Касб-ќунар коллежлари талабалари учун


Download 1.75 Mb.
Pdf ko'rish
bet88/114
Sana21.10.2023
Hajmi1.75 Mb.
#1714780
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   114
Bog'liq
ХОМ АШЁ

3-§. ФЕРМЕНТ ПРЕПАРАТЛАРИ 


175 
Фермент препаратлари микроорганизмлар ѐрдамида олинган фермент-
ларнинг концентратлари бœлиб, шу билан биргаликда уларнинг таркибида 
ферментлардан ташšари балласт моддалар ќам мавжуд. Фермент препаратлари 
озиš-овšат ишлаб чиšаришда биокимѐвий реакцияларнинг катализаторлари 
сифатида ишлатилади. Фермент препаратларини ишлаб чиšариш учун турли 
микроорганизмлардан фойдаланилади. Фермент препаратлари ишлаб
чиšаришда ишлатиладиган асосий саноат микроорганизмлари сифатида
Asp.orysae, Asp.niger, Asp.awamori ва бошšа шу каби моёор замбуруёлари 
šœлланилади. Бу микроорганизмлар амилолитик, протеолитик, пектолитик ва 
бошšа 
ферментларнинг 
фаол 
синтезловчилари 
бœлиб 
ќисобланади. 
Šœлланиладиган микроорганизмларга šœйиладиган асосий талаб бœлиб, фаšат 
бир турдаги ферментни катта миšдорда, бошšаларини жуда кам миšдорларда 
ќосил šилиши ќисобланади. 
Микроорганизмлар углеводлар, азот ва минерал моддалари, витаминлар-
га бой бœлган муќитларда етиштирилади. 
Фермент препаратлари ишлаб чиšаришда синтетик (углеродлар ман-баи 
ќисобланган минерал тузлар ва органик бирикмалар), œсимлик, ќайвон ва 
микроблардан (меласса, кепаклар, солод œсимталари ва бошšалар) олинади-ган 
табиий материаллари аралашмаларидан фойдаланилади. 
Фермент препаратларининг олиниши. Фермент препаратлари тайѐр-
лаш учун микроорганизмлар етиштиришнинг икки усули: юзада ва чуšур-
ликда  кœпайтириш усулларидан фойдаланилади. 
Юзада кœпайтириш усули микроорганизмларни šаттиš, ярим суюš ва 
сочилувчан муќитларнинг юзасида етиштиришни назарда тутади. Бу усул 
асосан моёор замбуруёларини етиштиришда šœлланилади. 
Моёор замбуруёларини юзада кœпайтириш усулида энг мувофиš ќаро-
рат 28...30 °С ни ташкил šилади. Яна асосий шароитларидан бири бœлиб,
етиштириш камерасининг аэрацияси ќисобланади. 


176 
Чуšур кœпайтириш усулида бактерия ва бошšа микроорганизмларни 
суюš муќитларда, 28...32 °С ќароратда ва ќаво кислороди кам бœлган шаро-
итларда етиштириш кœзда тутилган. 
Юзада етиштириш усулида ферментлар озиšа муќитидан сув билан экс-
тракциялаб олинади, šаттиš фазадан ажратилади, šуруš моддаларининг кон-
центрацияси 50 % бœлгунича šуюлтирилади ва тозаланади. 
Чуšурда етиштириш усулида ферментлар озиšа муќитидан филтрлаш ѐки 
центрофугалаш йœли билан ажратиб олинади, šуруš моддаларининг кон-
центрацияси 50 % бœлгунича šуюлтирилади ва тозаланади. 
Фермент препаратлари белгиланган ферментатив фаолликка эга бœлган, 
šуруš моддаларининг концентрацияси 50 % бœлган суюšликлар ѐки оš, кул-
ранг, сариš рангли кукунлар ќолатида ишлаб чиšарилади. 

Download 1.75 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   84   85   86   87   88   89   90   91   ...   114




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling