Jahonda umumqabul qilingan bank tizimi Jahon amaliyotida har bir mamlakatning Markaziy banki banklarning banki
Download 4.25 Mb. Pdf ko'rish
|
Bank ishi (2)
|
7- §. Investitsiya loyihalarini erkin ayirboshlanadigan valyutada kreditlash tartibi O‗zbekiston Respublikasining ‖O‗zbekiston Respublikasi Markaziy banki t o‗g‗risda‖gi qonunning 7- va 40- moddalari va ‖Valyutani tart- ibga solish t o‗rg‗isida‖gi qonunning 7-moddasi hamda investitsiyaga doir qator qonuniy- me‘yoriy hujjatlarga asosan investitsiya loyihalarini erkin ayriboshlanadigan valyutada kreditlash asosan, vakolatli banklar 201 tomonidan amalga oshiriladi. Vakolatli banklar o‗z ustavlaridan kelib chiqqan holda va Markaziy bank litsenziyasiga asoslanib, investitsiya loyihalari uchun yuridik shaxslarni chet el vayutalarida kreditlashni amalga oshiradilar. Bunda ular kreditlashning ta‘minlanganlik, aniq maqsadga m o‗ljallanganlik, muddatlilik, qaytarishlilik, to‗lovlilik kabi shartlariga rioya etadilar. Xorijiy valyutada kreditlash ishlab chiqarishni kengaytirish, eksportga y o‗naltiriladigan va O‗zbekiston Respublikasi iqtisodiyotida foydalaniladigan tovarlar sifatini yaxshilash uchun m o‗ljallangan uskunalar, materiallar, yangi buyumlar namunalarini, boshqa moddiy boyliklar va texnologiyalarni chetdan sotib olish bilan bo g‗liq investitsiya loyihalarini moliyaviy ta‘minlash maqsadlariga ajratiladi. Kredit shartnomasida bunday kreditlar berilishi va ular b o‗yicha foizlar chet el valyutasida undirilishi ko‗rsatiladi. Shuningdek, kredit berayotgan banklar kreditni o‗z mablag‗lari yoki jalb qilingan mabla g‗lar hisobidan berishlari mumkin. Bu operatsiyalar Markaziy bank chet el valyutasida operatsiyalar bajarishi b o‗yicha belgilangan iqtisodiy me‘yorlariga rioya qilingan holda amalga oshiriladi. Bundan tashqari foiz stavkalarini belgilashda vakolatli banklar o‗z kredit va valyuta siyosatidan kelib chiqqan holda mustaqil belgilaydilar. T o‗lanmagan kreditlar bo‗yicha esa yuqori foiz stavkalari belgilanishi mumkin. Vakolatli banklar qarz oluvchilardan berilgan kreditning bel- gilangan muddatda foydalanmagan qismiga tegishli majburiyatlar uchun vositachilik haqini olishlari mumkin. Ya‘ni, olinmagan, ammo ajratilgan kredit summalaridan ham vositachilik haqi undirilishi k o‗rsatilgan. Kredit berish t o‗g‗risidagi qaror bankning tegishli bo‗limi tayyorlagan xulosa asosida qabul qilinadi. Mijoz sotib olgan uskunaning o‗z vaqtida o‗rnatilib, montaj qilinishi, ishga tushirilishi, uskunaning ishlab chiqarish quvvati va boshqa k o‗rsatkichlar loyihada ko‗rsatilgan daraja- ga yetkazish hamda kreditdan aniq maqsadda va samarali foydalanishni ta‘minlashi shart. Kredit berish tartibida dastlabki bosqich, bu qarz oluvchining kreditlash uchun vakolatli bankka asoslab berilgan iltimosnoma bilan murojaat qilishidir. Qarz oluvchining iltimosnomasi va uning ilova qilinayotgan hujjatlarda quyidagi ma‘lumotlar: kredit olishdan maqsad, qanday summada va qancha muddatga olinayotganligi chet eldan olinayotgan tovar tavsifi, qayerdan sotib olinishi, t o‗lov valyutasi, narx va korxona faoliyati uchun zarur b o‗lgan xomashyo bilan ta‘minlash manbayi, olinayotgan kreditning valyutada qaytarilishi asoslari va uning texnik iqtisodiy jihatdan asoslanishi kabilar keltirilishi lozim. 224 Qimmatli qo g‗ozlar bozorida banklar qonun doirasida faoliyat olib boradi. Download 4.25 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|