K arim a q osim ova
‘qituvchi tarkibi va yasalish usuli 0
Download 48 Kb. Pdf ko'rish
|
Ona-tili-oqitish-metodikasi
- Bu sahifa navigatsiya:
- 0 ‘zakni organishning xususiyatlari.
0‘qituvchi
tarkibi va yasalish usuli 0‘quvchilarning yosh xususiyatiga mos bo'lgan so ‘zlarni tanlaydi, bu so'zlarni analiz va sintez qilishni boshqaradi, so ‘zlarning leksik m a ’nosi bilan m orfem ik tarkibi o'rtasidagi bog'lanishni 0‘quvchilarning bilib olishlariga doim iy g‘am xo‘rlik qiladi. Uchinchi bosqich — o ‘zak, so ‘z yasovchi va shakl yasovchi q o ‘- shim chalarning xususiyatlari ham da tildagi aham iyatini o'rganish m etodikasi. Bu bosqichning o ‘quv vazifasiga ,,o‘zak“ , ,,so‘z yasovchi q o ‘sh im ch a“ , „shakl yasovchi q o ‘sh im ch a“ tushunchalarini shakl lantirish, so 'zn in g leksik m a’nosi bilan m orfem ik tarkibi o ‘rtasidagi bog'lanish haqidagi tasaw urlarni o 'stirish , o'zakda jufti bo r jarangli va jarangsiz undoshli so'zlarni to 'g 'ri yozish m alakasini shakllan ti rish, nu tq da so 'z yasovchi q o'shim chasi bor so'zlarni ongli ishlatish ko'nikm asini o'stirish kiradi. Bu bosqichning vazifasi bir-biri bilan m a ’lum bog'lanishda hal qili nadi. M asalan, so 'z d a har bir m orfem aning aham iyatini o'zlashtirish asosida o 'q u v chilar so'zning leksik m a ’nosi bilan uning m orfem ik tarkibi o'rtasidagi bog'lanishni bilib oladilar. Barcha vazifalar bilan uzviy bog‘liq hold a, so'zlam ing m orfem ik tarkibini hisobga olib, ulardan nutqda m um kin qadar aniq va ongli foydalanish vazifasi ham bajariladi. 0 ‘zakni o'rganishning xususiyatlari. „O 'zak " tushunchasini shakl lantirishda o 'q u v ch ilar o'zak o'zak d osh so'zlam ing um um iy qismi ekani va u barcha bir xil o'zakli so 'zlam in g m a’nosidagi um um iylikni o 'z ichiga olishi bilan tanishtiriladi. O 'zakdosh so 'z la rn i tahlil qilish bilan o 'quvchilar so'zning qaysi qismi shu so 'zlard an o'zakdosh so 'z la r hosil qilayotganini tu sh u n ti rishga (bunda u lar o'zakni ajratadilar), qaysi qismi h ar xil m a’noli so 'zlar hosil qilayotganini tushuntirishga (bunda ular so 'z yasovchi q o 'sh im ch alam i ajratadilar) o ‘rgatiladi. B unday vazifalarni to 'g 'ri bajarish natijasida o'quvchilar o ‘zak va so‘z yasovchi qo'sh im ch anin g so'zning leksik m a ’nosini hosil qilishdagi rolini elem entar tarzda bo'lsa ham tushunadilar, shuningdek, o 'z a k o'zakdosh so'zlarga asos bo'ladigan qism ekanini bilib oladilar. O 'zak ustida ishlash bu bilan tugam aydi, balki boshqa m orfem a- larni m axsus o'rganishga ajratilgan darslar m azm uni bilan va keyinroq so‘z turkum lari o'rganilganda, so ‘z yasashga doir m ashqlar bilan ham uzviy bog'lanadi. Download 48 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling