non tortilm oqda. Y ig itla rn in g ham m asi ham qo‘li gu l, ko‘p lari boy la r eshigida d asty o r bo‘lib k a tta bo‘lgan em asm i, oshpazllig-u n o w o y lik — b arch asin i qoyillatib ta sh la sh a r edi. 0 ‘nboshi T u rsu n doshqozon boshida k ap g irn i qozonga ta q -ta q u rib osh suzm oqda. Qobil o ‘nboshi peshonasini ta n g ‘ib olib non yopish bilan ovora. Nurbobo bilan Qoravoy sho‘rv a ta rq a tish bilan m ashg‘ul. — N urbobo, — baland ovoz bilan dedi N am oz,— s h o 'rv a n g d a n b o rm i, q o rin la r ochib k e td i-k u , ukam . N urbobo o try a d n in g o‘ktam y ig itla rid an . K o‘p a lg ‘ov-dalg‘ovlarda N am ozning joniga o ra kirg an . K o‘ngli ochiq, h azilk ash y ig it. Shu p aytda ikki og ‘izgina askiya ay tib olgisi kelib qoldi shekilli, ataylab baland ovoz bilan dedi: — Bek aka! Sho‘rv a n in g b etid an , palovning osti- d an deydilar. X udo xohlasa ikkovidan ham qu ru q qoldingiz. D avrada cho‘ch in q irash aralash yengil kulgi ko ‘ta rild i. Namoz kulg ig a rivoj b erish uchun askiyani davom ettirm o q ch i b o id i: — N urbobo, sho‘rv a n i tu g a tib , cho‘m ichigacha yalab qo‘yibsanda. N urboboning laqabi «kuchuk» edi, d av rad a quvnoq ku lg i ko ‘ta rild i. Y ig itla r askiya boshladi- lar. Kech k ira boshladi. K a tta sayilgohdan qaytgan yaqin-o‘rta n in g yosh-u q a rila ri ham qasoskor yigit- 361 la r berayotgan oshning d arag in i esh itib , asta-sekin quyilib kela boshlashdi. Q arorgoh gavjum lashib borm oqda edi. Poyloqda tu rg a n y ig itla rd a n b iri shoshilib, N am ozning oldiga kelib cho‘kka tu sh d i: — J a r bo‘yida uch begona otliq n i to ‘x ta td ik . — K im lar ekan? — shoshilib so ‘ra d i Namoz. — B iri baxshim an, deydi, o ti N urm on em ish. — B oshqalari-chi? — B iri ellikboshi em ish, uchinchisi m unkayib qolgan b ir chol. — U lar m ening d o 'stla rim bo‘ladi, o ‘tkazib yubor. — K o 'zla rin i boylaylikm i? — Boylama! — Namoz sak rab o 'rn id a n tu rib ketdi, — Eshbo‘ri og ‘a, qayerdasiz? Y ana b ir qo‘y so ‘yishga b uy u rin g . D o 'stlarim kelyapti m ening. K a ttaq o ‘r g ‘onlik N urm on sh o ir Abduvoy o ‘g ‘li qasoskor y ig itla r h u z u rig a o‘q tin -o ‘q tin ta s h r if b u y u rib tu ra d i. Qo‘shiq ay tib ko‘n g illa rin i ко‘ta r a- di. Jo'y id ev o n ad a b o 'lgan otish m an in g ertasigayoq baxshi o‘sha yerga yetib borgandi. F otiha lozim b o ‘lg a n la rn in g x o n ad o n ig a k irib fo tih a o‘qid i. Qo‘shiq aytib, x asta d illarg a m alham qo‘ydi. 0 ‘shan- dan buyon Namoz bu b ag ‘ri keng, A lpom ishdek pahlavon, Go‘ro ‘g ‘lidek u s ta chavandoz do‘s tin i ko‘rm agandi. Qalbi qo‘m sab y u rg an d i uni. Hiyol o‘tm ay qorovulda tu rg a n ik k i cho‘pon y ig it qurshovida o tliq la r qarorgohga kirib kelishdi. H am m a g u rr etib o ‘rn id a n tu rd i. B ax sh in in g qo‘sh ig ‘in i tin g lag an , d o v ru g ‘in i esh itib , o‘zini b ir k o ‘ris h n i o rz u qilib y u rg a n k is h ila r qo ‘l q ovushtirib t a ’zim bilan k u tib old ilar uni. — Obbo Namozboy-e, sizn i ham ko ‘r a r ku n bor ekan-a? — deb qo‘ydi fo tih ad an so‘ng N urm on b a x sh i, — b ir oydan buyon o rq a n g iz d a n o t qo'yam an. B ugun bog‘dasiz, e rta g a to g ‘dasiz. Hay, ahvollar yaxshim i? — X udoga sh u k u r, — qo‘lin i k o ‘ksiga qo‘ydi Namoz, so‘ng qiziqsinib so‘ra d i, — sh o ir og ‘a, b ugun bizni qanday topdingiz? 362 — M ana bu bobomiz bo‘lm aganlarida, — deb qo‘ydi N urm on baxshi, — xudo biladi yana necha kun o t qo‘ygan bo‘lardim . — Namozbek o‘g ‘lim , — baxshiga ham roh bo‘lib kelgan oppoq soqoli ko ‘k rag ig a tu sh ib tu rg a n jik k ak k in a otaxon qo‘lini ko‘ksiga qo‘ydi, — b ir q o sh iq qonim d an k ech in g , o ‘zim A y ran ch iq q ish lo g ‘id a n m a n . Ik k i o‘g ‘lim , besh n ab iram c h o 'p o n , h am m asi h o z ir siz n in g a tro fin g iz d a qorovulda tu rib d i. X udo xohlasa g ‘anim dan omon saq lag ay lar siz n i... saylgohda baxsh i o‘g ‘lim ni к о ‘rib qoldim. «Namozbekni b ir ko‘rish g a zorm an, tu n -u kun in tizo rm an » , degan g ap larn i aytdi. Boshlab kelaberdim . 0 ‘zim ham sizni b ir ziyorat qilm oqchi edim. Namoz N urm on baxshiga yuzlandi: — Bu do‘stim izn i tan im ay tu rib m an ? — Shahid qishlog‘ining ellikboshisi. 0 ‘zingiz saylagansiz-ku. N ahotki, tanim ag an bo‘lsangiz? — Q orong‘i kecha edi, — x ijo la t bo‘lgan ko‘yi kulib qo‘ydi N am oz,— xo ‘sh, y u rtn in g ahvoli qalay endi? Ellikboshi o ‘ttiz yoshlardagi qora soqol, do‘ng peshonali b ir y ig it ekan. — X udoga s h u k u r, — dedi neg ad ir shoshilib, — yomon emas. B ir oy ovora bo ‘lib, Qayum m ingboshi k o ‘m dirib yuborgan ariq n i ochdik. — Suv chiqdim i? — Chiqdi. — In so f bilan taq sim lan g lar endi. — Lekin, buyog‘i qandoq bo‘lark in , bilm adim . E rkag -u x o tin a riq ochayotgan ku n larim iz ming- boshining odam lari ikki d u rk u n bosqin q ildilar. Qo‘lla rid a q ilich , m iltiq . K etm on-u bel bilan o‘zim izni a ran g him oya qildik. — A riqqa suv kelsa, m ingboshining yerida hech kim ishlam ay qo‘yadi-da, — su h b atg a aralash d i N urm on baxshi. — Bek og ‘a, bizga to ‘rt-b esh m iltiq topib berm asangiz ariq n i him oya qilolm aym iz. — Y axshi, m iltiq beram an. Lekin haqqingizni 363 q a ttiq tu rib him oya qiling. D a’vo g ar s u s t bo‘lsa, qozi m u ttah am bo‘ladi. U n u tm an g , o‘z u lu sh in i u ndirolm agan lan d o v u rn i xudo ham xushlam aydi. Buni ham u n u tm an g , m a’qulm i? — M a’qul, bek o g ‘a. T uron oqsoq sizga duoyi salom ay td i va yana ik k i mesh m usallas berib yubordi. Y ig itlarig a ich irsin , bayram q ilishsin, dedi. — K eragi yo‘q edi, — n im ad ir esiga tu sh ib Namoz b ir x o ‘rsin ib oldi, — ha m ayli, q irq yilda b ir esh ak -o ‘y in , d e y d ila r. Ic h sak ich ib m izd a. X o‘sh, sh o ir og‘a, gapirsangiz-chi, y u rt kezgan odam siz, n eg a jim o ‘tir ib s iz , K a tta q o ‘r g ‘on ta ra fla rd a nim a gap? — H am m ayoqda qah atch ilik . — 0 ‘tg an yilgi c h ig irtk a balosining oqibati, deb o'ylaysizm i? — C h ig irtk a b ir hosilni yegandi. B oylar ikki hosilni bosib olishdi. — Men ham shu n d ay fik rd am an , — 0 ‘ychan davom etd i N am oz,— c h ig irtk a kam bag‘alga ofat-u boyga omad bo‘ldi. — X atirch ilik Solih allopdan yuz qop b u g ‘doy to rtib olib, ochlarga ta rq a tib siz , Namozbek. Bu qilm ishingiz b u tu n Zarafshonga ovoza bo‘lib ketdi. Q ishloqlarni kezib yuribm an, u lu sn in g ahvoli tan g . K o‘p la r sizd an n a jo t k u tis h y a p ti... H a tto Nam ozboyning qop orqalagan y ig itla ri kelishsa, shoshib qolm aylik, deb kechalari ko ‘cha eshigini lang ochib y o tg an lar ham b or e k an ... Yoshim q irq beshga k ird i, bek ukam , lekin bunaqangi q a ttiq qah atch ilik n i ko‘rg an em asm an. Namoz b ir g ‘ijin ib oldi: — N ahotki, xudoning ham b an d alarig a rahm i kelmasa? — R ahm i kelgani uchun ham sizn i y a ra tg an d a , bek uka. 364 X V I b o b M A R D L A R B I L A N GO'ZAL E K A N BU DUNYO Q a s o s k o r y ig itla r , u zo q -y aq in d an kelgan cho‘pon-cho‘liq lar o‘z m avqeiga y arash a joy tanlab ch o rd an a q u rd ila r. N am ozning o ‘ng tom onida N a z a rm a tv e y , ch ap to m o n id a Qobil o ‘nboshi o ‘tirib d i. E rtalab d an buyon Namozga ko‘rsatilay o t- gan h u rm a t-u e ’zozni к о 4rib N azarm atveyning qalbi sh o d liklarg a to 4lib b o ry ap ti. «Demak, uch yil- dan buyon bekorga to g ‘m a-tog’, d ashtm a-d ash t ot surm ag an ekanm iz. M azlum larning qalbidan joy olibm iz, boshqasi kerak ham em as...» deb o4ylab qo4y ay ap ti goho. A tro fg a qo ron g 4ilik tu sh d i. 0 4rta g a k a tta gul- xan yoqib yu b o rd ilar. K osalarda sho4rv a k e ltirild i. H a r jo y -h ar joyga ko 4zada m usallas qo‘yilgan. N urm on bax sh i qo4shiq boshladi. A lpom ishning k a tta b e lla sh u v in i k u yga so lib, q o 4sh iq qilib a y ty a p ti. X alq d an ch iq q an , sh u x alq u ch u n ko4ksin i qalqon qilgan A lpom ish o4z elatin in g izza- tin i y erg a u rg isi kelm aydi. Q o lm iq la rd a n you ke la d i, o lish a d i, yen g a d i. Y o v m itla r d a n you ke la d i, olishadi, yengadi... T a’mi sh irin , xushbo4y, o 4rta d a g i olovrangli m usallas quyilgan sopol piyolalar d av ra aylanib qo4shiqning t a ’sirin i osh iradi, d illa rn i giryon qila di. Do4m b iran in g nozik to rla rid a n goho oshiq qal- bin in g a fg 4onidek m ungli, d ard li ohang ta ralad i. Goho pah lav o n larn in g su ro n i, q ilich larn in g ja ra n g i esh itilg an d ek bo4ladi. 0 4tirg a n la r o4zlarin i goh A lpom ishdek his qilib kim b ilan d ir bellashgilari, raq ib n i yengib elatn in g olqishini e sh itg ila ri kelib qoladi. A llaqanday b ir kuch t a ’sirid a behad to 4lqinlanib k etg an baxsh i, yangi qo4shiq boshlab yuboradi. U ning qalbida yangi b ir olam ochilgan: bu olamda Download 109.17 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling