Ájiniyaz atındaǵı nmpi fakultet: Tábiyiy pánler Kafedra: Ximiya oqitiw metodikasi Topar : 2a-ximiya
Download 0.58 Mb. Pdf ko'rish
|
Aromatik aminlar
- Bu sahifa navigatsiya:
- Aminokislotalar hám olardıń ózgeshelikleri
- Nomenklaturasi.
|
Fizikalıq ózgeshelikleri. Anilin — reńsiz, moysimon, suwda kem eriytuǵın, uwlı
zatlı suyıqlıq. Onı jaqsı erituvchilar gápine spirt, efir, benzol kiredi, 6°C de qotadi, 174°C de qaynaydi, hawada oksidleniwi sebepli demde qorayib ketedi. Isletiliwi. Anilinning tiykarǵı muǵdarı boyaw sanaatında isletiledi. Anilinga oksidlovchilar tásir etkeninde, túrli reńdegi elementlar payda boladı, mısalı, qara anilin payda boladı. Bunnan tısqarı, anilin kóp dári elementlardı sintez qılıw ushın dáslepki shiyki zat esaplanadı. Mısalı, sulfanilamide preparatlari ushın, anilin-formaldegid smolalar hám birpara portlaytuǵın elementlar ushın da dáslepki shiyki zat boladı. Aminokislotalar hám olardıń ózgeshelikleri Molekulalarında aminogruppa — NH 2 hám karboksil gruppalar — COOH bolǵan azotli organikalıq birikpeler aminokislotalar dep ataladı. Aminokislotalardı organikalıq kislotalardıń tuwındıları dep, yaǵnıy kislotalar radikalidagi bir yamasa bir neshe vodorod atomlarınıń aminogruppaga almasınıwınıń nátiyjesi dep qaraw múmkin. Aminokislotalardıń formulasın ulıwma halda (H 2 N) n — R—(COOH) m kórinisinde jazıw múmkin. Quramında bir Amin hám bir karboksil gruppa tutqan aminokislotalar bir tıyanaqlı monoaminokislotalar dep, bir amin eki karboksil gruppa tutqanları eki tıyanaqlı monoaminokislotalar dep, bir karboksil hám eki Amin gruppası tutqanları bir tıyanaqlı diaminokislotalar dep júritiledi. Radikalning tábiyaatına kóre aminokislotalar alifatik, aromatik, geterosiklik, toyınǵan hám to'yinmaganlarga parıq etedi.Aminokislotalardıń áhmiyeti kútá úlken, sebebi turmıs ushın júdá zárúr bolǵan beloklardıń molekulaları aminokislotalardan dúzilgen bolıp tabıladı. Nomenklaturasi. Kóp aminokislotalar empirik at menen ataladı. Sebebi, eki uglerod atomi tutqan aminokislota H 2 N—CH 2 —COOH glikokol dep ataladı. Ol shıyrın ta'mga iye bolıp, birinshi ret „hayvon jelimidan― ajıratıp alınǵan (grekshe „glycos― — shıyrın hám „kolla― — jelim sózlerinen glikokol kelip shıqqan ). Alınıwı. 1. Beloklı elementlardı gidrolizlash. Ilgeri aytıp ótilgen sıyaqlı, beloklar gidrolizlanganda aminokislotalar ónim boladı. Ádetde, bunda 20 danege shekem hár túrlı aminokislotalar qospası payda boladı. Házirgi waqıtta bul qospadan bólek taza aminokislotalardı ajıratıp alıwǵa múmkinshilik beretuǵın qatar usıllar islep shıǵılǵan. Talayǵana aminokislotalar kóp muǵdarda áne sol usılda alınadı. 2. Kislotalardıń galoidli tuwındılarına ammiak tásir ettirilgende aldın bul elementlardıń molekulaları birikib, almasingan ammoniy duzlar payda boladı, keyin bolsa artıqsha ammiak tásirinde vodorod galogenid tartıp alınadı hám aminokislota payda boladı : Download 0.58 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|